• آیه 54 – 57 سوره یوسف
• یوسف خزانه دار کشور مصر می شود
• 1 - چگونه یوسف دعوت طاغوت زمان را پذیرفت ؟
• 2 - اهمیت مسائل اقتصادی و مدیریت
• 3 - نظارت بر مصرف
• 4 - مدح خویش یا معرفی خویشتن بدون شک تعریف خویش کردن
• 5 - پاداشهای معنوی برتر است
• 6 - حمایت از زندانیان
• آیه 58-62
• پیشنهاد تازه یوسف به برادران
• نکته ها :
• 1 - چرا یوسف خود را به برادران معرفی نکرد
• 2 - چرا یوسف پول را به برادران باز گرداند
• آیه 63 - 66
• سرانجام موافقت پدر جلب شد
• آیه 67 - 68
• آیه 69 - 76
• طرحی برای نگهداری برادر
• 1 - چرا یوسف خودش را به برادران معرفی نکرد
• 2 - چگونه بی گناهی را متهم به سرقت کرد؟
• 3 - نسبت سرقت به همه چه مفهومی دارد؟
• آیه 77 - 79
• چرا فداکاری برادران یوسف پذیرفته نشد؟
• آیه 80 - 82
• برادران سرافکنده به سوی پدر بازگشتند؟
• 1 - برادر بزرگتر که بود؟ -
• 2 - داوری بر اساس قرائن
• آیه 83 - 86
• من از خدا الطافی سراغ دارم که نمیدانید!
• آیه 87-93
• بکوشید و ماءیوس نشوید که یاءس نشانه کفر است !
• نکته ها :
• 1 - چه کسی پیراهن یوسف را ببرد؟
• 2 - بزرگواری یوسف
• 3 - شکرانه پیروزی
• آیه 94-98
• سرانجام لطف خدا کار خود را کرد
• 1 - چگونه یعقوب، بوی پیراهن یوسف را حس کرد؟
• 2 - تفاوت حالات پیامبران -
• 3 - چگونه یعقوب بینائی خود را باز یافت ؟
• 4 - وعده استغفار -
• 5 - توسل جایز است -
• 6 - پایان شب سیه ...
• آیه 99 -101
• سرانجام کار یوسف و یعقوب و برادران
• آیا سجده برای غیر خدا جایز است ؟.
• 2 - وسوسه های شیطان
• 3 - امنیت نعمت بزرگ خدا
• 4 - اهمیت مقام علم
• 6 - آیا مادر یوسف به مصر آمد؟
• 7 - بازگو نکردن سرگذشت برای پدر
• آیه 102-107
• این مدعیان غالبا مشرکند!
• آیه 108 - 111
• زنده ترین درسهای عبرت
• سوره رعد
• مقدمه
• محتوای سوره رعد
• آیه 1-4
• نشانه های خدا در آسمان و زمین و جهان گیاهان
• نکته ها
• 2 - معجزات علمی قرآن .
• 3 - تسخیر خورشید و ماه .
• آیه 5 - 6
• تعجب کفار از معاد.
• نکته ها :
• 1 - تعجب از آفرینش جدید چرا؟
• 2 - آیا خداوند ستمگران را می بخشد؟.
• آیه 7
• باز هم بهانه جوئی !.
• 2 - منظور از جمله لکل قوم هاد چیست ؟
• آیه 8 - 10
• علم بی پایان خدا.
• 1 - قرآن و جنین شناسی .
• 2 - همه چیز اندازه دارد.
• 3 - برای خداوند غیب و شهود یکسان است .
• 4 - آثار تربیتی توجه به علم خدا
• آیه 11
• محافظان غیبی !
• 1 - معقبات چیست ؟
• 2 - همیشه تغییرات از خود ما است ! (یک قانون کلی .)
• آیه 12 - 15
• بخش دیگری از نشانه های عظمت او.
• برکات رعد و برق
• 1 - منظور از سجده موجودات چیست –
• آیه 16
• بت پرستی چرا؟
• 1 - خالقیت و ربوبیت با معبودیت مرتبط است .
• 2 - چگونه سؤال و جواب را هر دو خودش می گوید؟
• 3 - هم چشم بینا و هم نور آفتاب لازم است .
• 4 - آیا خالقیت خدا نسبت به همه چیز دلیل بر جبر است ؟
• آیه 17
• ترسیم دقیقی از منظره حق و باطل .
• نکته ها
• نشانه ها، حقایق را از اوهام، و حق را از باطل شناخت .
• 2 - زبد چیست ؟
• 3 - همیشه بهره ها به میزان آمادگیهاست و لیاقتهاست !
• 4 - باطل دنبال بازار آشفته می گردد!
• 5 - باطل تنها در یک لباس ظاهر نمی شود.
• 6 - بقای هر موجود بسته به میزان سود رسانی او است !
• 7 - چگونه حق، باطل را بیرون می ریزد.
• 8 - باطل در بقای خود مدیون حق است .
• 9 - مبارزه حق و باطل همیشگی است .
• 10 - زندگی در پرتو تلاش و جهاد.
• مثلهای قرآن .
• 1 - مثال، مسائل را حسی می کند –
• 2 - مثال، راه را نزدیک می کند –
• 3 - مثال، مسائل را همگانی می سازد –
• 4 - مثال، درجه اطمینان به مسائل را بالا میبرد –
• آیه 18
• آنها که دعوت حق را اجابت کردند.
• آیه 19-24
• درهای هشتگانه بهشت و برنامه اولوا الالباب .
• 1 - چرا تنها صبر ذکر شده است ؟
• 2 - درهای بهشت .
• 3 - بستگان بهشتیان به آنها ملحق می شوند.
