تربیت
Tarbiat.Org

اخلاق در قرآن جلد سوم
آیت الله محمد تقی مصباح یزدی‏‏

5. اصل صلح و سازش

پنجمین اصل حاکم بر محیط خانواده، اصل صلح و سازش است. گاهی کار به جایی می رسد که یکی از همسران ـ دست کم از دید همسرش ـ رفتاری خارج از منطق عقل را در پیش می گیرد. حال، یا واقعاً رفتار او بی منطق است و یا این که چنین نیست، بلکه به گمان همسرش او شخص لجوجی است که می خواهد حرف خود را به کرسی بنشاند و به حکم عقل تن در نمی هد. در هر دو حال، طبیعی است که پیوند آن دو در معرض ازهم گسیختگی قرار می گیرد و بنیان خانواده، سست می شود.
در چنین وضعیتی، اسلام دستور می دهد تا آن جا که ممکن است، باید تلاش کرد که پیوند ازدواج از هم نپاشد و وحدت خانواده از بین نرود، هرچند لازم باشد که یک طرف، برای حفظ خانواده و بقای زناشویی، در برابر طرف دیگر، انعطاف بیش از حد نشان دهد و حتی از حق مسلّم خود بگذرد. خداوند در این باره می فرماید:
(وَإِنْ إِمْرَأَةٌ خافَتْ مِنْ بَعْلِها نُشُوزاً أَوْ اِعْراضاً فَلا جُناحَ عَلَیهِما أَنْ یُصْلِحا بَیْنَهُما صُلْحاً وَالْصُلْحُ خَیْرٌ)**نساء/ 128.***.
هرگاه زنی نگران طغیان و سرکشی و یا اعراض و کناره گیریِ همسرش بود منعی نیست از این که با هم صلح کنند (و از پاره ای از حقوق خود بگذرد) که سازش (در هر حال) بهتر است.
البته لازم است که زن و شوهر، حقوق یکدیگر را به دقت رعایت کنند؛ اما گاهی ممکن است شوهر، برخی حقوق همسرش را رعایت نکند و زن نگران آن باشد که اگر بر این حق خود پافشاری کند، شوهرش از او اعراض و یا حقوق دیگر وی را نیز پایمال کند. در چنین وضعیتی از آن جا که حفظ کانون خانواده، اهمیت ویژه دارد، اسلام به او توصیه می کند که ـ هر چند با گذشتن از برخی حقوق خویش ـ برای حفظ اساس خانواده تلاش کند و تا آن جا که ممکن است، با صلح و سازش و انعطاف و گذشت، از پاشیدن کانون خانواده جلوگیری کند.