میدانیم قرآن برای مرزهای جغرافیائی و نژادی و طبقاتی و مانند آن که انسانها را از یکدیگر جدا میکند اهمیتی قائل نیست، تنها مرز را مرز ایمان و کفر شمرده است، و به این ترتیب تمام جامعه انسانی را به دو گروه ((مؤمن )) و ((کافر)) تقسیم می کند.
قرآن در معرفی ایمان در موارد متعددی آن را تشبیه به ((نور)) کرده است، و ((کفر)) را به ظلمت و تاریکی و این تشبیه زنده ترین معرف برای
@@تفسیر نمونه جلد 18 صفحه 232@@@
برداشتی است که قرآن از کفر و ایمان دارد.**به آیات 257-بقره 15-مائده 16-مائده 1-ابراهبم 5-ابراهیم 22-زمر 9-حدید 11-طلاق مراجعه شود***
ایمان یک نوع درک و دید باطنی است، یک نوع علم و آگاهی تواءم با عقیده قلبی و جنبش و حرکت است، یک نوع باور که در اعماق جان انسان نفوذ میکند و سرچشمه فعالیتهای سازنده می شود.
اما کفر، جهل است و ناآگاهی و ناباوری که نتیجه آن عدم تحریک و فقدان احساس مسئولیت و حرکتهای شیطانی و مخرب است .
این را نیز میدانیم که ((نور)) در جهان ماده مبداء هرگونه حیات و حرکت و نمو و رشد در انسان و حیوان و گیاه است، و به عکس ظلمت و تاریکی عامل خاموشی و خواب، و در صورت ادامه موجب مرگ و نابودی حیات است .
بنا بر این جای تعجب نیست که در آیات فوق یکجا ((ایمان )) و ((کفر)) به ((نور)) و ((ظلمت )) و جای دیگر به ((حیات )) و ((مرگ )) یکجا به سایه آرام بخش و باد سموم و جای دیگر ((مؤمن )) و ((کافر)) به ((بینا)) و ((نابینا)) تشبیه گردیده است .
و همه گفتنیها در ضمن این چهار تشبیه بیان شده .
راه دور نرویم هنگامی که با یک فرد مؤمن نشست و برخاست میکنیم اثر این نور را در تمام وجودش احساس می نمائیم، افکارش روشنی بخش است، سخنانش درخشنده است، اعمال و اخلاقش ما را به حقیقت زندگی و حیات واقعی آشنا می سازد.
اما ((کافر)) از تمام وجودش ظلمت می بارد، جز به منافع مادی و زودگذر خویش نمی اندیشد، فضا و افق فکرش از محدوده زندگی شخصیش فراتر نمی رود، در لابلای شهوات غوطه ور است، و همنشینی او قلب و روح انسان را
@@تفسیر نمونه جلد 18 صفحه 233@@@
در امواج ظلمات فرو می برد که :
همدمی مرده دهد مردگی - صحبت افسرده دل افسردگی !
و به این ترتیب آنچه را که قرآن در این آیات بیان کرده به طور محسوس و ملموس قابل درک است .