بَابُ الِاتِّكَاءِ وَ الِاحْتِبَاءِ
1- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ النَّوْفَلِیِّ عَنِ السَّكُونِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص الِاتِّكَاءُ فِی الْمَسْجِدِ رَهْبَانِیَّةُ الْعَرَبِ إِنَّ الْمُؤْمِنَ مَجْلِسُهُ مَسْجِدُهُ وَ صَوْمَعَتُهُ بَیْتُهُ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 484 روایة: 1@*@
ترجمه :
1- حضرت صادق (ع) فرمود: تكیه زدن (بر دستها) در مسجد رهبانیت (یعنى گوشه نشینى ریاضت) عرب است، همانا مجلس است و عبادتگاهش خانه او است.
شرح:
رهبانیت بمعناى گوشهگیرى و عزلت از دنیا و ریاضت كشیدن است، و در حدیث است كه پیغمبر (ص) فرمود: رهبانیت در اسلام نیست، و این روى این جهت بوده كه ترسایان، از دنیا و اهل آن كنارهگیرى مىكردند و تن خود را مانند مرتاضان بانواع شكنجه و عذاب دچار مىكردند تا روح خود را تقویت كنند، و اسلام از این نوع عمل جلوگیرى فرمود، و محتمل است كه مقصود از این حدیث این باشد كه رهبانیت عرب باینست كه در مسجد باین كیفیت بنشینند (كه دستها را بجاى عصا براى بدن تكیه گاه كنند) و خلاصه منظور از این حدیث مدح این وضع از نشستن است، و ممكن است مذمت از این نحو نشستن باشد و مقصود این باشد كه چنانچه رهبانیت بدعتى بود كه ترسایان گذارده بودند، اینگونه نشستن نیز در مسجد از بدعتهاى عرب است، و مجلسى (ره) این احتمال دوم را ظاهر دانسته، ولى بنظر مىرسد كه احتمال اول ظاهر باشد چنانچه در حدیث آمده است كه رسول خدا (ص) فرمود: رهبانیت امت من نشستن در مساجد بخاطر انتظار نماز است.
2- عَنْهُ عَنْ أَبِیهِ عَنِ النَّوْفَلِیِّ عَنِ السَّكُونِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص الِاحْتِبَاءُ فِی الْمَسْجِدِ حِیطَانُ الْعَرَبِ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 484 روایة: 2@*@
ترجمه :
2- امام صادق علیه السلام فرمود: در مسجد روى پا نشستن و زانوها را با دو دست حلقه وار بغل گرفتن دیوار عربها است.
شرح:
یعنى چنانچه كسى كه كنار دیوار بنشینند براى رفع خستگى بدیوار تكیه كنند عربها هم كه در مسجد بنشینند بجاى دیوار براى تكیه زدن از این نحو نشستن استفاده كنند.
3- مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِیلَ عَنِ الْفَضْلِ بْنِ شَاذَانَ وَ عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ جَمِیعاً عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ عَبْدِ الْحَمِیدِ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص الِاحْتِبَاءُ حِیطَانُ الْعَرَبِ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 485 روایة: 3@*@
ترجمه :
3- (مانند حدیث (2) است)
4- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِیسَى عَنْ سَمَاعَةَ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنِ الرَّجُلِ یَحْتَبِی بِثَوْبٍ وَاحِدٍ فَقَالَ إِنْ كَانَ یُغَطِّی عَوْرَتَهُ فَلَا بَأْسَ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 485 روایة: 4@*@
ترجمه :
4- سماعه گوید: از حضرت صادق (ع) پرسیدم: كه مردى یك پیراهن بیش در تنش نیست، مىتواند روى پا بنشیند؟ فرمود: اگر آن پیراهن عورتش را مىپوشاند عیب ندارد.
توضیح عربها در زمانهاى قدیم معمولاً یك پیراهن بلند بتن مىكردند و زیر آن چیزى مانند شلوار نداشتهاند چنانچه اكنون نیز در میان اعراب بدوى و چادر نشین چنین معمول است، از اینرو سماعة مىپرسد كه با چنین وضعى نشستن روى پا بآن كیفیت كه رانها بشكم چسبیده و زانوها با دوست حلقه وار نگهدارى شده و خواه ناخواه عورتین روى زمین قرار گیرد چگونه است؟ امام علیه السلام در پاسخ فرمود: كه اگر عورتش را بپوشاند عیبى ندارد.
5- عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَا یَجُوزُ لِلرَّجُلِ أَنْ یَحْتَبِیَ مُقَابِلَ الْكَعْبَةِ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 485 روایة: 5@*@
ترجمه :
5- حضرت صادق (ع) فرمود: روا نیست كه انسان در برابر خانه كعبه سرپا بنشیند.