این تصور اشتباه است که وعده پیروزی و یاری خدا و دفاع از مؤمنان که در آیات فوق و سایر آیات قرآن آمده است خارج از سنت آفرینش و قوانین حیات می باشد، چنین نیست، این وعده را خداوند تنها به کسانی داده است که تمام نیروهای خود را بسیج کنند، و با همه توان به میدان آیند، و لذا در تعبیر آیات فوق می خوانیم : ((لو لا دفع الله الناس بعضهم ببعض )) بنابراین دفع ظالمان را خدا تنها با نیروهای غیبی و قدرت صاعقه و زلزله (جز در موارد استثنائی ) نمی کند، بلکه به وسیله
@@تفسیر نمونه جلد 14 صفحه 121@@@
مؤمنان راستین دفع شر آنها را می نماید، تنها چنین کسانی را زیر پوشش حمایت خود قرار می دهد.
بنابراین وعده های الهی نه تنها نباید سبب سستی و برداشتن بار مسؤلیت از دوش شود بلکه باید موجب تحرک بیشتر و فعالیت دامنه دارتر گردد، و البته در این صورت پیروزی از ناحیه خدا تضمین شده است .
و نیز یاد آوری می شود که این گروه از مؤمنان تنها قبل از پیروزی به در خانه خدا نمی روند، بلکه بعد از پیروزی هم به مقتضای الذین ان مکناهم فی الارض اقاموا الصلوة ... نیز رابطه خود را با او همچنان محکم می دارند، و پیروزی بر دشمن را وسیله ای برای نشر حق و عدالت و فضیلت قرار می دهند.
در بعضی از روایات اسلامی آیه فوق به حضرت مهدی (علیه السلام ) و یارانش، یا آل محمد (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) به طور عموم تفسیر شده است، چنانکه از حدیثی از امام باقر (علیه السلام ) می خوانیم که در تفسیر آیه ((الذین ان مکناهم فی الارض ...)) فرمود: این آیه تا آخر از آن ((آل محمد و مهدی و یاران او)) است یملکهم الله مشارق الارض و مغاربها، و یظهر الدین، و یمیت الله به و باصحابه البدع و الباطل، کما امات الشقاة الحق، حتی لا یری این الظلم، و یامرون بالمعروف و ینهون عن المنکر:
((خداوند شرق و غرب زمین را در سیطره حکومت آنها قرار می دهد، آئینش را آشکار می سازد، و به وسیله مهدی (علیه السلام ) و یارانش، بدعت و باطل را نابود می کند آنچنان که تبهکاران حق را نابود کرده بودند، و آنچنان می شود که بر صفحه زمین، اثری از ظلم دیده نمی شود (چرا که ) آنها امر به معروف و نهی از منکر می کنند))**تفسیر علی بن ابراهیم (مطابق نقل تفسیر نور الثقلین جلد 3 صفحه 506).***
در این زمینه احادیث دیگری نیز وارد شده است .
@@تفسیر نمونه جلد 14 صفحه 122@@@
اما همانگونه که بارها گفته ایم این احادیث بیان کننده مصداقهای روشن و آشکار است و مانع عمومیت مفهوم آیه نیست، بنابراین مفهوم گسترده آیه همه افراد با ایمان و مجاهد و مبارزه را شامل می شود.