آیه
هُوَ الَّذِی جَعَلَکُمْ خَلاَئِفَ فِی الْأَرْضِ فَمَن کَفَرَ فَعَلَیْهِ کُفْرُهُ وَلَا یَزِیدُ الْکَافِرِینَ کُفْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ إِلَّا مَقْتاً وَلَا یَزِیدُ الْکَافِرِینَ کُفْرُهُمْ إِلَّا خَسَاراً
ترجمه
او کسی است که شما را در زمین جانشینان (پیشینیان) قرار داد؛ پس هر کس کفر ورزد بر ضررش خواهد بود و کافران را کفرشان جز دشمنی و خشم نزد پروردگارشان نمیافزاید، و کافران را کفرشان جز خسارت نمیافزاید.
نکته ها
مراد از خلیفه بودن انسان در این آیه، یکی از سه امر است: جانشینی ملّتها از ملّتها، جانشینی فرزندان آدم از انسانهای پیش از خلقت آدم، جانشینی انسان از خداوند
«مَقت» به معنای غضب شدید است که در قرآن در مورد چهار چیز بکار رفته است:
1. کفر. «لا یزید الکافرین کفرهم... الاّ مقتاً»
2. زنا. «انّه کان فاحشة و مقتاً»**نساء، 22.***
3. گفتن و عمل نکردن. «کَبُر مقتاً عنداللّه ان تقولوا مالا تفعلون»**صف، 3.***
4. سخن بی منطق. «یجادلون فی آیات اللّه بغیر سلطان اَتاهم کبر مقتاً عنداللّه»**غافر، 35.***
پیام ها
1- جانشینی انسان در زمین باید عامل شکر باشد نه کفر. «جعلکم خلائف... فمن کفر» (شما نیز رفتنی هستید و دیگران جانشین شما خواهند شد، در این چند روز دنیا کفر نورزید.)
2- کفرِ انسان به ضرر خود اوست و ضربهای به خدا نمیزند. «فعلیه کفره»
3- کفّار، کفر خود را به گردن نیاکان یا جامعه نیاندازند. «من کفر فعلیه کفره»
4- خطرات و آثار کفر محدود نیست و هر لحظه گسترش مییابد. «لا یزید الکافرین الاّ مقتا... الاّ خساراً»
5 - کفر به خودی خود، عامل خسارت است، گرچه کافر عمل فاسدی انجام ندهد. «لا یزید الکافرین کفرهم الاّ خسارا»
6- بیان خطرات گناه، عاملی برای بازداشتن گناهکار است. «مقتاً - خساراً»