آیه
مَن کَانَ یُرِیدُ الْعِزَّةَ فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَمِیعاً إِلَیْهِ یَصْعَدُ الْکَلِمُ الطَّیِّبُ وَ الْعَمَلُ الصَّالِحُ یَرْفَعُهُ وَالَّذِینَ یَمْکُرُونَ السَّیِّئَاتِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِیدٌ وَمَکْرُ أُوْلَئِکَ هُوَ یَبُورُ
ترجمه
هر کس خواهان عزّت است، پس عزّت، همه از آن اوست (و به هر که بخواهد میدهد.) تنها سخن (و عقیدهی) پاک به سوی او بالا میرود، و کار شایسته آن را بالا میبرد، و کسانی که برای انجام بدیها نقشه میکشند، برایشان عذاب سختی است و نیرنگ آنان است که تباه میشود.
نکته ها
«الکلم الطیّب» همان شهادت به توحید و رسالت و ولایت است که در روایات مصادیق آن، اذکاری چون «لا اله الاّ اللّه و سبحان اللّه و...» مطرح شده است.
«یبور» از «بوار» و «بائر» به معنای کسادی زیاد و هلاکت است.
برای این آیهی شریفه معانی دیگری نیز قابل بیان است:
1- کلام نیکو به سوی خدا بالا میرود، ولی عمل صالح به آن رفعت و درجه میبخشد.
2- سخن نیکو هم خودش بالا میرود و هم کارهای خوب را بالا میکشد.
کفّار، یا عزّت را در دلبستگی به اشیای مادّی میجویند، «و اتّخذوا من دون اللّه آلهة لیکونوا لهم عزّا»**مریم، 81.***
و یا آن را از وابستگی به این و آن طلب میکنند. «أیبتغون عندهم العزّة»**نساء، 139.***
و حال آنکه عزّت تنها نزد خداوند است. «فللّه العزّة جمیعاً»
پیام ها
1- عزّت واقعی، نزد خداست، نه پیش مردم. «فللّه العزّة جمیعا»
2- عزّت واقعی، در سایهی ایمان و عمل صالح است. «فللّه العزّة جمیعا... الکلم الطیّب و العمل الصالح»
3- میان عقیده با عمل رابطهی تنگاتنگ است و در یکدیگر اثر میگذارند. «العمل الصالح یرفعه»
4- راه مؤمنان که عزّت را از طریق ایمان و عمل صالح میجویند، راه رشد و تکامل است. «یصعد - یرفع» و راه دیگران که عزّت را از طریق فریب و نیرنگ میخواهند محو و هلاکت است. «یبور»
5 - هیچ کس با نیرنگ و گناه به عزّت نمیرسد. «یبور»