((نجد)) چنانکه گفتیم به معنی بلندی یا سرزمین بلند است، و در اینجا منظور راه خیر و راه شر است . در حدیثی از پیغمبر اکرم (صلی اللّه علیه و آله و سلّم) می خوانیم که فرمود : یا ایها الناس ! هما نجدان : نجد الخیر و نجد الشر، فما جعل نجد الشر احب الیکم من نجد الخیر : ای مردم ! دو سرزمین مرتفع وجود دارد : سرزمین خیر، و سرزمین شر، و هرگز سرزمین شر نزد شما محبوب تر از سرزمین خیر قرار داده نشده است .**(مجمع البیان) جلد 10 صفحه 494 و تفسیر قرطبی جلد 10 صفحه 7155***
بدون شک ((تکلیف)) و مسؤولیت بدون شناخت و آگاهی ممکن نیست، و خداوند طبق آیه فوق این آگاهی را در اختیار انسانها قرار داده است .
@@تفسیر نمونه جلد 27 صفحه 24@@@
این آگاهی از سه طریق انجام می گیرد : از طریق ادراکات عقلی و استدلال، و از طریق فطرت و وجدان بدون نیاز به استدلال، و از طریق وحی و تعلیمات انبیاء و اوصیاء، و آنچه را مورد نیاز بشر در پیمودن مسیر تکامل است خداوند به یکی از این سه طریق یا در بسیاری از موارد با هر سه طریق به او تعلیم کرده است .
قابل توجه اینکه در این حدیث تصریح شده که پیمودن یکی از این دو راه بر طبع آدمی آسانتر از دیگری نیست، و این در حقیقت تصور عمومی را که انسان تمایل بیشتری به شرور دارد و پیمودن راه شر برای او آسانتر است نفی می کند .
و به راستی اگر تربیتها غلط و محیطهای فاسد نباشد، عشق و علاقه انسان به نیکیها بسیار زیاد است، و شاید تعبیر به ((نجد)) (سرزمین مرتفع) در مورد نیکی ها به خاطر همین است زیرا زمینهای مرتفع هوای بهتر و جالب تری دارند و در مورد شرور از باب تغلیب است .
بعضی نیز گفته اند این تعبیر اشاره به ظهور و بروز و آشکار بودن راه خیر و شر است، همانگونه که یک سرزمین مرتفع کاملا نمایان است .**همان گونه که به (ماه) و (خورشید) (قمران) گفته می شود***
@@تفسیر نمونه جلد 27 صفحه 25@@@
ََآیه 11 - 20