تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نمونه ، جلد22
آیت الله مکارم شیرازی با همکاری جمعی از فضلاء و دانشمندان‏‏‏‏‏

5 - نظری به روایات اسلامی پیرامون فلسفه آفرینش انسان

در بالا از دو طریق مساءله هدف خلقت انسان را تعقیب کردیم یکی از طریق تفسیر آیات قرآن ، و دیگری از طریق فلسفی ، و هر دو ما را به یک نقطه رساند .

@@تفسیر نمونه جلد 22 صفحه 396@@@

اکنون نوبت آن است که از مسیر سوم یعنی از طریق روایات اسلامی این مساءله سرنوشت ساز را دنبال کنیم .

دقت در روایات زیر که بخشی از این روایات است بینش عمیقتری در این مساءله به ما می دهد :

در حدیثی از امام موسی بن جعفر (علیه السلام ) آمده که از حضرتش ‍ سؤال کردند معنی این سخن پیامبر چیست که فرموده اعملوا فکل میسر لما خلق له ((تا می توانید عمل کنید که همه انسانها برای هدفی که آفریده شده اند آمادگی دارند))؟ امام فرمود : ان الله عزوجل خلق الجن و الانس لیعبدوه ، و لم یخلقهم لیعصوه و ذلک قوله عزوجل و ما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون فیسر کلا لما خلق له ، فویل لمن استحب العمی علی الهدی :

((خداوند بزرگ جن و انس را برای این آفریده که او را عبادت و اطاعت کنند ، برای این نیافریده است که نافرمانیش نمایند ، و این همان است که می فرماید و ما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون ، و چون آنها را برای اطاعت آفریده راه را برای رسیدن به این هدف برای آنان آسان و هموار ساخته ، پس وای به حال کسانی که چشم بر هم گذارند و نابینائی را بر هدایت ترجیح دهند))**توحید صادق (طبق نقل المیزان جلد 18 صفحه 423)***

این حدیث اشاره پرمعنائی است به این حقیقت که چون خداوند انسانها را برای هدف تکاملی آفریده وسائل آن را از نظر تکوین و تشریع فراهم ساخته و در اختیار او گذارده است .

در حدیث دیگری از امام صادق علیه السلام می خوانیم که امام حسین (علیه السلام ) در برابر اصحابش آمد و چنین فرمود : ان الله عزوجل ما خلق العباد الا لیعرفوه ، فاذا عرفوه عبدوه ، فاذا عبدوه استغنوا بعبادته عن عبادة من

@@تفسیر نمونه جلد 22 صفحه 397@@@

سواه : خداوند بزرگ بندگان را نیافریده مگر به خاطر این که او را بشناسند ، هنگامی که او را بشناسند عبادتش می کنند ، و هنگامی که بندگی او کنند از بندگی غیر او بی نیاز می شوند .**(علل الشرایع) صدوق (طبق همان مدارک)***