تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر سوره صاد
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره 38. صاد آیه 5-7

آیه
أَجَعَلَ الْآلِهَةَ إِلَهاً وَاحِداً إِنَّ هَذَا لَشَیْ‏ءٌ عُجَابٌ‏
وَانطَلَقَ الْمَلَأُ مِنْهُمْ أَنِ امْشُواْ وَاصْبِرُواْ عَلَی‏ آلِهَتِکُمْ إِنَّ هَذَا لَشَیْ‏ءٌ یُرَادُ
مَا سَمِعْنَا بِهَذَا فِی الْمِلَّةِ الْآخِرَةِ إِنْ هَذَآ إِلَّا اخْتِلَاقٌ‏
ترجمه
آیا او به جای معبودهای متعدّد، یک معبود قرار داده است؟ البتّه که این، چیزی بسیار عجیب است!
سردمداران کفر، (سخن پیامبر) را رها کردند (و به دیگران نیز گفتند:) بروید و بر پرستش خدایان خود پایدار بمانید که این مقاومت شما چیز مطلوبی است.
ما این مطالب را در آیین اخیر (نیاکان یا آیین مسیحیّت) نشنیده‏ایم، این آیین جز آیینی ساختگی نیست.
نکته ها
«عُجاب» به چیز بسیار عجیب گویند. «انطلاق» به معنای رفتنی است که با جدایی از فردی همراه باشد. «اختلاق» به معنای ساختگی بودن چیزی است که سابقه نداشته باشد، یعنی اینها را از خودبافته و پرداخته و خلق کرده است.
«ملأ» به گروهی گویند که نام و عنوان آنها چشم‏گیر و چشم‏پرکن باشد.
مراد کفّار از «ملّة الاخرة» دین حضرت مسیح است که آخرین دین آسمانی قبل از اسلام بوده، زیرا آنان قائل به تثلیث بوده‏اند.
ممکن است مراد از «انّ هذا لشی‏ء یراد» این باشد که این دعوت به توحید، همان سیادت و آقایی است که خواست ومراد پیامبر است واگر نظام بت‏پرستی برچیده شود رهبر موحّدین پیامبر خواهد شد که اراده او همین است. او با دعوت به توحید به فکر آقائی بر شماست.**تفسیر المیزان.***
پیام ها
1- اولین اقدام پیامبر، نفی معبودهای دروغین و اثبات خدای یکتاست. «جعل الالهة الهاً واحداً»
2- کفّار هم در توحید گرفتار بودند، «أجعل الالهة الهاً واحداً» هم در نبوّت، «عجبوا ان جاءهم منذر منهم» - آیه‏ی قبل - و هم در معاد. «ء انّا لمبعوثون»**اسراء، 49 .***
3- برای اکثر مردم، دست برداشتن از عقاید دیرینه و توجّه به افکار جدید سخت و شگفت‏آور است. «أجعل - شی‏ء عجاب»
4- گاهی باطل چنان اوج و قدرت می‏گیرد که سخن حقّ سخنی عجیب و غیر قابل قبول می‏شود. «هذا لشی‏ء عجاب»
5 - سردمدارانِ کفر، برای نفوذ کلام خود، اول خودشان به انحراف می‏روند و بعد به دیگران سفارش رفتن می‏کنند. «انطلق الملأ... ان امشوا»
6- در میان کفّار، گروهی عامل انحراف و سرسختی دیگران هستند. «وانطلق الملا منهم ان امشوا واصبروا»
7- کفّار را از گفتار و رفتارشان بشناسیم:
الف) شبهه‏افکنی و فتنه‏جویی. «اجعل الالهة... شی‏ء عجاب - عجبوا»
ب) دور کردن مردم از اجتماعات حقّ. «امشوا»
ج) به جای دعوت به تفکّر، دعوت به تعصّب و مقاومت. «اصبروا»
د) تکیه بر آیین نیاکان یا طرح آیین دیگران در برابر اسلام. «ما سمعنا بهذا»
8 - کفّار برای دعوت دیگران از گرایش‏های آنان سوء استفاده می‏کنند. «اصبروا علی الهتکم»
9- هر نوع پایداری و صبری پسندیده نیست. «اصبروا علی الهتکم» چنانکه هر نوع نوآوری محکوم نیست تا گفته شود. «هذا... اختلاق»
10- پیامبران، صبر را در راه خدا قرار می‏دهند. «و لربّک فاصبر» و کفّار، صبر را در راه بت‏ها. «اصبروا علی آلهتکم»
11- سردمداران کفر، پایداری بر انحراف را تبلیغ و ترویج می‏کنند. «انّ هذا لشی‏ء یراد»