در روایاتی که از پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) و ائمه اهلبیت (علیهم السلام ) رسیده تعبیرات جالبی در این زمینه دیده می شود، از جمله :
یکی از یاران امام صادق (علیه السلام ) می گوید: از تفسیر آیه و ان من شی ء الا یسبح بحمده سؤال کردم، امام (علیه السلام ) فرمود: کل شی ء یسبح بحمده و انا لنری ان ینقض الجدار و هو تسبیحها: ((آری هر چیز تسبیح و حمد خدا می گوید حتی هنگامی که دیوار می شکافد و صدائی از آن به گوش می رسد آن نیز تسبیح است ))!**نور الثقلین جلد 3 صفحه 168.***
از امام باقر (علیه السلام ) نقل شده که فرمود: نهی رسول الله عن ان توسم البهائم فی وجوهها، و ان تضرب وجوهها لانها تسبح بحمد ربها: ((پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) فرمود: علامت داغ در صورت حیوانات نگذارید و تازیانه به صورت آنها نزنید، زیرا آنها حمد و ثنای خدا می گویند)).**همان***
و نیز از امام صادق (علیه السلام ) نقل شده : ما من طیر یصاد فی بر و لا بحر و لا شی ء یصاد من الوحش الا بتضییعه التسبیح : ((هیچ پرنده ای در صحرا و دریا صید نمی شود و هیچ حیوان وحشی به دام صیاد نمی افتد مگر به خاطر ترک تسبیح ))!**همان***
امام باقر (علیه السلام ) صدای گنجشکانی را شنید، فرمود: می دانید اینها چه
@@تفسیر نمونه جلد 12 صفحه 139 @@@
می گویند، ابوحمزه ثمالی که از یاران خاص امام بود می گوید عرض کردم نه، فرمود: یسبحن ربهن عز و جل و یسئلن قوت یومهن : ((اینها تسبیح خداوند بزرگ را می گویند و روزی خود را از او می خواهند)).**از ابونعیم اصفهانی در حلیة الاولیاء (بنا به نقل تفسیر المیزان).***
در حدیث دیگری می خوانیم که یک روز پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) نزد عایشه آمد، فرمود: این دو لباس مرا بشوی عرض کرد: ای رسولخدا دیروز شستم، فرمود: اما علمت ان الثوب یسبحن فاذا اتسخ انقطع تسبیحه ((آیا نمی دانی که لباس انسان نیز تسبیح خدا می گوید و هنگامی که چرک و آلوده شود تسبیح آن قطع می شود))!**همان***
در حدیث دیگری از امام صادق (علیه السلام ) می خوانیم که فرمود: للدابة علی صاحبها ستة حقوق لا یحملها فوق طاقتها، و لا یتخذ ظهرها مجلسا یتحدث علیها، و یبدء بعلفها اذا نزل، و لا یسمها فی وجهها، و لا یضربها فانها تسبح و یعرض علیها الماء اذا مربها:
((حیوان بر صاحبش، شش حق دارد: بیش از توانائیش بر او بار نکند، پشت او را مجلسی برای سخن گفتن قرار ندهد (بلکه هنگامی که به دیگری می رسد و می خواهد با او سخن بگوید پیاده شود و پس از اتمام سخن سوار شود)، در هر منزلی وارد می شود، نخست علف او را آماده کند، علامت داغ در صورت او نگذارد، و او را نزند، چرا که تسبیح خدا می گوید و هنگامی که بر چشمه آب و مانند آن می گذرد، او را به کنار آب برد)) (تا اگر تشنه است بنوشد).**کافی طبق نقل تفسیر المیزان***
مجموعه این روایات که بعضی از آنها معانی دقیق و باریکی دارد نشان می دهد که این حکم عمومی تسبیح موجودات، همه چیز را بدون استثناء در بر می گیرد و همه اینها با آنچه در تفسیر دوم (تسبیح به معنی زبانحال و تکوین ) گفتیم
@@تفسیر نمونه جلد 12 صفحه 140 @@@
کاملا سازگار است، و اینکه در این روایات خواندیم هنگامی که لباس آلوده و کثیف می شود، تسبیح آن قطع می گردد، ممکن است اشاره به این باشد که موجودات تا چهره پاک طبیعی دارند، انسان را به یاد خدا می اندازند، اما هنگامی که چهره پاک طبیعی خود را از دست دادند دیگر آن یادآوری از بین می رود.
@@تفسیر نمونه جلد 12 صفحه 141 @@@