در قرآن کریم واژه اصلاح، در یک مورد، به معنای انجام دادن عمل صالح به کار رفته است و تقریباً می توان گفت که مفهوم «عَمَلَ عَمَلا صالِحاً» را دارد. و در جای دیگر، در
﴿ صفحه 153﴾
مورد اصلاح نفس، و در سومین مورد، به معنای جبران گذشته به کار رفته است؛ یعنی در جایی که فسادی را خود انسان به وجود آورد و بعد آن را جبران کند و سرانجام، در چهارمین مورد، به معنای حل مشکلات و از بین بردن مفاسد اجتماعی است. کسانی را که این فسادها را از جامعه می زدایند، «مصلح» و کارشان را «اصلاح» می نامند و به ویژه، در مورد اصلاح ذات البین نیز به کار رفته که می توان آن را مورد پنجم به شمار آورد.
بدیهی است در این جا ما درباره اصلاح و افساد مربوط به روابط اجتماعی بحث می کنیم که در مورد چهارم ذکر گردید. بنابراین، معنای عام اصلاح، که به معنای انجام هر کار صالح و شایسته است ـ و بر مطلق کارهای ارزشی اطلاق می شود، هر چند که در رابطه انسان با خدا یا رابطه انسان با خودش باشد ـ از بحث ما خارج است.