تربیت
Tarbiat.Org

اصول کافی جلد 4
ابی‏جعفر محمد بن یعقوب کلینی مشهور به شیخ کلینی

باب دعاى هنگام خوابیدن و هنگام بیدار شدن‏

بَابُ الدُّعَاءِ عِنْدَ النَّوْمِ وَ الِانْتِبَاهِ
1- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ وَ الْحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِسْحَاقَ جَمِیعاً عَنْ بَكْرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ قَالَ حِینَ یَأْخُذُ مَضْجَعَهُ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی عَلَا فَقَهَرَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی بَطَنَ فَخَبَرَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی مَلَكَ فَقَدَرَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی یُحْیِی الْمَوْتَى وَ یُمِیتُ الْأَحْیَاءَ وَ هُوَ عَلَى كُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ خَرَجَ مِنَ الذُّنُوبِ كَهَیْئَةِ یَوْمَ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ‏
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 310 روایة: 1@*@
ترجمه :
1- حضرت صادق (ع) فرمود: هركس هنگامى كه ببستر خواب مى‏رود سه بار بگوید: «الحمد لله الذى على فقهر و الحمد لله الذى بطن فخبر و الحمد لله الذى ملك فقدر و الحمد لله الذى یحیى الموتى و یمیت الاحیاء و هو على كل شى‏ء قدیر» از گناهان بیرون آید مانند روزى كه مادر او را زائیده.
2- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ رَفَعَهُ إِلَى أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا أَوَى أَحَدُكُمْ إِلَى فِرَاشِهِ فَلْیَقُلِ اللَّهُمَّ إِنِّی احْتَبَسْتُ نَفْسِی عِنْدَكَ فَاحْتَبِسْهَا فِی مَحَلِّ رِضْوَانِكَ وَ مَغْفِرَتِكَ وَ إِنْ رَدَدْتَهَا إِلَى بَدَنِی فَارْدُدْهَا مُؤْمِنَةً عَارِفَةً بِحَقِّ أَوْلِیَائِكَ حَتَّى تَتَوَفَّاهَا عَلَى ذَلِكَ‏
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 310 روایة: 2@*@
ترجمه :
2- و نیز آن حضرت علیه السلام فرمود: چون یكى از شماها ببستر خود رود پس بگوید: «اللهم انى احتسب نفسى عندك فاحتبسها فى محل رضوانك و مفغرتك و ان رردتها (الى بدنى) فارددها مؤمنة عارفة بحق اولیاتك حتى تتوفاها على ذللك».
3- حُمَیْدُ بْنُ زِیَادٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ غَیْرِ وَاحِدٍ عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ یَحْیَى بْنِ أَبِی الْعَلَاءِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُ كَانَ یَقُولُ عِنْدَ مَنَامِهِ آمَنْتُ بِاللَّهِ وَ كَفَرْتُ بِالطَّاغُوتِ اللَّهُمَّ احْفَظْنِی فِی مَنَامِی وَ فِی یَقَظَتِی‏
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 310 روایة: 3@*@
ترجمه :
3- یحیى بن ابى العلاء گوید: حضرت صادق (ع) را رسم چنین بود كه هنگام خواب مى‏فرمود: «آمنت باللّه و كفرت بالطاغوت، اللهم احفظنى فى منامى و فى یقظنى».
4- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ جَمِیلِ بْنِ دَرَّاجٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع أَ لَا أُخْبِرُكُمْ بِمَا كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص یَقُولُ إِذَا أَوَى إِلَى فِرَاشِهِ قُلْتُ بَلَى قَالَ كَانَ یَقْرَأُ آیَةَ الْكُرْسِیِّ وَ یَقُولُ بِسْمِ اللَّهِ آمَنْتُ بِاللَّهِ وَ كَفَرْتُ بِالطَّاغُوتِ اللَّهُمَّ احْفَظْنِی فِی مَنَامِی وَ فِی یَقَظَتِی‏
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 310 روایة: 4@*@
ترجمه :
4- محمد بن مروان از حضرت صادق (ع) حدیث كند كه فرمود: آیا شما را آگاه نكنم بآنچه رسم رسول خدا (ص) كه چون ببستر خواب مى‏رفت آنرا میگفت؟ عرض كردم: چرا، فرمود: آیة الكرسى را مى‏خواند و مى‏فرمود: «بسم اللّه و كفرت بالطاغوت، اللهم احفظنى فى منامى و فى یقظنى».
5- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَیْمُونٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ص یَقُولُ اللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِكَ مِنَ الِاحْتِلَامِ وَ مِنْ سُوءِ الْأَحْلَامِ وَ أَنْ یَلْعَبَ بِیَ الشَّیْطَانُ فِی الْیَقَظَةِ وَ الْمَنَامِ‏
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 311 روایة: 5@*@
ترجمه :
5- حضرت صادق (ع) فرمود: امیرالمؤمنین علیه السلام مى‏فرمود: «اللهم انى اعوذ بك من الاحتلام و من سوء الاحلام و ان یلعب بى الشیطان فى الیقظة و المنام».
توضیح:
این دعائى است كه براى جلوگیرى از احتلام خوانده شود و ترجمه آن چنین است: «بار خدایا به تو پناه مى‏برم از احتلام و از خوابهاى بد، و از اینكه شیطان با من در خواب و بیدارى بازى كند» و از آنجائیكه یكى از نشانه‏هاى ائمه معصومین صلوات اللّه علیهم اجمعین محتلم نشدن و مستولى نشدن شیطان بر آنهاست چه در خواب و چه در بیدارى از این رو مرحوم مجلسى (ره) گوید: گویا این دعا براى تعلیم دیگران بوده یا براى اظهار عجز و تواضع و نیازمندى بدر گاه خداى تعالى.
6- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ وَ الْحُسَیْنِ بْنِ سَعِیدٍ جَمِیعاً عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ عُرْوَةَ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ تَسْبِیحُ فَاطِمَةَ الزَّهْرَاءِ ع إِذَا أَخَذْتَ مَضْجَعَكَ فَكَبِّرِ اللَّهَ أَرْبَعاً وَ ثَلَاثِینَ وَ احْمَدْهُ ثَلَاثاً وَ ثَلَاثِینَ وَ سَبِّحْهُ ثَلَاثاً وَ ثَلَاثِینَ وَ تَقْرَأُ آیَةَ الْكُرْسِیِّ وَ الْمُعَوِّذَتَیْنِ وَ عَشْرَ آیَاتٍ مِنْ أَوَّلِ الصَّافَّاتِ وَ عَشْراً مِنْ آخِرِهَا
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 311 روایة: 6@*@
ترجمه :
6- حضرت صادق (ع) علیه السلام فرمود: (یكى از جاهائیكه) تسبیح حضرت فاطمه زهرا علیهماالسلام (گفتن آن وارد است) هنگامى است كه به خوابگاه خود رفتى، پس سى چهار بار اللّه اكبر بگو، و سى سه بار الحمدلله، و سى سه بار سبحان الله، و بخوان آیه الكرسى و معوذتین را (دو سوره قل اعوذ برب الناس و قل اعوذ برب الفلق) و ده آیه از اول سوره صافات و ده آیه از آخر آن را.
7- عَنْهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ سَعِیدٍ عَنْ فَضَالَةَ بْنِ أَیُّوبَ عَنْ دَاوُدَ بْنِ فَرْقَدٍ عَنْ أَخِیهِ أَنَّ شِهَابَ بْنَ عَبْدِ رَبِّهِ سَأَلَهُ أَنْ یَسْأَلَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ قَالَ قُلْ لَهُ إِنَّ امْرَأَةً تُفْزِعُنِی فِی الْمَنَامِ بِاللَّیْلِ فَقَالَ قُلْ لَهُ اجْعَلْ مِسْبَاحاً وَ كَبِّرِ اللَّهَ أَرْبَعاً وَ ثَلَاثِینَ تَكْبِیرَةً وَ سَبِّحِ اللَّهَ ثَلَاثاً وَ ثَلَاثِینَ تَسْبِیحَةً وَ احْمَدِ اللَّهَ ثَلَاثاً وَ ثَلَاثِینَ وَ قُلْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِیكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ یُحْیِی وَ یُمِیتُ وَ یُمِیتُ وَ یُحْیِی بِیَدِهِ الْخَیْرُ وَ لَهُ اخْتِلَافُ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ وَ هُوَ عَلَى كُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ عَشْرَ مَرَّاتٍ‏
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 311 روایة: 7@*@
ترجمه :
7- شهاب بن عبدربه از برادر داود بن فرقد خواهش كرد كه از حضرت صادق (ع) (براى رفع گرفتارى كه برایش رخ داده بود) پرسشى كند (و دستورى بگیرد) و (گرفتاریش این بود كه) گفت: به آن حضرت عرض كن كه زنى است كه شبها (به خواب من مى‏آید و) در خواب مرا به هراس مى‏اندازد حضرت فرمود: به بگو: تسبیحى بساز و سى چهار بار اللّه اكبر بگو و سى و سه بار سبحان اللّه و سى سه بار الحمد لله، و ده بار بگو: «لا اله الا اللّه وحده لا شریك له، له الملك و له الحمد یحیى و یمیت و یمیت یحیى، بیده الخیر و له اختلاف اللیل و النهار و هو على كل شى‏ء قدیر».
8- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ مُعَاوِیَةَ بْنِ وَهْبٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُ أَتَاهُ ابْنٌ لَهُ لَیْلَةً فَقَالَ لَهُ یَا أَبَهْ أُرِیدُ أَنْ أَنَامَ فَقَالَ یَا بُنَیَّ قُلْ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً ص عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ أَعُوذُ بِعَظَمَةِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِعِزَّةِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِقُدْرَةِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِجَلَالِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِسُلْطَانِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ وَ أَعُوذُ بِعَفْوِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِغُفْرَانِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِرَحْمَةِ اللَّهِ مِنْ شَرِّ السَّامَّةِ وَ الْهَامَّةِ وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ دَابَّةٍ صَغِیرَةٍ أَوْ كَبِیرَةٍ بِلَیْلٍ أَوْ نَهَارٍ وَ مِنْ شَرِّ فَسَقَةِ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ وَ مِنْ شَرِّ فَسَقَةِ الْعَرَبِ وَ الْعَجَمِ وَ مِنْ شَرِّ الصَّوَاعِقِ وَ الْبَرَدِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ قَالَ مُعَاوِیَةُ فَیَقُولُ الصَّبِیُّ الطَّیِّبِ عِنْدَ ذِكْرِ النَّبِیِّ الْمُبَارَكِ قَالَ نَعَمْ یَا بُنَیَّ الطَّیِّبِ الْمُبَارَكِ‏
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 312 روایة: 8@*@
ترجمه :
8- معاویة بن وهب گوید: شبى یكى از پسران حضرت صادق (ع) نزد او آمد و گفت: پدر جان مى‏خواهم بخوابم، فرمود: پسر جانم بگو «اشهد ان لا اله الا اللّه و ان محمداً (ص) عبده و رسوله، اعوذ بعظمة اللّه و اعوذ بعزة اللّه و اعوذ بقدرتة اللّه و اعوذ بجلال اللّه و اعوذ بسلطان الله، ان اللّه على كل شى‏ء قدیر و اعوذ بعفو اللّه و اعوذ بغفر اللّه و اعوذ برحمة اللّه من شر السامة و الهامة و من شر كل دابة صغیرة او كبیرة بلیل او نهار و من شر فسقة الجن و الانس و من شر فسقة العرب و العجم و من شر الصواعق و البرد، اللهم صل على محمد عبدك و رسولك» معاویه گوید: آن كودك هنگامى كه نام پیغمبر (ص) برده شد گفت: «الطیب المبارك» حضرت فرمود: آرى پسر جانم الطیب المبارك. شرح:
یعنى آن كودك بنام پیغمبر (ص) كه رسید از پیش خود بدان افزود: «الطیب المبارك» آن حضرت آنرا تقریر كرد و بر گفتن آن تحسین فرمود كه آرى پسر جانم آن را بگو.
9- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ مُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ قَالَ قَالَ لِی أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ لَا تَبِیتَ لَیْلَةً حَتَّى تَعَوَّذَ بِأَحَدَ عَشَرَ حَرْفاً قُلْتُ أَخْبِرْنِی بِهَا قَالَ قُلْ أَعُوذُ بِعِزَّةِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِقُدْرَةِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِجَلَالِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِسُلْطَانِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِجَمَالِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِدَفْعِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِمَنْعِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِجَمْعِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِمُلْكِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِوَجْهِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِرَسُولِ اللَّهِ ص مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ وَ بَرَأَ وَ ذَرَأَ وَ تَعَوَّذْ بِهِ كُلَّمَا شِئْتَ‏
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 312 روایة: 9@*@
ترجمه :
9- مفضل بن عمر گوید: حضرت صادق به من فرمود: اگر بتوانى هیچ شبى نخوابى تا بیازده كلمه پناه ببرى، عرض كردم: مرا از آن (یازده كلمه) آگاه فرما، فرمود. بگو: «اعوذ بعزة اللّه و اعوذ بقدرة الله، و اعوذ بجلال الله، و اعوذ بسلطان اللّه و اعوذ بجمال الله، و اعوذ بدفع الله، و اعوذ بمنع الله، و اعوذ بجمع الله، و اعوذ بملك الله، و اعوذ بوجه الله، و اعوذ برسول اللّه (ص) من شر ما خلق و براً و ذراً» و بدان پناه گیر هر زمان كه خواهى. (یعنى اختصاص به وقت معینى ندارد در هر وقت از شب و روز بخوانى خوبست).
10- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِیسَى عَنْ خَالِدِ بْنِ نَجِیحٍ قَالَ كَانَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ إِذَا أَوَیْتَ إِلَى فِرَاشِكَ فَقُلْ بِسْمِ اللَّهِ وَضَعْتُ جَنْبِیَ الْأَیْمَنَ لِلَّهِ عَلَى مِلَّةِ إِبْرَاهِیمَ حَنِیفاً لِلَّهِ مُسْلِماً وَ مَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِینَ‏
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 313 روایة: 10@*@
ترجمه :
10- خالد بن نجیح گوید: حضرت صادق (ع) مى‏فرمود: هر گاه ببستر خود رفتى بگو: «بسم اللّه وضعت جنبى الایمن (اللّه) على ملة حنیفاً للّه مسلماً و ما انا من المشركین».
11- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ حُسَیْنِ بْنِ سَعِیدٍ عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَیْدٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ سُلَیْمَانَ عَنْ جَرَّاحٍ الْمَدَائِنِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا قَامَ أَحَدُكُمْ مِنَ اللَّیْلِ فَلْیَقُلْ سُبْحَانَ رَبِّ النَّبِیِّینَ وَ إِلَهِ الْمُرْسَلِینَ وَ رَبِّ الْمُسْتَضْعَفِینَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی یُحْیِی الْمَوْتَى وَ هُوَ عَلَى كُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ یَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ صَدَقَ عَبْدِی وَ شَكَرَ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 313 روایة: 11@*@
ترجمه :
11- جراح مدائنى از حضرت صادق (ع) حدیث كند كه فرمود: چون یكى از شماها شب از خواب برخاست پس بگوید: «سبحان رب النبیین و اله المرسلین و رب المستضعفین، و الحمد لله الذى یحیى الموتى و هو على كل شى‏ء قدیر» خداى عزوجل فرماید: بنده من راست گفت و شكر گزارد.
توضیح:
مجلسى (ره) گوید: «المستضعفین» در جمله «رب المستضعفین» مقصود ائمه طاهرین علیهم السلام هستند كه مخالفین آنانرا مستضعف كردند و اشاره است به آیه شریفه: «و نریدان و نمن على الذین استضعفوا فى الارض...» و متحمل است آنرا تعمیم داد كه شیعیانشانرا نیز شامل گردد.
12- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِیسَى عَنْ حَرِیزٍ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ إِذَا قُمْتَ بِاللَّیْلِ مِنْ مَنَامِكَ فَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی رَدَّ عَلَیَّ رُوحِی لِأَحْمَدَهُ وَ أَعْبُدَهُ فَإِذَا سَمِعْتَ صَوْتَ الدِّیكِ فَقُلْ سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلَائِكَةِ وَ الرُّوحِ سَبَقَتْ رَحْمَتُكَ غَضَبَكَ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ وَحْدَكَ عَمِلْتُ سُوءاً وَ ظَلَمْتُ نَفْسِی فَاغْفِرْ لِی فَإِنَّهُ لَا یَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا أَنْتَ فَإِذَا قُمْتَ فَانْظُرْ فِی آفَاقِ السَّمَاءِ وَ قُلِ اللَّهُمَّ لَا یُوَارِی مِنْكَ لَیْلٌ دَاجٍ وَ لَا سَمَاءٌ ذَاتُ أَبْرَاجٍ وَ لَا أَرْضٌ ذَاتُ مِهَادٍ وَ لَا ظُلُمَاتٌ بَعْضُهَا فَوْقَ بَعْضٍ وَ لَا بَحْرٌ لُجِّیٌّ تُدْلِجُ بَیْنَ یَدَیِ الْمُدْلِجِ مِنْ خَلْقِكَ تَعْلَمُ خَائِنَةَ الْأَعْیُنِ وَ مَا تُخْفِی الصُّدُورُ غَارَتِ النُّجُومُ وَ نَامَتِ الْعُیُونُ وَ أَنْتَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ لَا تَأْخُذُكَ سِنَةٌ وَ لَا نَوْمٌ سُبْحَانَ رَبِّی رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ إِلَهِ الْمُرْسَلِینَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ‏
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 313 روایة: 12@*@
ترجمه :
12- زراره از حضرت باقر (ع) حدیث كند كه فرمود: چون شب از خواب برخاستى بگو: «الحمدلله الذى رد على روحى لا حمده و اعبده» و چون بانگ خروس را شنیدى بگو: «سبوح قدوس رب الملائكة و الروح سبقت رحمتك غضبك لا اله الا انت وحدك عملت سوءاً و ظلمت نفسى فاغفرلى فانه لا یغفر الذنوب الا انت» و چون برخاستى در كرانه‏هاى آسمان نگاه كن و بگو: «اللهم لا یوارى منك لیل داج و لا سماء ذات ابراج و لا ارض ذات مهاد و لا ظلمات بعضها فوق بعض و لا بحرلجى تدلج بین یدى المداج من خلقك تعلم خائنة الاعین و ما تخفى الصدور غارت النجوم و نامت العیون و انت الحى القیوم لا تأحذك سنة و لا نوم سبحان ربى رب العالمین و اله المرسلین و الحمد للّه رب العالمین».
13- أَبُو عَلِیٍّ الْأَشْعَرِیُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِیلَ عَنِ الْفَضْلِ بْنِ شَاذَانَ جَمِیعاً عَنْ صَفْوَانَ بْنِ یَحْیَى عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ الْحَجَّاجِ قَالَ كَانَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِذَا قَامَ آخِرَ اللَّیْلِ یَرْفَعُ صَوْتَهُ حَتَّى یُسْمِعَ أَهْلَ الدَّارِ وَ یَقُولُ اللَّهُمَّ أَعِنِّی عَلَى هَوْلِ الْمُطَّلَعِ وَ وَسِّعْ عَلَیَّ ضِیقَ الْمَضْجَعِ وَ ارْزُقْنِی خَیْرَ مَا قَبْلَ الْمَوْتِ وَ ارْزُقْنِی خَیْرَ مَا بَعْدَ الْمَوْتِ‏
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 314 روایة: 13@*@
ترجمه :
13- عبدالرحمن بن حجاج گوید: رسم حضرت صادق (ع) این بود كه چون آخر شب برمیخاست بانگ بر میداشت چنانكه اهل خانه مى‏شنیدند و مى‏گفت: «اللهم اعنى على هول المطلع، و وسع على ضیق المضجح و ارزقنى خیر ما قبل الموت و ارزقنى خیر ما بعد الموت».
توضیح:
مجلسى (ره) گوید: بلند كردن بانگ حضرت براى این بوده كه بیدار شود هر كه مى‏خواهد بیدار شود، و برخیزد هر كه مى‏خواهد برخیزد، و در این حدیث اشاره باینست كه جایز است انسان دیگرى را براى عبادت بیدار كند در صورتیكه راضى باشد.
14- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ رَفَعَهُ قَالَ تَقُولُ إِذَا أَرَدْتَ النَّوْمَ اللَّهُمَّ إِنْ أَمْسَكْتَ نَفْسِی فَارْحَمْهَا وَ إِنْ أَرْسَلْتَهَا فَاحْفَظْهَا
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 314 روایة: 14@*@
ترجمه :
14- على بن ابراهیم در حدیث مرفوعى (كه سند را بمعصوم رسانده) حدیث كند كه فرمود: چون خواستى بخوابى مى‏گوئى: «اللهم ان امسكت نفسى فارحمها و ان ارسلتها فاحفظها».
15- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ وَ الْحُسَیْنِ بْنِ سَعِیدٍ جَمِیعاً عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَیْدٍ عَنْ یَحْیَى الْحَلَبِیِّ عَنْ أَبِی أُسَامَةَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ مَنْ قَرَأَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ مِائَةَ مَرَّةٍ حِینَ یَأْخُذُ مَضْجَعَهُ غُفِرَ لَهُ مَا عَمِلَ قَبْلَ ذَلِكَ خَمْسِینَ عَاماً وَ قَالَ یَحْیَى فَسَأَلْتُ سَمَاعَةَ عَنْ ذَلِكَ فَقَالَ حَدَّثَنِی أَبُو بَصِیرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ ذَلِكَ وَ قَالَ یَا أَبَا مُحَمَّدٍ أَمَا إِنَّكَ إِنْ جَرَّبْتَهُ وَجَدْتَهُ سَدِیداً
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 314 روایة: 15@*@
ترجمه :
15- ابو اسامة گوید: شنیدم از حضرت صادق (ع) كه مى‏فرمود: هر كس هنگامى كه ببستر خواب مى‏رود صد بار قل هو اللّه احد را بخواند خداوند گناهان گذشته او را تا پنجاه سال بیامرزد، یحیى گوید: این مطلب را از سماعة پرسیدم؟ گفت: ابو بصیر براى من حدیث كرد و گفت: شنیدم كه حضرت صادق علیه السلام اینرا فرمود: و فرمود: اى ابا محمد (كینه ابوبصیر است) هر آینه اگر تو آن را تجربه كنى مى‏یابى كه درست است.
شرح:
یعنى در خواب میابى، یا آثار آن را در بیدارى مى‏بینى چون نورانى شدن دل و توفیق و هدایت، یا حالات غریبه و كمالات عجیبه‏اى براى خواننده آن ظاهر گردد، یا به تجربه رسیده است كه پس از پنجاه سال براى كسیكه مواظبت بر خواندنش كند بلائى باو نرسد و به گرفتارى دچار نشود و این نشانه آمرزش گناهان او است زیرا بلاها كفاره گناهان است، اینها احتمالاتى است كه مرحوم مجلسى (ره) ذكر كرده و سپس گوید: پوشیده نماند كه بیشتر این احتمالات بعید است.
16- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ وَ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ جَمِیعاً عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَشْعَرِیِّ عَنِ ابْنِ الْقَدَّاحِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذَا أَوَى إِلَى فِرَاشِهِ قَالَ اللَّهُمَّ بِاسْمِكَ أَحْیَا وَ بِاسْمِكَ أَمُوتُ فَإِذَا قَامَ مِنْ نَوْمِهِ قَالَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی أَحْیَانِی بَعْدَ مَا أَمَاتَنِی وَ إِلَیْهِ النُّشُورُ وَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ قَرَأَ عِنْدَ مَنَامِهِ آیَةَ الْكُرْسِیِّ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ وَ الْ‏آیَةَ الَّتِی فِی آلِ عِمْرَانَ شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ وَ الْمَلائِكَةُ وَ آیَةَ السُّخْرَةِ وَ آیَةَ السَّجْدَةِ وُكِّلَ بِهِ شَیْطَانَانِ یَحْفَظَانِهِ مِنْ مَرَدَةِ الشَّیَاطِینِ شَاءُوا أَوْ أَبَوْا وَ مَعَهُمَا مِنَ اللَّهِ ثَلَاثُونَ مَلَكاً یَحْمَدُونَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ یُسَبِّحُونَهُ وَ یُهَلِّلُونَهُ وَ یُكَبِّرُونَهُ وَ یَسْتَغْفِرُونَ لَهُ إِلَى أَنْ یَنْتَبِهَ ذَلِكَ الْعَبْدُ مِنْ نَوْمِهِ وَ ثَوَابُ ذَلِكَ لَهُ‏
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 315 روایة: 16@*@
ترجمه :
16- ابن قداح گوید: حضرت صادق (ع) فرمود: رسم رسول خدا (ص) این بود كه چون در بستر خواب مى‏رفت مى‏فرمود: «اللهم باسمك أموت» و چون برمى‏خاست مى‏فرمود: «الحمدللّه الذى احیانى بعد ما اماتنى و الیه النشور».
