در لابلای بحثی که پیرامون بتهای سه گانه عرب ، لات و عزی و منات از نظر تاریخی داشتیم ، به این نکته اشاره شده که آنها این بتها را غرانیق بلند پایه ! می دانستند که از آنها امید شفاعت داشتند ( ((غرانیق )) جمع ((غرنوق )) بر وزن - مزدور - به معنی نوعی پرنده آبی سفید رنگ یا سیاه رنگ است ) و لذا گاه به دنبال ذکر نام این بتها با جمله های ((تلک الغرانیق العلی و ان شفاعتهن لترتجی )) آنها را بدرقه می کردند .
در اینجا یک داستان خرافی در بعضی از کتب ، نقل شده که پیامبر (صلی اللّه علیه و آله ) هنگامی که به آیه مورد بحث (افراءیتم اللات و العزی ) رسید این دو جمله را شخصا بر آن افزود : ((تلک الغرانیق العلی و ان شفاعتهن لترتجی ))! و همین سبب شد که مشرکان خوشحال شوند و آنرا نوعی انعطاف در مساءله بت پرستی از ناحیه پیامبر (صلی اللّه علیه و آله ) بدانند! و در پایان این سوره که مردم را به سجده دعوت کرد آنها نیز همراه مسلمانان به سجده افتادند! ، این خبر به عنوان اسلام آوردن مشرکان در همه جا پیچید ، و حتی به گوش مسلمانان مهاجر حبشه رسید و گروهی چنان خوشحال شدند و احساس امنیت کردند که از هجرتگاه خود حبشه به مکه بازگشتند .**این داستان خرافی را (طبری) مشروحا در تاریخ خود جلد 2 صفحه 75 به بعد آورده است***
@@تفسیر نمونه جلد 22 صفحه 522@@@
اما همانگونه که در تفسیر ((آیه 52 سوره حج )) مشروحا بیان کردیم این نسبتی است ناروا و دروغی است رسوا که دلائل و قرائن بسیاری بطلان آنرا روشن می کند ، کسانی که این دروغ را به هم بافته اند هیچ فکر نکرده اند که قرآن در ذیل همین آیات مورد بحث صریحا بت پرستی را می کوبد ، و آنرا پیروی پندار خام و هوای نفس می شمرد ، و در آیات بعد نیز با صراحت ، و شدت تمام ، عقائد بت پرستان را محکوم می کند ، و آنرا نشانه بی ایمانی و عدم علم و آگاهی آنها می شمرد ، و صریحا به پیامبر (صلی اللّه علیه و آله ) دستور می دهد حسابش را از آنها جدا کند و از آنان روی برتابد .
با این حال چگونه امکان دارد آن دو جمله از پیامبر (صلی اللّه علیه و آله ) باشد ، و یا مشرکان آنقدر گرفتار حماقت باشند که این جمله را بشنوند اما آیات بعد را که با صراحت بت پرستی را در هم می کوبد نادیده بگیرند و سرانجام خوشحال شوند و پس از خاتمه سوره با مؤمنان سجده کنند؟!
حقیقت این است که سازندگان این افسانه آنرا بسیار ناشیانه و بی مطالعه جعل کرده اند . ممکن است به هنگام قرائت این آیه ا فراءیتم اللات و العزی . . . از سوی پیغمبر (صلی اللّه علیه و آله ) ناگهان شیطان یا انسان شیطان صفتی از میان جمع مشرکان حاضر آن دو جمله را افزوده باشد (چرا که این دو جمله تقریبا به صورت شعاری برای آنها درآمده بود که بدرقه نام بتهای سه گانه می کردند) و گروهی موقتا به اشتباه افتاده باشند .
اما نه سجده کردن آنها در پایان این سوره مفهومی دارد ، و نه انعطاف پیامبر (صلی اللّه علیه و آله ) در زمینه بت پرستی ، چنانکه سراسر آیات قرآن و تاریخ زندگی او گویای این واقعیت است که او هرگز در مساءله مبارزه با بت پرستی در هر شکل و هر صورت کمترین انعطافی نشان نداد ، و هیچ پیشنهادی را در این زمینه
@@تفسیر نمونه جلد 22 صفحه 523@@@
نپذیرفت ، چرا که تمام اسلام در توحید و ((لا اله الا الله )) خلاصه می شد ، و چگونه پیامبر اسلام (صلی اللّه علیه و آله ) می تواند بر سر محتوای اصلی اسلام به معامله پردازد؟!
در این زمینه دلائل و استدلالات بیشتری ذیل آیه 52 سوره حج (جلد 14 صفحه 141 تا 145) داشته ایم .
@@تفسیر نمونه جلد 22 صفحه 524@@@