آیه
أَفَمَن شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلاَمِ فَهُوَ عَلَی نُورٍ مِّن رَّبِّهِ فَوَیْلٌ لِّلْقَاسِیَةِ قُلُوبُهُم مِّن ذِکْرِ اللَّهِ أُوْلَئِکَ فِی ضَلَالٍ مُّبِینٍ
ترجمه
آیا کسی که خداوند سینهاش را برای (پذیرش) اسلام گشاده است، پس او از طرف خداوند بر (فراز مرکبی از) نور است (مثل کسی است که در تنگنای تعصّب و لجاجت و غرور است؟ نه) پس وای بر آنان که از سنگدلی یاد خدا نمیکنند. آنان در گمراهی آشکارند.
نکته ها
برای درمان قساوت قلب در روایات آمده است که چون پیامبرصلی الله علیه وآله این آیه را تلاوت فرمود، از حضرت پرسیدند: نشانهی ورود نور در دل چیست؟ فرمود: «التّجافی عن دار الغرور و الانابة الی دار الخلود و الاستعداد للموت»**تفسیر نورالثقلین.*** دل نبستن به سرای پر فریب دنیا و توجّه به سرای جاودان آخرت و آمادگی برای مرگ پیش از فرار رسیدن آن.
پیام ها
1- مقتضای ربوبیّت الهی هدایت افراد حقّپذیر و دارای سعهی صدر است. «هو علی نور من ربّه»
2- دین باوری و تسلیم بودن در برابر حقّ، به روحی بلند نیاز دارد که هدیهای الهی است. «شرح اللّه صدره للاسلام»
3- کسی که شرح صدر دارد، با نور الهی حقّ و باطل را تشخیص میدهد. «هو علی نور من ربّه»
4- قساوت قلب، مانع تابش نور الهی بر قلب است. «القاسیة قلوبهم» (به جای تنگدلی که مناسبت بیشتری با سعهی صدر دارد به سنگدلی تعبیر نمود، زیرا ظرف تنگ کمی نفوذپذیر است ولی سنگدلی هرگز نفوذپذیر نیست).
5- اهل تسلیم، همگی یک هدف و یک راه دارند ولی منحرفان هر کدام هدفی دارند. (کلمه «صدر» به صورت مفرد و «قلوبهم» به صورت جمع آمده است)
6- نور دل و سعهی صدر از خداست. «شرح اللّه صدره للاسلام فهو علی نور من ربّه» ولی گمراهی را خود انسان به وجود میآورد. «للقاسیة قلوبهم من ذکر اللّه»