تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نمونه ، جلد22
آیت الله مکارم شیرازی با همکاری جمعی از فضلاء و دانشمندان‏‏‏‏‏

آیه 33-41

آیه و ترجمه

أَ فَرَءَیْت الَّذِی تَوَلی (33)

وَ أَعْطی قَلِیلاً وَ أَکْدَی (34)

أَ عِندَهُ عِلْمُ الْغَیْبِ فَهُوَ یَرَی (35)

أَمْ لَمْ یُنَبَّأْ بِمَا فی صحُفِ مُوسی (36)

وَ إِبْرَهِیمَ الَّذِی وَفی (37)

أَلا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَی (38)

وَ أَن لَّیْس لِلانسنِ إِلا مَا سعَی (39)

وَ أَنَّ سعْیَهُ سوْف یُرَی (40)

ثمَّ یجْزَاهُ الْجَزَاءَ الاَوْفی (41)

ترجمه :

33 - آیا آن کس را که از اسلام (یا انفاق ) روی گردان شد مشاهده کردی ؟!

34 - و کمی عطا کرد و از بیشتر امساک نمود .

35 - آیا نزد او علم غیب است و می بیند (که دیگران می توانند گناهان او را بردوش گیرند) .

36 - یا از آنچه در کتب موسی نازل گردیده با خبر نشده است ؟

@@تفسیر نمونه جلد 22 صفحه 546@@@

37 - و در کتب ابراهیم همان کسی که وظیفه خود را به طور کامل ادا کرد .

38 - که هیچکس بار گناه دیگری را بر دوش نمی گیرد .

39 - و اینکه برای انسان بهره ای جز سعی و کوشش او نیست .

40 - و اینکه سعیش به زودی دیده می شود (و به نتیجه اش ‍ می رسد) .

41 - سپس به او جزای کافی داده خواهد شد .

شان نزول :

غالب مفسران برای آیات فوق شان نزولی نقل کرده اند ولی این شاءن نزولها هماهنگ نیست آنچه بیشتر در میان آنها معروف است دو شاءن نزول زیر است :

1 - این آیات ناظر به ماجرای عثمان است ، او اموال فراوانی داشت و از اموال خود انفاق می کرد ، یکی از بستگان او بنام ((عبدالله بن سعد)) گفت : اگر به این وضع ادامه دهی چیزی برای تو باقی نمی ماند ، عثمان گفت : من گناهانی دارم که می خواهم به این وسیله رضا و عفو الهی را جلب کنم ، عبد الله گفت : اگر شتر سواریت را با جهازش به من دهی من تمام گناهانت را به گردن می گیرم ! عثمان چنین کرد ، و بر این قرارداد گواه گرفت ، و بعد از آن از انفاق خودداری کرد (آیات فوق نازل شد و این کار را شدیدا نکوهش کرد ، و این حقیقت را روشن ساخت که هیچکس ‍ نمی تواند بار گناه دیگری را بر دوش گیرد و نتیجه سعی و تلاش هر کس ‍ به خود او می رسد) .**این شان نزول را (طبرسی) در (مجمع البیان) آورده و مفسران دیگر مانند (زمخشری) در (کشاف) و (فخررازی) در (تفسیر کبیر) نیز آورده اند (طبرسی) بعد از نقل آن می افزاید این شان نزول از ابن عباس و سدی و کلبی و جماعتی از مفسران نقل شده است***

2 - آیه درباره ((ولید بن مغیره )) است ، او به سوی پیامبر (صلی اللّه علیه و آله ) آمد و به اسلام نزدیک شد ، بعضی از مشرکان او را سرزنش ‍ کرده ، گفتند : آئین بزرگان

@@تفسیر نمونه جلد 22 صفحه 547@@@

ما را رها کردی ، آنها را گمراه شمردی ، و گمان کردی آنها در آتش ‍ دوزخند!

او گفت : راستی من از عذاب خدا می ترسم ! ، شخص سرزنش کننده گفت : اگر چیزی از اموالت را به من دهی و به سوی شرک بازگردی من عذاب تو را بر گردن می گیرم ! ولید بن مغیره این کار را کرد ، ولی مالی را که بنا بود بپردازد جز قسمت کمی از آن را نپرداخت ! آیه فوق نازل شد و ولید را بر روی گرداندن از ایمان نکوهش کرد .**این شان نزول را نیز (مجمع البیان) و (قرطبی) و (روح البیان) و (روح المعانی) و بعضی دیگر از تفاسیر نقل کرده اند***

تفسیر :