تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نمونه، جلد14
آیت الله مکارم شیرازی با همکاری جمعی از فضلاء و دانشمندان‏‏‏‏‏

4 - منظور از مسجدالحرام در این آیه چیست ؟

بعضی گفته اند منظور همان ظاهر آن است یعنی خانه کعبه و کل مسجدالحرام، ولی بعضی آن را اشاره به تمام ((مکه )) می دانند، و آیه اول سوره اسراء را که درباره معراج پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) است دلیل بر آن می دانند، زیرا در این آیه تصریح شده که آغاز معراج از مسجدالحرام بود در حالی که تاریخ می گوید از ((خانه خدیجه )) یا ((شعب ابی طالب )) یا ((خانه ام هانی )) بوده است، معلوم می شود منظور از مسجدالحرام کل مکه است .**کنز العرفان ج 1 صفحه 335.***

ولی از آنجا که شروع معراج پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) از بیرون مسجدالحرام مسلم نیست، و احتمال دارد که از خود مسجد، صورت گرفته باشد، ما دلیلی نداریم که آیه مورد بحث را از ظاهرش بازگردانیم، بنابراین موضوع بحث در این آیه خود مسجدالحرام است .

و اگر در روایات فوق خواندیم که به همین آیه برای مساوات مردم در خانه های مکه استدلال شده است به خاطر این است که حکم مزبور ظاهرا یک حکم استحبابی است و در یک حکم استحبابی توسعه موضوع روی تناسبها مانعی ندارد (دقت کنید).