آیه
هُوَ الَّذِى خَلَقَكُمْ فَمِنكُمْ كَافِرٌ وَمِنكُم مُّؤْمِنٌ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ
ترجمه
اوست آن كه شما را آفرید، پس بعضى از شما (به اختیار خود) كافر و بعضى مؤمن شدند و خداوند به آنچه انجام مىدهید بیناست.
نکته ها
اگر انسان، مقدارى خاك را در خیابان ببیند، مىپرسد: چه شخصى این خاكها را ریخته است؟ اگر روى این خاكها جدول بندى و طراحى شود، سؤال مىكند كه این طرح از كیست؟ اگر خاك طراحى شده، همراه با حكمت و صنعت به صورت كاشى درآید، از ویژگىها و هنر طرّاح سؤال مىكند.
خداوند، انسان را آفرید: «خلقكم» اما آفرینش بسیار شگفت كه به خاطر آن از خود با جمله، «تبارك اللّه احسن الخالقین» یاد كرد، زیرا همه گونه هنرنمایى و ظرافت و طرّاحى در آن به كار رفته است، چنانكه در آیهاى دیگر مىفرماید: «لقد خلقنا الانسان فى احسن تقویم»**تین، 4.***ما انسان را در بهترین قالب آفریدیم.
آرى، آفریده نشانه آفریدگار است و هر چه روى آن هنرنمایى عالمانه و حكیمانه شود، نشانه علم و حكمت و قدرت آن آفریدگار است.
آیه پیش به تسبیح همه موجودات اشاره كرد و این آیه به كفر و كفران برخى انسانها اشاره مىكند تا كافران گمان نكنند كه خداوند، نیازمند عبادت آنهاست و یا كفر آنها به خداوند زیانى مىرساند.
آیه قبل، به تسبیح همه موجودات اشاره داشت كه به نوعى بیانگر آن بود كه آنان از نوعى شعور برخوردارند و در این آیه، به امتیاز انسان بر دیگر موجودات اشاره مىكند كه داشتن اراده و اختیار است. انسان با این موهبت ممتاز الهى، مىتواند همان راهى را كه بقیه موجودات مىروند، بپیماید یا آنكه به راهى خلاف آن رود. شاید آیه به نوعى انتقاد از انسان باشد كه تو على رغم توجّه بیشتر خداوند و گل سرسبد موجودات بودن، بر خلاف مسیر آب شنا كرده و به كفران نعمتها و ناسپاسى خداوند روى مىآورى.
پیام ها
1- آفرینش انسان، جلوهاى از قدرت خداوند است. «هو على كلّ شىء قدیر - هو الّذى خلقكم»
2- انسان، موجودى مختار و انتخابگر است نه مجبور. «فمنكم كافر و منكم مؤمن»
3- عمل انسان، بیانگر عقیده اوست. (به جاى آن كه بگوید: خداوند به كفر و ایمان شما آگاه است، مىفرماید: خداوند به عملكرد شما آگاه است.) «واللّه بما تعملون بصیر»