تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نمونه، جلد12
آیت الله مکارم شیرازی با همکاری جمعی از فضلاء و دانشمندان‏‏‏‏‏

1 - روح طبقاتی مشکل بزرگ جامعه ها

نه تنها آیات فوق، با تقسیم جامعه به دو گروه اشراف و فقراء مبارزه می کند، بلکه در بـسـیاری از آیات قرآن که قبلا از آن گذشته ایم و یا بعدا به آن می رسیم روی این مطلب تاکید شده است .

اصـولا جـامعه ای که گروهی از آن (که طبعا اقلیتی خواهند بود) مرفه ترین زندگی را داشـتـه باشند، در ناز و نعمت غوطه ور، و در اسراف و تبذیر غرق باشند، و به موازات آن آلوده انـواع مـفـاسـد گـردنـد، در حـالی کـه گـروه دیـگـری کـه اکـثـریـت را تـشـکیل می دهند از ابتدائی ترین و ساده ترین وسیله زندگی انسانی محروم باشند چنین جامعه ای نه جامعه ای است که اسلام آن را بپسندد و نه رنگ جامعه انسانی دارد.

چـنـیـن مـجـتـمعی هرگز روی آرامش نخواهد دید، ظلم و ستم، خفقان و سلب آزادی، استعمار و اسـتـکـبـار، حـتما بر آن سایه خواهد انداخت، جنگهای خونین غالبا از جامعه هائی که دارای چنین بافتی هستند برخاسته، و ناآرامیها در چنین جوامعی هرگز پایان نمی گیرد.
@@تفسیر نمونه جلد 12 صفحه 421 @@@

اصولا چرا اینهمه مواهب الهی بی دلیل در اختیار یک عده معدود قرار گیرد و اکثریت در میان انواع محرومیتها، درد و رنجها، گرسنگی و بیماریها دست و پا بزنند.

چنین جامعه ای قطعا مملو از کینه و دشمنی و حسادت و کبر و غرور و ظلم و ستم و خودکامگی و استکبار، و هر گونه عوامل تباهی است، و اگر می بینیم همه پیامبران بزرگ مخصوصا پـیامبر اسلام (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) با چنین نظامی شدیدا مبارزه پیگیر و مستمر داشته، به همین دلیل است .

در این گونه جوامع اشرافی جلسات اشراف، همیشه از مجالس ‍ تهیدستان جدا بوده است، مـحـله هـای آنـهـا جـدا، مراکز تفریح و اجتماع آنها جدا (اگر فقراء مرکز تفریحی داشته باشند) آداب و رسومشان کاملا متفاوت، و حتی قبرستانهایشان هم از هم جدا بوده است !.

ایـن جـدائی کـه بر خلاف روح بشریت، و روح تمام قوانین آسمانی است، برای هیچ مرد الهـی قـابل تحمل نبوده و نیست در جامعه جاهلی عرب این وضع به شدت حکومت می کرد تا آنـجـا کـه گاهی بزرگترین عیب پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) را این می دانستند که سلمانها و ابوذرهای پابرهنه و تهیدست (اما با دلهائی مملو از ایمان و عشق به خدا و شهامت و ایثار) دور او را گرفته اند.

در جامعه جاهلی زمان نوح (علیه السلام ) نیز اشراف بت پرست به نوح همین ایراد را می کـردنـد کـه چـرا بـه تـعـبـیـر آنـهـا ((اراذل ))! از تـو پـیـروی کـرده انـد؟ (اراذل بـمـعـنـی پـستها! چرا که این کوردلان مقیاس ‍ بزرگی و پستی را درهم و دینار می پنداشتند) (فقال الملا الذین کفروا من قومه ما نراک الا بشرا مثلنا و ما نراک اتبعک الا الذین هم اراذلنا - هود آیه 27).

و دیـدیـم کـه چـگـونـه گـروهـی از ایـن خـودپـرسـتـان بـی ایمان حتی از نشستن در کنار تهیدستان با ایمان، و لو برای چند لحظه، ابا داشتند، و نیز در تاریخ
@@تفسیر نمونه جلد 12 صفحه 422 @@@

اسـلام خـوانـده ایـم که چگونه پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) با کنار زدن گروه اول و مـیـدان دادن بـه گـروه دوم جـامـعـه ای سـاخت به معنی واقعی کلمه، ((توحیدی ))، جـامـعـه ای کـه اسـتـعـدادهـای نـهفته در آن شکوفا گشت و ملاک ارزش و شخصیت، نبوغها و ارزشـهـای انـسـانـی و تـقـوا و دانـش و ایـمـان و جـهـاد و عمل صالح بود.

و امـروز هـم تـا کوشش برای ساختن چنین جامعه ای نکنیم، و با الگو گرفتن از برنامه پیامبر اسلام (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) فکر طبقاتی را از طریق تعلیم و تربیت و تـنـظـیـم قـوانـیـن صـحیح و اجرای دقیق آنها از مغزها بیرون نکنیم - هر چند استکبار جهانی نپسندد و با آن به مخالفت برخیزد - جامعه سالم و انسانی هرگز نخواهیم داشت .