تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر سوره صاد
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره 38. صاد آیه 26

آیه
یَا دَاوُدُ إِنَّا جَعَلْنَاکَ خَلِیفَةً فِی الْأَرْضِ فَاحْکُم بَیْنَ النَّاسِ بِالْحَقِ‏ّ وَ لَا تَتَبِّعِ الْهَوَی‏ فَیُضِلَّکَ عَن سَبِیلِ اللَّهِ إِنَّ الَّذِینَ یَضِلُّونَ عَن سَبِیلِ اللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِیدٌ بِمَا نَسُواْ یَوْمَ الْحِسَابِ‏
ترجمه
ای داود! همانا ما تو را در زمین جانشین قرار دادیم، پس میان مردم به حقّ داوری کن و از هواها و هوس‏ها پیروی نکن که تو را از راه خدا منحرف می‏کند. البتّه کسانی که از راه خدا منحرف می‏شوند برایشان عذاب سختی است به خاطر آن که روز قیامت را فراموش کردند.
پیام ها
1- خداوند تدبیر امور بندگانش را به انبیا سپرده است. «یا داود انّا جعلناک خلیفة»
2- تدبیر امور مردم، حقّ خداست که به هر کس بخواهد واگذار می‏کند. «انّا جعلناک»
3- دین از سیاست جدا نیست. «یا داود انّا جعلناک خلیفة»
4- حکومت بر مردم، نعمت بزرگی است که شکر آن، اجرای عدالت در میان مردم است. «جعلناک خلیفة... فاحکم بین الناس بالحقّ»
5 - محور قضاوت باید حقّ باشد. «فاحکم بین الناس بالحقّ»
6- رهبران و داوران جامعه باید از هوای نفس دور باشند. «خلیفة... فاحکم... لا تتبع الهوی»
7- در مدیریّت حتّی المقدور نیروها را حفظ کنید. (خداوند به خاطر یک ترک اولی، اولیای خود را از گردونه‏ی اجتماع خارج نمی‏کند). «فاستغفر ربه... فغفرنا... یا داود انّا جعلناک»
8 - قضاوت از شئون حکومت است و باید الهی باشد. «شددنا ملکه - انّا جعلناک خلیفة - فاحکم»
9- حکومت دینی، سابقه‏ای بس طولانی دارد. «شددنا ملکه - جعلناک خلیفة - فاحکم»
10- رفتار خلیفه‏ی خدا باید پرتوی از افعال الهی باشد. «واللّه یقضی بالحقّ»**غافر، 20.***، «فاحکم بین الناس بالحقّ»
11- هر چه در برابر حقّ قرار گیرد، هوی و هوس است. «فاحکم بین الناس بالحقّ ولا تتبع الهوی»
12- خطر قضاوت، دوری از حقّ و توجّه به هواهای نفسانی است. «فاحکم... بالحق ولا تتبع الهوی»
13- همه انسان‏ها حتّی انبیا در معرض دام هوس هستند که از طریق هشدارهای الهی مصون می‏مانند. «لا تتبع الهوی»
14- هوی پرستی ممنوع است، خواه تمایلات فردی و شخصی باشد یا گروهی و حزبی. «لا تتبع الهوی»
15- هوی پرستی با انحراف مساوی است. «لا تتبع الهوی فیضلّک»
16- خطرات گام به گام پیش می‏آید (گام اول هوی پرستی، گام دوم انحراف از راه خدا، گام سوم فراموش کردن حساب و قیامت و در نتیجه عذاب شدید). «لا تتبع الهوی فیضلّک... لهم عذاب شدید بما نسوا یوم الحساب»
17- ایمان به معاد کافی نیست، باید انسان یاد معاد باشد. (در مورد بعضی افراد قرآن می‏فرماید: «لا یؤمن بیوم الحساب»**غافر، 27.*** ایمان به معاد ندارد ولی در این آیه می‏خوانیم: ایمان هست ولی معاد را فراموش می‏کند. «نسوا یوم الحساب»
18- هوی پرستی و فراموش کردن روز قیامت، خطراتی است که حاکمان جامعه را تهدید می‏کند. «جعلناک خلیفة... لا تتبع الهوی... نسوا یوم الحساب»