آیه و ترجمه
أَ لَمْ تَرَ إِلی الَّذِینَ نَافَقُوا یَقُولُونَ لاخْوَانِهِمُ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْکِتَبِ لَئنْ أُخْرِجْتُمْ لَنَخْرُجَنَّ مَعَکُمْ وَ لا نُطِیعُ فِیکمْ أَحَداً أَبَداً وَ إِن قُوتِلْتُمْ لَنَنصرَنَّکمْ وَ اللَّهُ یَشهَدُ إِنهُمْ لَکَذِبُونَ(11)
لَئنْ أُخْرِجُوا لا یخْرُجُونَ مَعَهُمْ وَ لَئن قُوتِلُوا لا یَنصرُونهُمْ وَ لَئن نَّصرُوهُمْ لَیُوَلُّنَّ الاَدْبَرَ ثُمَّ لا یُنصرُونَ(12)
لاَنتُمْ أَشدُّ رَهْبَةً فی صدُورِهِم مِّنَ اللَّهِ ذَلِک بِأَنهُمْ قَوْمٌ لا یَفْقَهُونَ(13)
لا یُقَتِلُونَکمْ جَمِیعاً إِلا فی قُرًی محَصنَةٍ أَوْ مِن وَرَاءِ جُدُرِ بَأْسهُم بَیْنَهُمْ شدِیدٌ تحْسبُهُمْ جَمِیعاً وَ قُلُوبُهُمْ شتی ذَلِک بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لا یَعْقِلُونَ(14)
@@تفسیر نمونه جلد 23 صفحه 526@@@
ترجمه:
11 - آیا منافقان را ندیدی که پیوسته به برادران کفارشان از اهل کتاب می گفتند: هرگاه شما را (از وطن) بیرون کنند ما هم با شما خواهیم بود، و سخن هیچکس را درباره شما اطاعت نخواهیم کرد، و اگر با شما پیکار شود یاریتان خواهیم کرد، و خداوند شهادت می دهد که آنها دروغگویانند!
12 - اگر آنها را بیرون کنند با آنان بیرون نمی روند، و اگر با آنها پیکار شود یاریشان نخواهند کرد، و اگر یاریشان کنند پشت به میدان کرده فرار می کنند، سپس کسی آنها را یاری نمی کند.
13 - وحشت از شما در دلهای آنها بیش از ترس از خدا است، این به خاطر آن است که آنها گروهی نادانند.
14 - آنها هرگز با شما به صورت دستجمعی نمی جنگند جز در دژهای محکم یا از پشت دیوارها! پیکارشان در میان خودشان شدید است (اما در برابر شما ناتوانند) به ظاهرشان مینگری آنها را متحد می بینی در حالی که دلهای آنها پراکنده است این به خاطر آن است که قومی بیعقلند!
شان نزول:
بعضی از مفسران شان نزولی برای آیات فوق نقل کرده اند که خلاصه اش چنین است:
جمعی از منافقان مدینه مانند ((عبد الله بن ابی)) و یارانش مخفیانه کسی را به سراغ یهود ((بنی نضیر)) فرستادند و گفتند: شما محکم در جای خود بایستید، از خانه های خود بیرون نروید، و دژهای خود را محکم سازید، ما دو هزار نفر یاور از قوم خود و دیگران داریم و تا آخرین نفس با شما هستیم، طایفه بنی قریظه و سایر هم پیمانهای شما از قبیله غطفان نیز با شما همراهی می کنند. همین امر سبب شد که یهود بنی نضیر بر مخالفت پیامبر (صلی اللّه علیه و آله) تشویق
@@تفسیر نمونه جلد 23 صفحه 527@@@
شوند، اما در این هنگام یکی از بزرگان ((بنی نضیر)) بنام ((سلام)) به ((حیی بن اخطب)) که سرپرست برنامه های ((بنی نضیر)) بود گفت: اعتنائی به حرف ((عبد الله بن ابی)) نکنید، او می خواهد تو را تشویق به جنگ محمد (صلی اللّه علیه و آله) کند، و خودش در خانه بنشیند و شما را تسلیم حوادث نماید ((حییی)) گفت: ما جز دشمنی محمد (صلی اللّه علیه و آله) و پیکار با او چیزی را نمی شناسیم، ((سلام)) در پاسخ او گفت: به خدا سوگند من می بینم سرانجام ما را از این سرزمین بیرون می کنند، و اموال و شرف ما بر باد می رود کودکان ما اسیر، و جنگجویان ما کشته می شوند. ** روح البیان جلد 9 صفحه 439 - همین معنی با تفاوتهائی در تفسیر در المنثور جلد 6 صفحه 199 آمده است . ***
آیات فوق سرانجام این ماجرا را بازگو می کند.
بعضی معتقدند این آیات قبل از ماجرای یهود ((بنی نضیر)) نازل شده و حکایت از حوادث آینده این ماجرا می کند، و به همین دلیل آن را از خبرهای غیبی قرآن می شمرند.
لحن آیات که به صورت فعل مضارع ذکر شده گرچه این نظر را تایید می کند ولی پیوند این آیات با آیات پیشین که بعد از ماجرای شکست بنی نضیر و تبعید آنها نازل گردیده نشان می دهد که این آیات نیز بعد از این ماجرا نازل شده و تعبیر به فعل مضارع به عنوان حکایت حال است (دقت کنید).
تفسیر: