بَابُ أَنَّ الْأَئِمَّةَ علیهم السلام وُلَاةُ الْأَمْرِ وَ هُمُ النَّاسُ الْمَحْسُودُونَ الَّذِینَ ذَكَرَهُمُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ
1- الْحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَامِرٍ الْأَشْعَرِیُّ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ قَالَ حَدَّثَنِی الْحَسَنُ بْنُ عَلِیٍّ الْوَشَّاءُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عَائِذٍ عَنِ ابْنِ أُذَیْنَةَ عَنْ بُرَیْدٍ الْعِجْلِیِّ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَطِیعُوا اللَّهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَكَانَ جَوَابُهُ أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِینَ أُوتُوا نَصِیباً مِنَ الْكِتابِ یُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَ الطَّاغُوتِ وَ یَقُولُونَ لِلَّذِینَ كَفَرُوا هؤُلاءِ أَهْدى مِنَ الَّذِینَ آمَنُوا سَبِیلًا یَقُولُونَ لِأَئِمَّةِ الضَّلَالَةِ وَ الدُّعَاةِ إِلَى النَّارِ هؤُلاءِ أَهْدى مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ سَبِیلًا أُولئِكَ الَّذِینَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ وَ مَنْ یَلْعَنِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ نَصِیراً أَمْ لَهُمْ نَصِیبٌ مِنَ الْمُلْكِ یَعْنِی الْإِمَامَةَ وَ الْخِلَافَةَ فَإِذاً لا یُؤْتُونَ النَّاسَ نَقِیراً نَحْنُ النَّاسُ الَّذِینَ عَنَى اللَّهُ وَ النَّقِیرُ النُّقْطَةُ الَّتِی فِی وَسَطِ النَّوَاةِ أَمْ یَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلى ما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ نَحْنُ النَّاسُ الْمَحْسُودُونَ عَلَى مَا آتَانَا اللَّهُ مِنَ الْإِمَامَةِ دُونَ خَلْقِ اللَّهِ أَجْمَعِینَ فَقَدْ آتَیْنا آلَ إِبْراهِیمَ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ آتَیْناهُمْ مُلْكاً عَظِیماً یَقُولُ جَعَلْنَا مِنْهُمُ الرُّسُلَ وَ الْأَنْبِیَاءَ وَ الْأَئِمَّةَ فَكَیْفَ یُقِرُّونَ بِهِ فِی آلِ إِبْرَاهِیمَ ع وَ یُنْكِرُونَهُ فِی آلِ مُحَمَّدٍ ص فَمِنْهُمْ مَنْ آمَنَ بِهِ وَ مِنْهُمْ مَنْ صَدَّ عَنْهُ وَ كَفى بِجَهَنَّمَ سَعِیراً إِنَّ الَّذِینَ كَفَرُوا بِآیاتِنا سَوْفَ نُصْلِیهِمْ ناراً كُلَّما نَضِجَتْ جُلُودُهُمْ بَدَّلْناهُمْ جُلُوداً غَیْرَها لِیَذُوقُوا الْعَذابَ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَزِیزاً حَكِیماً
@@اصول كافى جلد 1 صفحه: 293 روایه: 1@*@
ترجمه :
1- برید عجلى گوید: از امام باقر علیه السلام راجع بقول خداى عزوجل (61 سوره 4) «اطاعت كنید خدا را و اطاعت كنید پیغمبر و والیان امر را» پرسیدم، جواب حضرت این بود كه (55 سوره 4) «مگر آنكسانرا كه از كتاب آسمانى بهرهاى بایشان دادهاند نمىبینى كه به بت و طغیانگر گروند و درباره كافران گویند: این گروه از مؤمنان هدایت یافتهترند» یعنى این مردم درباره پیشوایان گمراهى و رهبران بدوزخ مىگویند: آنها از آل محمد صلى الله علیه و آله هدایت یافتهترند، «ایشان همان كسانند كه خدا لعنتشان كرده و هر كه را خدا لعنت كند هرگز یاورى براى او نخواهى یافت. مگر آنها را از ملك بهرهاى هست؟» یعنى ملك امامت و خلافت «كه در آنصورت تقیرى هم بمردم ندهند» ما هستیم آن مردمىكه خدا قصد كرده و نقیر نقطه میان هسته خرماست (و مقصود بیان كمال بخل و خست ایشانست كه اگر بمقام سلطنت هم مىرسیدند، قسمتى از هسته خرما را از ما مضایقه مىكردند، تا چه رسد بچیز شریفتر و گرانبهاتر).
«و یا بمردم نسبت به آنچه خدا از كرم خویش به آنها داده حسد مىبرند» ما هستیم آن مردم حسد برده شده، براى منصب امامتیكه خدا بما داده و بهیچ كس دیگر نداده «حقاً كه ما خاندان ابراهیم را كتاب و حكمت و ملك بزرگى دادیم» یعنى پیغمبران و رسولان و امامان را، از آل ابراهیم قرار دادیم، پس چگونه این مردم این مقام را نسبت به آل ابراهیم علیه السلام اعتراف دارند و درباره آل محمد صلى الله علیه و آله منكر مىشوند (بنابراین مقصود از والیان امر كه پرسیدى آل محمد صلى الله علیه و آله است).
«برخى به آن گرویدند و برخى رویگردان شدند و جهنم براى ایشان افروخته آتشى است كافى، كسانیكه آیههاى ما را انكار كردهاند، بزودى به آتشى درونشان كنیم كه هر وقت پوستهایشان بسوزد، پوستهاى دیگرشان دهیم تا عذاب را خوب بچشند، همانا خدا نیرومند و فرزانه است».
توضیح راجع بوالیان امر در حدیث 480 سخن گفتیم و از قول مجلسى (ره) اثبات شد كه چنانچه اطاعت خدا و رسول واجبست، اطاعت والیان امر هم كه ائمه معصومین علیهم السلام باشند، واجب و لازمست و نیز باید ایشان معصوم و پاك از خطا و گناه باشند و راجع بجبت و طاغوت مجلسى (ره) گوید: جبت ابتدا نام بت مخصوصى بود و سپس براى هر معبود باطلى بكار بردند و گفتهاند در اصل «جبس» بوده است و سین بتاء بدل شده است و جبس چیز بىخبر است و اما طاغوت بمعنى هر امر باطلى است، معبود باشد یا غیر معبود و جبت و طاغوت در روایات بر اولى و دومى تاویل شده است.
2- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ سَعِیدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَیْلِ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ ع فِی قَوْلِ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَمْ یَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلى ما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ قَالَ نَحْنُ الْمَحْسُودُونَ
@@اصول كافى جلد 1 صفحه: 294 روایه: 2@*@
ترجمه :
ابن فضیل از حضرت ابوالحسن علیه السلام درباره قول خداى تبارك و تعالى «و یا بمردم نسبت به آنچه خدا از كرمش به آنها داده حسد مىبرند) گوید كه آنحضرت فرمود: مائیم حسد برده شدگان.
3- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ سَعِیدٍ عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَیْدٍ عَنْ یَحْیَى الْحَلَبِیِّ عَنْ مُحَمَّدٍ الْأَحْوَلِ عَنْ حُمْرَانَ بْنِ أَعْیَنَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَدْ آتَیْنا آلَ إِبْراهِیمَ الْكِتابَ فَقَالَ النُّبُوَّةَ قُلْتُ الْحِكْمَةَ قَالَ الْفَهْمَ وَ الْقَضَاءَ قُلْتُ وَ آتَیْناهُمْ مُلْكاً عَظِیماً فَقَالَ الطَّاعَةَ
@@اصول كافى جلد 1 صفحه: 295 روایه: 3@*@
ترجمه :
حمران بن اعین گوید: از امام صادق علیه السلام پرسیدم قول خداى عزوجل را «همانا آل ابراهیم كتاب دادیم» فرمود: مقصود نبوت است، گفتم: حكمت چیست؟ فرمود: فهمیدن و قضاوتست گفتم: «و به آنها ملك بزرگ دادیم؟» فرمود: اطاعت است.
4- الْحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْوَشَّاءِ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ أَبِی الصَّبَّاحِ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَمْ یَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلى ما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَالَ یَا أَبَا الصَّبَّاحِ نَحْنُ وَ اللَّهِ النَّاسُ الْمَحْسُودُونَ
@@اصول كافى جلد 1 صفحه: 295 روایه: 4 @*@
ترجمه :
ابوالصباح گوید: از امام صادق علیه السلام قول خداى عزوجل «و یا به مردم نسبت به آنچه خدا از كرمش به آنها داده حسد مىبرند» را پرسیدم، فرمود: اى ابوالصباح بخدا ما هستیم آن مردم حسد برده شده.
5- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ أُذَیْنَةَ عَنْ بُرَیْدٍ الْعِجْلِیِّ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع فِی قَوْلِ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى فَقَدْ آتَیْنا آلَ إِبْراهِیمَ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ آتَیْناهُمْ مُلْكاً عَظِیماً قَالَ جَعَلَ مِنْهُمُ الرُّسُلَ وَ الْأَنْبِیَاءَ وَ الْأَئِمَّةَ فَكَیْفَ یُقِرُّونَ فِی آلِ إِبْرَاهِیمَ ع وَ یُنْكِرُونَهُ فِی آلِ مُحَمَّدٍ ص قَالَ قُلْتُ وَ آتَیْناهُمْ مُلْكاً عَظِیماً قَالَ الْمُلْكُ الْعَظِیمُ أَنْ جَعَلَ فِیهِمْ أَئِمَّةً مَنْ أَطَاعَهُمْ أَطَاعَ اللَّهَ وَ مَنْ عَصَاهُمْ عَصَى اللَّهَ فَهُوَ الْمُلْكُ الْعَظِیمُ
@@اصول كافى جلد 1 صفحه: 295 روایه: 5 @*@
ترجمه :
برید اجلى گوید: امام باقر علیه السلام درباره قول خداى عزوجل تبارك و تعالى «ما به آل ابراهیم كتاب و حكمت و ملك بزرگ دادیم» فرمود: خدا پیغمبران و رسولان و امامان را از آل ابراهیم قرار داد، پس چگونه این مردم نسبت به آل ابراهیم علیه السلام این مقام را مختلفند ولى درباره آل محمد صلى الله علیه و آله وسلم انكار مىكنند. عرض كردم «و به ایشان ملك بزرگى دادیم» چیست؟ فرمود: ملك بزرگ این است كه امامان را در آن خانواده قرار داد، هر كه اطاعت آنها كند اطاعت خدا كرده و هر كه نافرمانى آنها كند نافرمانى خدا كرده است، این است ملك بزرگ.