نحوه معاشرت با کسانی که در جامعه رفتارهای نامناسب دارند (مثلاً، بدزبانند، بی ادبند، ظلم می‌کنند، حقوق دیگران را رعایت نمی‌کنند و...) نیز دارای مراتب مختلفی می‌باشد. بهترین رفتار در مقابل این گونه افراد، مقابله به احسن می‌باشد. با این کار، در درجه اول، مشکلات دنیوی ما حل می‌شود؛ زیرا خوش رفتاری با کسی که در صدد آزار و اذیت ما است، اولا موجب در امان ماندن از شر او می‌گردد و ثانیاً، فرد دشمن را تبدیل به دوست می‌کند: فَإِذَا الَّذِی بَیْنَکَ وَ بَیْنَهُ عَداوَةٌ کَأَنَّهُ وَلِیٌّ حَمِیمٌ.**فصّلت (41)، 34.*** هم چنین این کار موجب می‌شود تا انسان به تدریج کارهایش را فقط به خاطر کسب رضایت الهی، که از مراتب عالیه ارزش‌ها است، انجام دهد. انسان نمی‌تواند هیچ انگیزه‌ای را بالاتر از کسب رضایت خدا تصور کند و اسلام و امامان معصوم(علیهم السلام) می‌خواهند انسان را طوری تربیت کنند که به این حد از معرفت و کمال دست یابد.
از همین رو است که امام صادق(علیه السلام) در این فراز از کلام خود خطاب به عبداللّه بن جندب می‌فرمایند: پیوند خود را با فامیل و دوستان و همسایگانی که با تو قطع رابطه کرده‌اند محکم تر نما و با ایشان به مانند خودشان رفتار مکن. هم چنین اگر به کمک و یاری کسی نیاز داشتی، اما او از این کار دریغ ورزید، به هنگام احتیاج وی محرومش منما. رفتار بد دیگران را با خوشرفتاری پاسخ بده، حتی اگر به تو دشنام داد، تو به او احترام بگذار، در مقابلِ ناجوانمردی دیگران، مردانگی به خرج بده و ظلم دیگران را
﴿ صفحه 218﴾
نادیده بگیر: صِلْ مَنْ قَطَعَکَ وَاعْطِ مَنْ حَرَمَکَ وَ اَحْسِنْ اِلی مَنْ اَساءَ اِلَیْکَ و سَلِّمْ عَلی مَنْ سَبَّکَ وَ اَنْصِفْ مَنْ خاصَمَکَ وَ اعْفُ عَمَّنْ ظَّلَمَکَ. سپس حضرت برای ایجاد انگیزه در شیعیانشان، بر این نکته تأکید می‌کنند و می‌فرمایند: آیا هیچ یک از شما هستید که انتظار نداشته باشید خداوند از گناهانتان درگذرد؟ کَما اَنَّکَ تُحِبُّ اَنْ یُعْفی عَنْکَ. به جز حضرات معصومان(علیهم السلام) کسی نیست که از عفو خدا بی نیاز باشد. البته آنها هم در مقامی که قرار دارند برای خودشان گناهانی قایلند که بسیار بیش از ما از خدا ترس دارند و طلب عفو می‌کنند. حال چگونه ما که انتظار عفو خدا را داریم، حاضر نیستیم از اشتباه دیگران درگذریم؟! قرآن در این باره می‌فرماید: وَ لْیَعْفُوا وَ لْیَصْفَحُوا أَ لا تُحِبُّونَ أَنْ یَغْفِرَ اللّهُ لَکُمْ؛**نور (24)، 22.*** و باید عفو کنند و گذشت نمایند. مگر دوست ندارید که خدا بر شما ببخشاید؟
در روایات هم آمده است، کسانی که نسبت به دیگران گذشت می‌کنند، روز قیامت از گناهانشان گذشت می‌شود. برای مثال، کسانی که در معامله بسیار آسان می‌گیرند و گذشت می‌کنند، خداوند هم در روز قیامت در محاسبه اعمالشان سخت نمی‌گیرد. اما آنهایی که در معامله سخت گیری می‌نمایند که مبادا یک ریال کم تر سود کنند، روز قیامت خداوند هم بر آنها سخت می‌گیرد.
بنابراین اگر ما می‌خواهیم خدا از ما بگذرد، باید سعی کنیم نسبت به دیگران خوش رفتاری کنیم و از اشتباهات آنها درگذریم. در این باره ان شاءاللّه در جلسه بعد بیش تر صحبت خواهیم کرد.