آیه
ذَلِکُم بِمَا کُنتُمْ تَفْرَحُونَ فِی الْأَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ وَبِمَا کُنتُمْ تَمْرَحُونَ
ادْخُلُواْ أَبْوَابَ جَهَنَّمَ خَالِدِینَ فِیهَا فَبِئْسَ مَثْوَی الْمُتَکَبِّرِینَ
ترجمه
این (عذاب) به خاطر آن است که در زمین به ناحقّ شادی میکردید و در ناز و سرمستی به سر میبردید.
از درهای دوزخ وارد شوید که جاودانه در آنید و چه بد است جایگاه متکبّران.
نکته ها
«فرح» به شادی طبیعی و «مرح» به شادی بیش از حد گویند که سبب غرور و سرمستی انسان شود.
«مثوی» به معنای اقامت همراه با استمرار است، یعنی جایگاه همیشگی و ابدی.
اسلام و تفریح
اسلام دین فطرت است و با تفریح و شادی کردن که خواستهی غریزی انسان است، مخالفتی ندارد، آن چه مورد انتقاد است تفریحات و شادیهای نابجاست که قرآن مواردی از آن را بیان میفرماید:
* شادی عدّهای که به خاطر اینکه به جبهه نمیرفتند شاد بودند. «فرح المخلفون بمقعدهم خلاف رسول اللّه»** توبه، 81.***
* شادی به خاطر کامیابیهای دنیوی و همراه با غفلت از آخرت. «فرحوا بالحیاة الدنیا»**رعد، 26.***
* شادی به خاطر کسب ثروت. به قارون گفته شد: «لا تفرح»
* شادی به خاطر سختیهایی که به مؤمنان میرسد. «اِن تصبکم سیئة فرحوا بها»**آل عمران، 120.***
* شادی به خاطر داشتن علم. «فرحوا بما عندهم من العلم»**غافر، 83.***
اما اگر شادی بر اساس حقّ و لطف الهی و خدمت به مردم و رسیدن به کمالات باشد، نه تنها بد که یک ارزش است. «قل بفضل اللّه و برحمته فبذلک فلیفرحوا»**یونس، 58.***
پیام ها
1- دلایل کیفر و قهر الهی را باید گفت، تا مجرم طلبکار نشود و دیگران نیز متنبّه شوند. «ذلکم بما کنتم»
2- سرمستی و تفریح نابجا، سبب قهر الهی است. «کنتم تفرحون»
3- تفریح باید بر اساس حقّ و به مقدار غافل نشدن و در مدار توحید باشد. «تفرحون... بغیر الحقّ»
4- شادکامیهای نابجای امروز که بر اساس تجاوز و تصاحب و قتل و غارت و به مسخره گرفتن ارزشها و مقدّسات است، روزگاری به غل و زنجیر و رفتن به دوزخ همراه با تحقیر و ذلّت تبدیل خواهد شد. «ذلکم بما کنتم تفرحون... بغیر الحقّ»
5 - شادی اگر بر حقّ باشد، پسندیده است ولی اگر بر اساس باطل باشد مورد انتقاد است. «تفرحون... بغیر الحقّ»
6- درهای دوزخ متعدّد است. «ادخلوا ابواب»