وجوب رد امانت و وفای به عهد از مستقلات عقلیه است؛ یعنی از احکامی است که
﴿ صفحه 168﴾
عقل، بدون نیاز به راهنمایی شرع، آن را درک می کند. شرع در مورد لزوم رد امانت، و وجوب وفای به عهد، اِعمال مولویت نمی کند، بلکه حکم شرع در این زمینه، حکم ارشادی است و اگر ما هیچ دلیل شرعی بر وجوب وفای به عهد و لزوم رد امانت نداشتیم، همین حکم عقل برای اثبات حکم شرعی کافی بود.
البته عده ای از محققان علم اصول معتقدند که منظور از این نوع مستقلات عقلیه (یعنی مستقلات عقلیه در محدوده ادراکات عملی، مثل وجوب رد امانت، لزوم وفای به عهد، خوبیِ عدالت و زشتیِ ظلم) چیزی جز آرای محموده نیست. این که می گوییم: عقل، مستقلا و بدون کمک شرع، حکم به این گونه احکام عملی می کند، منظور این نیست که این گونه احکام بدیهیِ عقل عملی، واقعاً مثل بدیهیات عقل نظری هستند؛ بلکه منظور حکم عقل در مورد امور اعتباری است که نمی توان برای اثبات آن، برهان اقامه کرد. مسائلی که بر این گونه احکام مترتب می شود، جنبه جدلی دارد؛ زیرا همان طور که اشاره شد، این ها از آرای محموده اند و آرای محموده، از مقدمات قیاس جدلی است.