تربیت
Tarbiat.Org

تهاجم فرهنگی
آیت الله محمد تقی مصباح یزدی‏‏

پیشینه تهاجم فرهنگی

هجوم فرهنگی از کجا شروع شد؟ آیا هجوم فرهنگی پدیده جدیدی است یا سابقه دار است؟ اگر بخواهیم از راه تاریخی، مسائل را بررسی و به اسناد و مدارک تاریخی مراجعه کنیم این کاری است وقتگیر و به تحقیقات فراوانی نیاز دارد. اما اجمالا قرآن کریم‌ می‌فرماید «وَکَذلِکَ جَعَلْنالِکُلِّ نَبیّ عَدُوّاً شَیَاطینَ اْلاِنْسِ وَ الْجِنِّ» (سوره انعام:112) خدای متعال، در کیفیت تشکّل جوامع و قشربندی و وجود عوامل حق و باطل در جامعه‌ می‌فرماید که ما همیشه در جوامع انسانی یک گروه از انبیا، حق پرستان و مصلحان آنها را قرار داده‌ایم و بر اساس یک تدبیر تکوینی الهی، عده‌ای از شیاطین در مقابل آنها صف آرایی کرده اند، نه تنها شیاطین جنّی یعنی ابلیسها، بلکه حتّی شیطانهای انسی. خود نیز‌ می‌فرماید: «شیاطینَ اْلاِنسِ وَ الْجِنِ» انبیا و یارانشان از خدا الهام‌ می‌گیرند و هدفشان هم هدفی الهی است: رشد دادن جامعه و رساندن آن به کمال انسانی. این یک گروه که داستان آنها در تاریخ و قرآن هم بسیار ذکر شده است. در مقابل اینان، براساس تدبیر الهی، باید شیاطینی هم باشند، چون از نظر قرآن، هدف از آفرینش انسان این است که با اختیار خود راهی را انتخاب کند، و چون انسان باید رشد اختیاری پیدا کند همیشه باید دو راه در مقابل او باشد تا یکی را انتخاب کند. اگر یک راه بود قابل انتخاب نبود عواملی هم که دعوت به این راه‌ می‌کنند باید با هم توازن داشته باشند. اگر خداوند متعال فقط انبیا را‌ می‌فرستاد بُعد ایمان تقویت‌ می‌شد و بر کفر برتری پیدا‌ می‌کرد. اگر هم آنها رانمی فرستاد عامل کفر برتری‌ می‌یافت و توازن برهم‌ می‌خورد. این دو باید با هم توازن داشته باشند تا همیشه انسان در مقابل دو جاذبه تقریباً متعادل قرار داشته باشد و بتواند انتخاب
﴿ صفحه 82﴾
کند. ارزش انسان به انتخاب او بستگی دارد. برای اینکه انتخاب صحیح و به معنای دقیق کلمه انجام گیرد باید عوامل دعوت کننده به راه راست و چپ و به حق و باطل با هم متوازن باشند. خداوند از این تدبیر الهی در قرآن مکرراً یاد کرده است. در این آیه‌ می‌فرماید: «وَ کَذلِکَ جَعَلْنا»؛ این تدبیر را، خود قرار دادیم که باید در مقابل انبیا دشمنانی از شیاطین انس و جن باشند. این دشمنان چه کسانی هستند؟ امروز شیطان بزرگ آمریکاست؛ اما همیشه آمریکا نبوده است.آمریکا یک کشور بی هویّتی است که در دو سه قرن اخیر پیدا شده است پیش از آن، کشورها و جوامع انسانی بسیاری بوده‌اند که دارای اصالتند؛ مانند ایران، روم، چین، هند و امثال آنها. لکن مسأله استکبار و سلطه طلبی همیشه در بین انسان ها بوده است، از انسانهای اولیه و فرزندان حضرت آدم گرفته تا به حال. «رگ رگ است این آب شیرین آب شور.»
این مسأله همیشه بوده است، پس از این هم خواهد بود. مردم سلطه جو، برتری طلب و ناراضی نسبت به حق خود همیشه بوده اند. هرروز به یک شکل جلوه‌ می‌کند؛ اما این روحیه از بین نخواهد رفت. انبیا هم در مقابل این روحیه تلاش‌ می‌کنند تا با آن مبارزه کنند. این طبیعت دشمنی بین حق و باطل است. هر کدام به نفع خود تلاش‌ می‌کنند و سعی دارند تا دیگری را از بین ببرند.
در آیه شریفه‌ای که ذکر شد، به نوع فعالیت شیاطین و اصلی ترین کاری که انجام‌ می‌دهند اشاره شده است بیان آن مسائل توسط قرآن برای هدایت ماست تا بدانیم که چه دشمنانی در کمین ما هستند و بدانیم که چگونه در مقابل آنها موضع گیری کنیم. شیاطین انس در مقابل انبیا به دشمنی بر خاسته اند، وسیله کارشان هم به تعبیر قرآن «یُوحی بَعْضُهُمْ اِلی
﴿ صفحه 83﴾
بَعْض زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُروراً» است؛ یعنی با حرفها و سخنان زیبا و فریبنده به یکدیگر الهام‌ می‌کنند. استفاده از سخن زیبا وخوش ظاهر اما بی باطن و بی مغز کار شیاطین است تا دیگران را بفریبند.
به عنوان جمله‌ای معترضه خداوند در انتهای این آیه‌ می‌فرماید: «وَ لَوْ شَاءَ رَبُّکَ مَا فَعَلُوهُ فَذَرَهُمْ وَ مَا یَفْتَرُونَ». این جزو تدبیر تکوینی الهی است که‌ می‌فرماید همان‌گونه که ما پیامبران را فرستاده‌ایم و آنها را با انواع نیروهای معنوی حمایت کرده‌ایم به آنها هم ابزار و وسایلی برای کار داده شده است. البته همان‌گونه که پیامبر مجبور نیست آنها هم مجبور نیستند؛ اما تدبیر الهی به شکلی است که هر دو دسته به وجود‌ می‌آیند، رشد‌ می‌کنند و ادامه دهندگان راه هر دو گروه همیشه خواهند بود. هدف شیاطین از اعمال روشهای گوناگون برای جلب طرفداران خود این است که آن دسته از مردمی که هنوز به آخرت ایمان ندارند و زندگی آنها در سطح همین زندگی حیوانی است و فقط هر چه را‌ می‌بینند و احساس‌ می‌کنند،‌ می‌پدیرند و هنوز نمی‌توانند ماورای محسوسات را درک نمایند و قبول کنند یعنی هنوز ایمان به غیب و آخرت ندارند؛ بفریبند اما کسانی که دارای ایمان هستند و به ماورای این عالم اعتقاد دارند گول شیاطین را نمی‌خورند. بر خلاف انسانهایی که تحت تعلمیات پیامبران قرار نگرفته اند. فقط به محسوسات ایمان دارندو به عالم غیب معتقد نیستند و به یقین نرسیده اند؛ بجز برخی افراد بسیار نادر و استثنائی همه در آغاز زندگی بینش طبیعی و مادی دارند. به تدریج، باید به مسائل ماورای طبیعی و غیبی پی ببرند. شیاطین جن و انس در کمین هستند تا چنین افرادی را به دام بیندازند. پس پاسخ این سؤال که هجوم فرهنگی از چه زمانی شروع شده است این است که از ابتدای تاریخ زندگی اجتماعی انسان همه افراد
﴿ صفحه 84﴾
بشر در گروه حق و باطل قرار داشته‌اند و از همان ابتدا هم تهاجم فرهنگی وجود داشته است.