باب مَوْلِدِأَبِی جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ ع
وُلِدَ أَبُو جَعْفَرٍ ع سَنَةَ سَبْعٍ وَ خَمْسِینَ وَ قُبِضَ ع سَنَةَ أَرْبَعَ عَشْرَةَ وَ مِائَةٍ وَ لَهُ سَبْعٌ وَ خَمْسُونَ سَنَةً وَ دُفِنَ بِالْبَقِیعِ بِالْمَدِینَةِ فِی الْقَبْرِ الَّذِی دُفِنَ فِیهِ أَبُوهُ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ ع وَ كَانَتْ أُمُّهُ أُمَّ عَبْدِ اللَّهِ بِنْتَ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ عَلَیْهِمُ السَّلَامُ وَ عَلَى ذُرِّیَّتِهِمُ الْهَادِیَةِ
1- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ صَالِحِ بْنِ مَزْیَدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِیرَةِ عَنْ أَبِی الصَّبَّاحِ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ كَانَتْ أُمِّی قَاعِدَةً عِنْدَ جِدَارٍ فَتَصَدَّعَ الْجِدَارُ وَ سَمِعْنَا هَدَّةً شَدِیدَةً فَقَالَتْ بِیَدِهَا لَا وَ حَقِّ الْمُصْطَفَى مَا أَذِنَ اللَّهُ لَكَ فِی السُّقُوطِ فَبَقِیَ مُعَلَّقاً فِی الْجَوِّ حَتَّى جَازَتْهُ فَتَصَدَّقَ أَبِی عَنْهَا بِمِائَةِ دِینَارٍ قَالَ أَبُو الصَّبَّاحِ وَ ذَكَرَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع جَدَّتَهُ أُمَّ أَبِیهِ یَوْماً فَقَالَ كَانَتْ صِدِّیقَةً لَمْ تُدْرَكْ فِی آلِ الْحَسَنِ امْرَأَةٌ مِثْلُهَا
مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَحْمَدَ مِثْلَهُ
@@اصول كافى جلد 2 صفحه 372 روایت 1@*@
ترجمه:
حضرت ابجعفر (امام باقر) علیهالسلام در سال 57 متولد شد و بسال 114 درگذشت و 57 سال داشت و در بقیع مدینه پهلوى قبر پدرش على بن الحسین علهماالسلام مدفون گشت و مادرش ام عبداللّه دختر حسن بن على بن ابیطالب است علیهماالسلام و على ذریتهم الهادیة.
امام باقر علیهالسلام فرمود: مادرم زیر دیوارى نشسته بود كه ناگاه شكاف خورد و صداى ریزش سختى بگوش رسید، مادرم با دست اشاره كرد و گفت: نه، بحق مصطفى، خدا بتو اجازه فرود آمدن ندهد، دیوار در هوا معلق، ایستاد تا مادرم از آنجا گذشت، سپس پدرم صد دینار از جانب او صدقه داد.
ابو الصباح گوید: روزى امام صادق علیهالسلام از مادر پدرش یاد كرد و گفت: او صدیقه (بسیار راستگو، بود و در خاندان امام حسن علیهالسلام زنى چون او دیده نشد.
2- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبَانِ بْنِ تَغْلِبَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ جَابِرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ الْأَنْصَارِیَّ كَانَ آخِرَ مَنْ بَقِیَ مِنْ أَصْحَابِ رَسُولِ اللَّهِ وَ كَانَ رَجُلًا مُنْقَطِعاً إِلَیْنَا أَهْلَ الْبَیْتِ وَ كَانَ یَقْعُدُ فِی مَسْجِدِ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ هُوَ مُعْتَجِرٌ بِعِمَامَةٍ سَوْدَاءَ وَ كَانَ یُنَادِی یَا بَاقِرَ الْعِلْمِ یَا بَاقِرَ الْعِلْمِ فَكَانَ أَهْلُ الْمَدِینَةِ یَقُولُونَ جَابِرٌ یَهْجُرُ فَكَانَ یَقُولُ لَا وَ اللَّهِ مَا أَهْجُرُ وَ لَكِنِّی سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ص یَقُولُ إِنَّكَ سَتُدْرِكُ رَجُلًا مِنِّی اسْمُهُ اسْمِی وَ شَمَائِلُهُ شَمَائِلِی یَبْقُرُ الْعِلْمَ بَقْراً فَذَاكَ الَّذِی دَعَانِی إِلَى مَا أَقُولُ قَالَ فَبَیْنَا جَابِرٌ یَتَرَدَّدُ ذَاتَ یَوْمٍ فِی بَعْضِ طُرُقِ الْمَدِینَةِ إِذْ مَرَّ بِطَرِیقٍ فِی ذَاكَ الطَّرِیقِ كُتَّابٌ فِیهِ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ فَلَمَّا نَظَرَ إِلَیْهِ قَالَ یَا غُلَامُ أَقْبِلْ فَأَقْبَلَ ثُمَّ قَالَ لَهُ أَدْبِرْ فَأَدْبَرَ ثُمَّ قَالَ شَمَائِلُ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ یَا غُلَامُ مَا اسْمُكَ قَالَ اسْمِی مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ فَأَقْبَلَ عَلَیْهِ یُقَبِّلُ رَأْسَهُ وَ یَقُولُ بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی أَبُوكَ رَسُولُ اللَّهِ ص یُقْرِئُكَ السَّلَامَ وَ یَقُولُ ذَلِكَ قَالَ فَرَجَعَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ إِلَى أَبِیهِ وَ هُوَ ذَعِرٌ فَأَخْبَرَهُ الْخَبَرَ فَقَالَ لَهُ یَا بُنَیَّ وَ قَدْ فَعَلَهَا جَابِرٌ قَالَ نَعَمْ قَالَ الْزَمْ بَیْتَكَ یَا بُنَیَّ فَكَانَ جَابِرٌ یَأْتِیهِ طَرَفَیِ النَّهَارِ وَ كَانَ أَهْلُ الْمَدِینَةِ یَقُولُونَ وَا عَجَبَاهْ لِجَابِرٍ یَأْتِی هَذَا الْغُلَامَ طَرَفَیِ النَّهَارِ وَ هُوَ آخِرُ مَنْ بَقِیَ مِنْ أَصْحَابِ رَسُولِ اللَّهِ ص فَلَمْ یَلْبَثْ أَنْ مَضَى عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ ع فَكَانَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ یَأْتِیهِ عَلَى وَجْهِ الْكَرَامَةِ لِصُحْبَتِهِ لِرَسُولِ اللَّهِ ص قَالَ فَجَلَسَ ع یُحَدِّثُهُمْ عَنِ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى فَقَالَ أَهْلُ الْمَدِینَةِ مَا رَأَیْنَا أَحَداً أَجْرَأَ مِنْ هَذَا فَلَمَّا رَأَى مَا یَقُولُونَ حَدَّثَهُمْ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ ص فَقَالَ أَهْلُ الْمَدِینَةِ مَا رَأَیْنَا أَحَداً قَطُّ أَكْذَبَ مِنْ هَذَا یُحَدِّثُنَا عَمَّنْ لَمْ یَرَهُ فَلَمَّا رَأَى مَا یَقُولُونَ حَدَّثَهُمْ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ فَصَدَّقُوهُ وَ كَانَ جَابِرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ یَأْتِیهِ فَیَتَعَلَّمُ مِنْهُ
@@اصول كافى جلد 2 صفحه 373 روایت 2@*@
ترجمه:
امام صادق علیهالسلام فرمود: جابر بن عبداللّه انصارى آخرین كس از اصحاب پیغمبر صلى للّه علیه و آله بود كه زنده مانده بود و او مردى بود كه تنها بما اهلبیت متوجه بود، در مسجد پیغمبر مىنشست و عمامه سیاهى دور سر مىبست و فریاد مىزد: یا باقر العلم، یا باقر العلم! اهل مدینه مىگفتند جابر هذیان مىگوید، مىگفت: نه بخدا من هذیان نمىگویم، بلكه من از پیغمبر صلى للّه علیه و آله شنیدم مىفرمود: تو بمردى از خاندان من مىرسى كه همنام و هم شمائل من است و علم را مىشكافد و توضیح و تشریح مىكند، این است سبب آنچه مىگویم.
