اولین جمله این بخش از روایت شریف این است که می‌فرماید: کُلُّ الذُّنوبِ مغفورةٌ سِوی عُقوقِ اَهْلِ دَعْوَتِک؛ هر گناهی آمرزیده می‌شود مگر جفاکردن در حق برادران ایمانی ات. درباره آمرزش گناهان در قرآن کریم داریم که می‌فرماید: إِنَّ اللّهَ لا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ وَ یَغْفِرُ ما دُونَ ذلِکَ لِمَنْ یَشاءُ؛**نساء (14)، 48.*** مسلّماً خدا این را که به او شرک ورزیده شود، نمی‌بخشاید و غیر از آن را برای هرکسی بخواهد، بخشاید. مطابق این آیه، خداوند هرگناهی را می‌آمرزد، یا به تعبیر دیگر، امکان این که خداوند آن را بیامرزد وجود دارد، مگر گناه شرک؛ شرک گناهی
﴿ صفحه 146﴾
است که خدا آن را نمی‌آمرزد. البته این هم که می‌فرماید ،شرک را نمی‌آمرزد، منظور این است که کسی مشرک از دنیا برود، وگرنه اگر کسی قبلا مشرک بوده و بعد توبه کرده و موحد شده است، خداوند گناهش را می‌آمرزد؛ کما این که هرگناهی با توبه قابل آمرزش است. بنابراین منظور از این که می‌فرماید، گناه شرک آمرزیده نمی‌شود، این است که این گناه را جبران نکند و بدون توبه از دنیا برود.
اما سایر گناهان چطور؟ آیا سایر گناهان هم این طور است که اگر انسان بدون توبه از آنها از دنیا برود به هیچ وجه آمرزیده نمی‌شود؟ این آیه می‌فرماید، سایر گناهان این گونه نیستند و ممکن است با وجود این که شخص در این دنیا آن را جبران نکرده و توبه ننموده است، خداوند آن گناه را بیامرزد؛ مثلاً گناهان صغیره را قرآن می‌فرماید خداوند می‌آمرزد: إِنْ تَجْتَنِبُوا کَبائِرَ ما تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُکَفِّرْ عَنْکُمْ سَیِّئاتِکُمْ؛**نساء (4)، 31.*** اگر از گناهان بزرگی که از آنها نهی شده اید دوری گزینید، بدی‌های شما را می‌زداییم. در توضیح و تفسیر این آیه گفته شده است که منظور آن است که اگر شخص از گناهان بزرگ (کبیره) اجتناب ورزد، در صورت ارتکاب گناهان کوچک (صغیره) خداوند آنها را می‌آمرزد. هم چنین در آیه دیگری می‌فرماید: الَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ إِلاَّ اللَّمَمَ إِنَّ رَبَّکَ واسِعُ الْمَغْفِرَةِ؛**نجم (53)، 32.*** آنان که از گناهان بزرگ و زشت کاری ها، جز لغزش‌های کوچک، خودداری میورزند، پروردگارت [نسبت به آنها] فراخ آمرزش است. از این آیه نیز استفاده شده است که به شرط خودداری از ارتکاب کبایر، خداوند گناهان کوچک را می‌بخشد. البته باید توجه داشت که خودِ اصرار ورزیدن بر انجام گناه صغیره، گناه کبیره محسوب می‌شود. در هر حال، گناه صغیره را گرچه انسان از آن توبه نکرده باشد خداوند می‌آمرزد.
و اما در مورد گناهان کبیره، اگر انسان از آن توبه کند روشن است که آمرزیده می‌شود و بحثی ندارد. بحث در جایی است که انسان بدون توبه از آنها از دنیا برود. امام صادق(علیه السلام) در این روایت می‌فرمایند در این جا نیز امید آمرزش وجود دارد، همان‌گونه که مفاد آیه شریفه: إِنَّ اللّهَ لا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ... نیز همین است. در این باره، خلاصه بحث این است که چنین کسی اگر شرایط شفاعت را داشته باشد، در مراحل مختلفی که از
﴿ صفحه 147﴾
سکرات موت تا قبر و برزخ و قیامت وجود دارد، سرانجام در یکی از این مراحل آمرزیده خواهد شد. البته این که شرایط شفاعت چیست خود بحثی مستقل است که در این مقال نمی‌گنجد؛ اما به هرحال چنین کسی، گرچه پس از ده‌ها یا صدسال معذّب بودن، سرانجام به نجات و رهایی خواهد رسید.
امام صادق(علیه السلام) در این روایت ضمن تأکید بر اصل کلی آمرزش همه گناهان، می‌فرماید این قاعده یک استثنا دارد و آن عبارت است از جفا کردن در حق برادران ایمانی: کُلُّ الذُّنوبِ مَغْفورةٌ سِوی عُقوقِ اَهْلِ دَعْوَتِکَ. «عقوق» از ریشه «عقّ» به معنای آزار و اذیت و بدرفتاری کردن است. روشن است که بدرفتاری با برادران ایمانی و آزار و اذیت کردن آنان موجب تضییع حقوق آنها و جفای به آنان می‌شود. بنابراین معنای این سخن امام صادق(علیه السلام) این است که هر گناهی آمرزیده می‌شود، مگر آنچه موجب تضییع حقوق برادران ایمانی و جفای به آنان گردد. سرّ مطلب هم که آمرزیده نمی‌شود این است که چون حق الناس است. حق الناس حتی با توبه هم آمرزیده نمی‌شود و انسان باید صاحب حق را راضی کند و از او حلّیّت بطلبد.