گوید: و حضرت صادق (ع) فرمود: هركس هنگام خوابیدنش سه بار آیة الكرسى را بخواند، و هم چنین آیه‏اى كه در سوره آل عمران است: «شهد اللّه انه لا اله الا هو و الملائكة... آیه 18» و آیه سخره (كه آیه 54 از سوره اعراف است) و آیه سجده را (كه مشهور بنا به گفته مرحوم مجلسى دو آیه آخر سوره حم سجده است، و برخى گفته‏اند آیه چسبیده بآیه سجده‏اى است كه در سوره الم سجده است آیه 16 سپس گوید: و احتیاط جمع است) (پس) دو شیطان بر او گمارده شود كه او را از مرده شیاطین محافظت كنند چه بخواهند و چه نخواهند، و با آندو سى نفر فرشته باشند كه خداى را حمد كنند و تسبیح و تهلیل و تكبیر گویند، و براى آن بنده آمرزش خواهند تا از خواب بیدار شود، و ثواب آنها همه از آن اوست.
17- أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْكُوفِیُّ عَنْ حَمْدَانَ الْقَلَانِسِیِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْوَلِیدِ عَنْ أَبَانٍ عَنْ عَامِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جُذَاعَةَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَا مِنْ أَحَدٍ یَقْرَأُ آخِرَ الْكَهْفِ عِنْدَ النَّوْمِ إِلَّا تَیَقَّظَ فِی السَّاعَةِ الَّتِی یُرِیدُ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 315 روایة: 17@*@
ترجمه :
17- حضرت صادق (ع) فرمود: هیچ كس نیست كه (آیه) آخر سوره كهف یعنى آیه «قل انما انا بشر مثلكم...» را هنگام خوابیدنش بخواند جز اینكه در هر ساعتى كه بخواهد از خواب بیدار شود.
18- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ النَّوْفَلِیِّ عَنِ السَّكُونِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ النَّبِیُّ ص مَنْ أَرَادَ شَیْئاً مِنْ قِیَامِ اللَّیْلِ وَ أَخَذَ مَضْجَعَهُ فَلْیَقُلْ بِسْمِ اللَّهِ اللَّهُمَّ لَا تُؤْمِنِّی مَكْرَكَ وَ لَا تُنْسِنِی ذِكْرَكَ وَ لَا تَجْعَلْنِی مِنَ الْغَافِلِینَ أَقُومُ سَاعَةَ كَذَا وَ كَذَا إِلَّا وَكَّلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ مَلَكاً یُنَبِّهُهُ تِلْكَ السَّاعَةَ
@@اصول كافى جلد 4 صفحه: 316 روایة: 18@*@
ترجمه :
18- و نیز آن حضرت علیه السلام فرمود: كه رسول خدا (ص) فرمود: هر كه بخواهد مقدارى از شب را (براى عبادت) برخیزد، ببستر خواب كه رود، بگوید: «(بسم اللّه) اللهم لا تؤ منى مكرك و لا تنسنى ذكرك، و لا تجعلنى من الغافلین، اقوم ساعة كذا و كذا» (و بجاى كذا و كذا ساعتى كه مى‏خواهد برخیزد بگوید) پس خداى عزوجل فرشته‏اى بدو گمارد تا او را در همان ساعت از خواب بیدار كند.