راوى گوید: روزى جابر از یكى از كوچههاى مدینه كه در آن مكتب خانهئى بود مىگذشت و محمد بن على علیهالسلام (براى كارى) آنجا بود (زیرا در هیچ روایت و تاریخى نرسیده كه امام براى دانش آموزى بمكتب رود) چون جابر نگاهش باو افتاد، گفت: اى پسر پیش بیا، آمد، سپس گفت: بر گرد، او برگشت، جابر گفت: سوگند بآنكه جانم در دست اوست كه شمائل این پسر شمائل پیغمبر است، اى پسر اسم تو چیست؟ گفت اسمم محمد بن على بن الحسین است، جابر بسویش رفت و سرش را بوسید و مىگفت: پدر و مادرم بقربانت، پدرت رسولخدا صلى للّه علیه و آله سلامت مىرساند و چنین مىگفت.
محمد بن على بن الحسین هراسان بسوى پدر آمد و گزارش را بیان كرد، زین العابدین علیهالسلام فرمود: پسر جان، راستى جابر چنین كارى كرد؟ گفت آرى، فرمود: پسر جان در خانه بنشین (زیرا او برخلاف تقیه رفتار كرد، چون دشمنان و مخالفین ترا خواهند شناخت و منزلت و كرامت ترا نزد خدا و پیغمبر خواهند دانست، و بر تو حسد خواهند برد) سپس جابر در هر بامداد و پسین خدمتش مىرفت، أهل مدینه مىگفتند، شگفتا از جابر كه در هر بامداد و پسین نزد این كودك مىرود، در صورتى كه او آخرین كس از اصحاب رسولخدا صلى للّه علیه و آله است! چیزى نگذشت كه على بن الحسین علیهالسلام درگشت. آنگاه محمد بن على باحترام مجالست جابر با پیغمبر صلى للّه علیه و آله نزدش مىرفت و مى نشست و از خداى تبارك و تعالى براى آنها حدیث مىكرد، اهل مدینه گفتند: ما جسورتر از این را ندیدهایم (زیرا با این كودكى از جانب خدا حدیث مىگوید) چون دید چنین مىگویند، از پیغمبر صلى للّه علیه و آله حدیث گفت، اهل مدینه گفتند: ما دروغگوتر از این مرد را هرگز ندیدهایم، از كسى بما حدیث مىكند كه او را ندیده است، چون دید چنین مىگویند از جابر بن عبداللّه حدیثشان گفت، آنگاه تصدیقش كردند، در صورتى كه جابر خدمت او مىآمد و از او دانش مىآموخت.
3- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ مُثَنًّى الْحَنَّاطِ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ قَالَ دَخَلْتُ عَلَى أَبِی جَعْفَرٍ ع فَقُلْتُ لَهُ أَنْتُمْ وَرَثَةُ رَسُولِ اللَّهِ ص قَالَ نَعَمْ قُلْتُ رَسُولُ اللَّهِ ص وَارِثُ الْأَنْبِیَاءِ عَلِمَ كُلَّ مَا عَلِمُوا قَالَ لِی نَعَمْ قُلْتُ فَأَنْتُمْ تَقْدِرُونَ عَلَى أَنْ تُحْیُوا الْمَوْتَى وَ تُبْرِءُوا الْأَكْمَهَ وَ الْأَبْرَصَ قَالَ نَعَمْ بِإِذْنِ اللَّهِ ثُمَّ قَالَ لِیَ ادْنُ مِنِّی یَا أَبَا مُحَمَّدٍ فَدَنَوْتُ مِنْهُ فَمَسَحَ عَلَى وَجْهِی وَ عَلَى عَیْنَیَّ فَأَبْصَرْتُ الشَّمْسَ وَ السَّمَاءَ وَ الْأَرْضَ وَ الْبُیُوتَ وَ كُلَّ شَیْءٍ فِی الْبَلَدِ ثُمَّ قَالَ لِی أَ تُحِبُّ أَنْ تَكُونَ هَكَذَا وَ لَكَ مَا لِلنَّاسِ وَ عَلَیْكَ مَا عَلَیْهِمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَوْ تَعُودَ كَمَا كُنْتَ وَ لَكَ الْجَنَّةُ خَالِصاً قُلْتُ أَعُودُ كَمَا كُنْتُ فَمَسَحَ عَلَى عَیْنَیَّ فَعُدْتُ كَمَا كُنْتُ قَالَ فَحَدَّثْتُ ابْنَ أَبِی عُمَیْرٍ بِهَذَا فَقَالَ أَشْهَدُ أَنَّ هَذَا حَقٌّ كَمَا أَنَّ النَّهَارَ حَقٌ
