اصولا دین برای ایجاد رابطه بین انسان و خدا آمده است. ارتباط انسان با خدا نیز حداقل
﴿ صفحه 259﴾
تحت تأثیر دو عامل شکل می‌گیرد: یکی عامل شناختی و معرفتی، و دیگری عامل عاطفی. ابتدا انسان نسبت به این که این عالم آفریدگار و خدایی دارد شناخت پیدا می‌کند؛ نسبت به این که این جهان ولی نعمتی دارد که تمام نعمت‌های انسان از او است. پس از این و در مرحله دوم، باید در دلش محبتی نسبت به این آفریدگار و ولی نعمت پیدا شود. اگر این شناخت و این محبت در وجود انسان شکل گرفت، آن گاه زمینه لازم برای ارتباط انسان با خدا که هدف دین است، فراهم می‌گردد.
اما نکته مهم این است که این حد از شناخت و عاطفه، برای آن که انسان زندگی اش را بر اساس پرستش صحیح خدا و صراط مستقیم بنا کند کافی نیست. در طول تاریخ بسیار بوده‌اند کسانی که هم خدا را شناخته بوده‌اند و هم محبت او در دلشان بوده است، اما افکار و عقاید و راه و رسم انحرافی و باطل داشته اند. به تصریح قرآن کریم، حتی بت پرست‌ها نیز به خدا توجه داشته‌اند و خواهان تقرب به خداوند بوده اند: ما نَعْبُدُهُمْ إِلاّ لِیُقَرِّبُونا إِلَی اللّهِ زُلْفی؛**زمر (39)، 3.*** ما آنها را جز برای این که ما را هرچه بیش تر به خدا نزدیک گردانند، نمی‌پرستیم. هم چنین از زبان مشرکان چنین نقل می‌کند: هؤُلاءِ شُفَعاؤُنا عِنْدَ اللّهِ؛**یونس (10)، 18.*** اینها [بت ها] شفیعان ما نزد خداوند هستند.
بنابراین صرف این که انسان خدا را بشناسد و علاقه و محبتی از او در دل داشته باشد و بخواهد خود را به او نزدیک کند، برای قرار گرفتن در راه راست و رسیدن به سعادت کافی نیست و لازم است راه این نزدیکی و تقرب را نیز بدانیم. از همین جا است که بعد از مسأله «توحید» مسأله «نبوت» مطرح می‌شود. خداوند پیامبران را فرستاده تا از طریق آنان راه صحیح تقرب به خودش را به بشر نشان دهد.
اما با آمدن انبیا به تنهایی باز هم مسأله هدایت تمام نمی‌شود. ما می‌بینیم کسانی که مدعی پیروی از انبیا هستند؛ مذاهب، فرقه ها، مرام و مسلک‌های مختلفی دارند. در اسلام، هفتاد و دو ملت با آرا و عقاید و راه و رسم‌های مختلف و گاه متضاد و متناقض داریم که همگی ادعای مسلمانی و پیروی از نبی خاتم را دارند. بنابراین برای اتمام کار هدایت، تکمله‌ای لازم است و از همین رو است که خداوند پس از هر پیامبری، اوصیا و
﴿ صفحه 260﴾
جانشینانی برای او قرار داده تا ملجأ و مرجع مردم پس از آن پیامبر باشند. در اسلام نیز خدای متعال برای پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله) جانشینانی قرار داده که گفتار و رفتار آنان راهنما و سرمشق مسلمانان پس از آن حضرت باشند. این جا است که روشن می‌شود چرا اساس اسلام محبت اهل بیت(علیهم السلام) قرار داده شده و چه رابطه‌ای «ثبوتاً» بین بقای اسلام و محبت اهل بیت وجود دارد.