@@اصول كافى جلد 2 صفحه 374 روایت 3@*@
ترجمه:
ابو بصیر گوید: خدمت امام باقر علیهالسلام رسیدم و عرضكردم: شما وارث انبیاء بود و هر چه آنها مىدانستند مىدانست؟ فرمود: آرى، عرضكردم شما مىتوانید مرده را زنده كنید و كور مادرزاد وپیس را معالجه كنید؟ فرمود: آرى باذن خدا. سپس فرمود: ابا محمد! پیش بیا. من نزدیكش رفتم، آن حضرت دست بچهره و دیده من مالید كه من خورشید و آسمان و زمین و خانهها و هر چه در شهر بود دیدم، آنگاه بمن فرمود: مىخواهى كه اینچنین باشى و در روز قیامت در سود و زیان با مردم شریك باشى، یا آنكه بحال اول برگردى و یكسر به بهشت روى؟ گفتم: مىخواهم چنانكه بودم بر گردم، باز دست بچشم من كشید و بحال اول برگشتم. سپس من این حدیث را بابن ابىعمیر گفتم، او گفت: من گواهى دهم كه این موضوع درست است، چنانكه روز روشن درست است.
4- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَیْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ عَاصِمِ بْنِ حُمَیْدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ كُنْتُ عِنْدَهُ یَوْماً إِذْ وَقَعَ زَوْجُ وَرَشَانَ عَلَى الْحَائِطِ وَ هَدَلَا هَدِیلَهُمَا فَرَدَّ أَبُو جَعْفَرٍ ع عَلَیْهِمَا كَلَامَهُمَا سَاعَةً ثُمَّ نَهَضَا فَلَمَّا طَارَا عَلَى الْحَائِطِ هَدَلَ الذَّكَرُ عَلَى الْأُنْثَى سَاعَةً ثُمَّ نَهَضَا فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا هَذَا الطَّیْرُ قَالَ یَا ابْنَ مُسْلِمٍ كُلُّ شَیْءٍ خَلَقَهُ اللَّهُ مِنْ طَیْرٍ أَوْ بَهِیمَةٍ أَوْ شَیْءٍ فِیهِ رُوحٌ فَهُوَ أَسْمَعُ لَنَا وَ أَطْوَعُ مِنِ ابْنِ آدَمَ إِنَّ هَذَا الْوَرَشَانَ ظَنَّ بِامْرَأَتِهِ فَحَلَفَتْ لَهُ مَا فَعَلْتُ فَقَالَتْ تَرْضَى بِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ فَرَضِیَا بِی فَأَخْبَرْتُهُ أَنَّهُ لَهَا ظَالِمٌ فَصَدَّقَهَا
@@اصول كافى جلد 2 صفحه 375 روایت 4@*@
ترجمه:
محمد بن مسلم گوید: روزى خدمت امام باقر علیهالسلام بودم كه یك جفت قمرى آمدند و روى دیوار نشسته طبق مرسوم خود بانگ مىكردند، و امام باقر علیهالسلام ساعتى به آنها پاسخ مىگفت، سپس آماده پریدن گشتند، و چون روى دیوار دیگرى پریدند، قمرى نر یكساعت بر قمرى ماده بانگ مىكرد، سپس آماده پریدن شدند، من عرضكردم: قربانت گردم، داستان این پرندگان چه بود؟ فرمود: اى پسر مسلم هر پرنده و چاپار و جاندارى را كه خدا آفریده است نسبت بما شنواتر و فرمانبردارتر از انسانست، این قمرى بماده خود بدگمان شده و او سوگند یاد كرده بود كه نكرده است و گفته بود بداورى محمد بن على راضى هستى؟ پس هر دو بداورى من راضى گشته و من بقمرى نر گفتم: كه نسبت بماده خود ستم كردهئى او تصدیقش كرد.
5- الْحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ صَالِحِ بْنِ حَمْزَةَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ أَبِی بَكْرٍ الْحَضْرَمِیِّ قَالَ لَمَّا حُمِلَ أَبُو جَعْفَرٍ ع إِلَى الشَّامِ إِلَى هِشَامِ بْنِ عَبْدِ الْمَلِكِ وَ صَارَ بِبَابِهِ قَالَ لِأَصْحَابِهِ وَ مَنْ كَانَ بِحَضْرَتِهِ مِنْ بَنِی أُمَیَّةَ إِذَا رَأَیْتُمُونِی قَدْ وَبَّخْتُ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِیٍّ ثُمَّ رَأَیْتُمُونِی قَدْ سَكَتُّ فَلْیُقْبِلْ عَلَیْهِ كُلُّ رَجُلٍ مِنْكُمْ فَلْیُوَبِّخْهُ ثُمَّ أَمَرَ أَنْ یُؤْذَنَ لَهُ فَلَمَّا دَخَلَ عَلَیْهِ أَبُو جَعْفَرٍ ع قَالَ بِیَدِهِ السَّلَامُ عَلَیْكُمْ فَعَمَّهُمْ جَمِیعاً بِالسَّلَامِ ثُمَّ جَلَسَ فَازْدَادَ هِشَامٌ عَلَیْهِ حَنَقاً بِتَرْكِهِ السَّلَامَ عَلَیْهِ بِالْخِلَافَةِ وَ جُلُوسِهِ بِغَیْرِ إِذْنٍ فَأَقْبَلَ یُوَبِّخُهُ وَ یَقُولُ فِیمَا یَقُولُ لَهُ یَا مُحَمَّدَ بْنَ عَلِیٍّ لَا یَزَالُ الرَّجُلُ مِنْكُمْ قَدْ شَقَّ عَصَا الْمُسْلِمِینَ وَ دَعَا إِلَى نَفْسِهِ وَ زَعَمَ أَنَّهُ الْإِمَامُ سَفَهاً وَ قِلَّةَ عِلْمٍ وَ وَبَّخَهُ بِمَا أَرَادَ أَنْ یُوَبِّخَهُ فَلَمَّا سَكَتَ أَقْبَلَ عَلَیْهِ الْقَوْمُ رَجُلٌ بَعْدَ رَجُلٍ یُوَبِّخُهُ حَتَّى انْقَضَى آخِرُهُمْ فَلَمَّا سَكَتَ الْقَوْمُ نَهَضَ ع قَائِماً ثُمَّ قَالَ أَیُّهَا النَّاسُ أَیْنَ تَذْهَبُونَ وَ أَیْنَ یُرَادُ بِكُمْ بِنَا هَدَى اللَّهُ أَوَّلَكُمْ وَ بِنَا یَخْتِمُ آخِرَكُمْ فَإِنْ یَكُنْ لَكُمْ مُلْكٌ مُعَجَّلٌ فَإِنَّ لَنَا مُلْكاً مُؤَجَّلًا وَ لَیْسَ بَعْدَ مُلْكِنَا مُلْكٌ لِأَنَّا أَهْلُ الْعَاقِبَةِ یَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ الْعاقِبَةُ لِلْمُتَّقِینَ فَأَمَرَ بِهِ إِلَى الْحَبْسِ فَلَمَّا صَارَ إِلَى الْحَبْسِ تَكَلَّمَ فَلَمْ یَبْقَ فِی الْحَبْسِ رَجُلٌ إِلَّا تَرَشَّفَهُ وَ حَنَّ إِلَیْهِ فَجَاءَ صَاحِبُ الْحَبْسِ إِلَى هِشَامٍ فَقَالَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ إِنِّی خَائِفٌ عَلَیْكَ مِنْ أَهْلِ الشَّامِ أَنْ یَحُولُوا بَیْنَكَ وَ بَیْنَ مَجْلِسِكَ هَذَا ثُمَّ أَخْبَرَهُ بِخَبَرِهِ فَأَمَرَ بِهِ فَحُمِلَ عَلَى الْبَرِیدِ هُوَ وَ أَصْحَابُهُ لِیُرَدُّوا إِلَى الْمَدِینَةِ وَ أَمَرَ أَنْ لَا یُخْرَجَ لَهُمُ الْأَسْوَاقُ وَ حَالَ بَیْنَهُمْ وَ بَیْنَ الطَّعَامِ وَ الشَّرَابِ فَسَارُوا ثَلَاثاً لَا یَجِدُونَ طَعَاماً وَ لَا شَرَاباً حَتَّى انْتَهَوْا إِلَى مَدْیَنَ فَأُغْلِقَ بَابُ الْمَدِینَةِ دُونَهُمْ فَشَكَا أَصْحَابُهُ الْجُوعَ وَ الْعَطَشَ قَالَ فَصَعِدَ جَبَلًا لِیُشْرِفَ عَلَیْهِمْ فَقَالَ بِأَعْلَى صَوْتِهِ یَا أَهْلَ الْمَدِینَةِ الظَّالِمِ أَهْلُهَا أَنَا بَقِیَّةُ اللَّهِ یَقُولُ اللَّهُ بَقِیَّتُ اللَّهِ خَیْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ وَ ما أَنَا عَلَیْكُمْ بِحَفِیظٍ قَالَ وَ كَانَ فِیهِمْ شَیْخٌ كَبِیرٌ فَأَتَاهُمْ فَقَالَ لَهُمْ یَا قَوْمِ هَذِهِ وَ اللَّهِ دَعْوَةُ شُعَیْبٍ النَّبِیِّ وَ اللَّهِ لَئِنْ لَمْ تُخْرِجُوا إِلَى هَذَا الرَّجُلِ بِالْأَسْوَاقِ لَتُؤْخَذُنَّ مِنْ فَوْقِكُمْ وَ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِكُمْ فَصَدِّقُونِی فِی هَذِهِ الْمَرَّةِ وَ أَطِیعُونِی وَ كَذِّبُونِی فِیمَا تَسْتَأْنِفُونَ فَإِنِّی لَكُمْ نَاصِحٌ قَالَ فَبَادَرُوا فَأَخْرَجُوا إِلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ وَ أَصْحَابِهِ بِالْأَسْوَاقِ فَبَلَغَ هِشَامَ بْنَ عَبْدِ الْمَلِكِ خَبَرُ الشَّیْخِ فَبَعَثَ إِلَیْهِ فَحَمَلَهُ فَلَمْ یُدْرَ مَا صَنَعَ بِهِ
@@اصول كافى جلد 2 صفحه 375 روایت 5@*@
ترجمه:
ابوبكر حضرمى گوید: چون امام باقر علیهالسلام را بشام سوى هشام بن عبدالملك بردند، و بدربارش رسید، هشام به اصحاب خود و حضار مجلس كه از بنى امیه بودند، گفت: چون دیدید من محمد ابن على را توبیخ كردم و ساكت شدم. شما یك به یك به او رو آورید و توبیخش كنید، سپس بحضرت اجازه ورود داد.
چون امام باقر علیهالسلام وارد شد، با دست به همگان اشاره كرد و فرمود: السلام علیكم همگان را مشمول سلام خود ساخت و بنشست. چون بهشام بعنوان خلافت سلام نكرد، و بى اجازه نشست كینه و خشم او افزون گشت، پس باو رو آورد و توبیخ مىكرد، از جمله سخنانش این بود:
اى محمد بن على همیشه مردى از شما خاندان میان مسلمین اختلاف انداخته و آنها را بسوى خود دعوت كرده و از روى بیخردى و كم دانشى گمان كرده كه او امامست. هر چه دلش خواست آنحضرت را توبیخ كرد، چون او خاموش شد، حاضران یكى پس از دیگرى تا نفر آخر بحضرت رو آوردند و توبیخ مىكردند. چون همگى ساكت شدند، حضرت برخاست و فرمود:
اى مردم بكجا مىروید و شیطان مىخواهد شما را بكجا اندازد؟!! (یعنى حقیقت كجا و شما كجا؟ خدا براى سعادت خود شما، پیروى كردن از ما را از شما خواسته و شما با ما مخالفت و دشمنى مىكنید!!) خدا بوسیله ما خانواده پیشینیان شما را هدایت كرد و پسینیان شما هم از بركت ما (هدایتشان) پایان یابد (یعنى در زمان ظهور امام قائم علیهالسلام) اگر شما سلطنتى شتابان و زودگذر دارید، ما سلطنتى دیررس و جاودان داریم كه بعد از سلطنت ما سلطنتى نباشد، زیرا ما اهل پایان و انجامیم، و خداى عزوجل مىفرماید: «سرانجام از آن پرهیزگارانست 125 سوره 7 -».
هشام دستور داد حضرت را بزندان برند، چون بزندان رفت، با زندانیان سخن مىگفت، همه زندانیان از جان و دل سخنش را پذیرفته، باو دل دادند، زندانبان نزد هشام آمد و گفت: یا امیرالمؤمنین من از اهل شام بر تو هراسانم و مىترسم كه ترا از این مقام عزل كنند، سپس گزارش را باو گفت.
هشام دستور داد آنحضرت و اصحابش را بر استر نشانده (توسط كاروان پست) بمدینه بر گردانند و فرمان داد كه در بین راه بازارها را بروى آنها ببندند و از خوراك و آشامیدنى جلوگیرشان باشند (مقصودش از این دستورها توهین و توبیخ آنحضرت بود) پس سه روز راه رفتند و هیچگونه خوراك و آشامیدنى بدست نیاوردند، تا آنكه بشهر مدین (شهر شعیب پیغمبر) رسیدند، مردم در شهر را بروى آنها بستند، اصحاب حضرت از گرسنگى و تشنگى باو شكایت بردند.
امام علیهالسلام بر كوهى كه بآنها مشرف بود بالا رفت و با صداى بلند فرمود: اى اهل شهرى كه مردمش ستمكارند، من بقیة اللهم و خدا مىفرماید: «بقیت اللّه براى شما بهتر است اگر ایمان دارید و من نگهبان شما نیستم. 86 سوره 11 -»
در میان آن مردم شیخى سالخورده بود، نزد مردم شهر آمد و گفت: اى قوم! بخدا كه این ندا، مانند دعوت شعیب پیغمبر است، اگر در بازارها را بروى این مرد باز نكنید، از بالاى سر و زیر پا گرفتار شوید، این بار مرا تصدیق كنید و فرمانبرید، و در آینده تكذیبم كنید. من خیر خواه شمایم. مردم شتاب كردند و بازارها را بروى حضرت و اصحابش گشودند، خبر آن شیخ بهشام بن عبدالملك رسید، دنبالش فرستاد و او را برد و كسى ندانست كه كارش بكجا رسید.
6- سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ وَ الْحِمْیَرِیُّ جَمِیعاً عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ مَهْزِیَارَ عَنْ أَخِیهِ عَلِیِّ بْنِ مَهْزِیَارَ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ سَعِیدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنِ ابْنِ مُسْكَانَ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قُبِضَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ الْبَاقِرُ وَ هُوَ ابْنُ سَبْعٍ وَ خَمْسِینَ سَنَةً فِی عَامِ أَرْبَعَ عَشْرَةَ وَ مِائَةٍ عَاشَ بَعْدَ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ ع تِسْعَ عَشْرَةَ سَنَةً وَ شَهْرَیْنِ
@@اصول كافى جلد 2 صفحه 377 روایت 6@*@
ترجمه:
امام صادق علیهالسلام فرمود: محمد بن على باقر در 57 سالگى بسال 114 در گذشت و بعد از على بن الحسین علیهماالسلام 19 سال و 2 ماه زندگى كرد،