• 4 - جنات عدن چیست ؟
• 5 - شستن آثار گناه .
• آیه 25-26
• دنیا پرستان تبهکار!
• 1 - شکستن پیمانهای الهی
• 2 - قطع رابطه ها:
• 1 - مفسد فی الارض کیست ؟
• 2 - روزی بدست خدا است اما...!
• آیه 27 - 29
• یاد خدا مایه آرامش دلها است .
• 1 - چگونه دل با یاد خدا آرام می گیرد؟
• عوامل نگرانی و پریشانی .
• 1 آیا آرامش با خوف خدا سازگار است ؟
• 3 - ذکر خدا چیست و چگونه است ؟
• آیه 30 - 32
• هر کار کنی این لجوجان ایمان نمی آورند!
• 1 - چرا روی کلمه رحمان تکیه شده است ؟
• 2 - چرا پیامبر تسلیم درخواست معجزات نشد؟
• 3 - قارعه چیست ؟
• آیه 33 - 34
• چگونه خدا را با بتها قرین می سازید؟!
• آیه 35
• آیه 36
• خدا پرستان و احزاب !
• ایمان و همبستگیهای حزبی .
• آیه 37 - 40
• حوادث ((قطعی )) و ((قابل تغییر)).
• 1 - لوح محو و اثبات و ام الکتاب
• 2 - بدا چیست ؟
• آیه 41 - 43
• سوره ابراهیم
• مقدمه
• محتوای سوره
• فضیلت این سوره
• آیه 1 - 3
• بیرون آمدن از ظلمتها به نور!
• 1 - تشبیه ایمان و راه خدا، به نور
• آیه 4 - 7
• روزهای حساس زندگی
• 1 - یادآوری ایام الله
• 2 - راه و رسم جباران
• 3 - آزادی برترین نعمت
• 4 - شکر مایه فزونی نعمت و کفر موجب فنا است
• چند نکته مهم در زمینه شکر نعمت
• آیه 8-10
• آیا در خدا شک است ؟
• آیه 11- 12
• تنها بر خدا توکل کنید
• چند نکته :
• 3 - حقیقت توکل و فلسفه آن
• فلسفه توکل
• آیه 13 - 17
• برنامه و سرنوشت جباران عنید
• 1 - مقام پروردگار یعنی چه ؟
• آیه 18
• خاکستری بر سینه تند باد!
• چرا اعمال آنها تشبیه به خاکستر در برابر باد شده ؟
• 2 - چرا اعمال آنها بی محتوا است ؟
• 3 - مساله احباط
• 4 - آیا مخترعان و مکتشفان پاداش الهی دارند؟
• آیه 19 - 20
• آفرینش بر اساس حق است
• آیه 21 - 23
• گفتگوی صریح شیطان و پیروانش
• چند نکته :
• 2 - منظور از جمله ((لو هدانا الله لهدیناکم )) چیست ؟
• 3 - رساترین بیان در مذمت تقلید کورکورانه :
• 1 - پاسخ دندانشکنی که شیطان به پیروانش می دهد
• آیه 24-27
• شجره طیبه و شجره خبیثه
• 1 - آیا منظور از آخرت در آیه اخیر قبر است ؟
• 2 - نقش ثبات و استقامت
• 3 - شجره طیبه و خبیثه در روایات اسلامی
• آیه 28-30
• سرانجام کفران نعمتها
• 3 - ((انداد)) چیست؟
• آیه 31-34
• عظمت انسان از دیدگاه قرآن
• 1 - پیوندی با خالق و پیوندی با خلق
• 2 - چرا پنهان و آشکار؟
• 3 - در آن روز ((بیع )) و ((خلال )) نیست
• 4 - همه موجودات سر بر فرمان تواند ای انسان !
• 6 - آیا هر چه را از خدا می خواهیم به ما می دهد؟
• 7 - چرا نعمتهای او قابل شمارش نیستند
• 8 - افسوس که انسان ظلوم و کفار است .
• آیه 35 - 41
• دعاهای سازنده ابراهیم بت شکن
• 1 - آیا مکه در آن زمان شهر بود؟
• 2 - امنیت سرزمین مکه :
• 3 - چرا ابراهیم تقاضای دوری از بت پرستی می کند:
• 4 - تابعان ابراهیم کیانند؟
• 5 - وادی غیر ذی ذرع و حرم امن خدا
• 6 - تقاضاهای هفتگانه ابراهیم
• 7 - آیا ابراهیم برای پدرش دعا می کند؟
• آیه 42 - 45
• روزی که چشمها از حرکت باز می ایستد!
• 1 - چرا مخاطب در اینجا پیامبر است ؟
• 2 - یوم یاتیهم العذاب چه روزی است ؟
• 3 - چرا تقاضای مهلت پذیرفته نمی شود؟
• آیه 46 - 52
• توطئه های ستمگران بجائی نمی رسد!
• 1 – تبدیل زمین و آسمان، به زمین و آسمان دیگر
• 2 - آغاز و ختم سوره ابراهیم
• 3 - نخستین و آخرین سخن، توحید است
• زندگی پرماجرای ابراهیم پیامبر بتشکن
• زادگاه و طفولیت ابراهیم
• مبارزه با گروههای مختلف بت پرست
• مبارزه منطقی با بت پرستان
• گفتگو با آزر
• نبوت ابراهیم
• مبارزه عملی با بت پرستان
• گفتگو با حاکم جبار!
• هجرت ابراهیم
• آخرین مرحله رسالت ابراهیم
• مقام والای ابراهیم در قرآن

باز هم بهانه جوئی !.

پس از آنکه در آیات گذشته اشاراتی به مساله ((توحید))، و اشاره ای به مساله ((معاد)) شد، در آیه مورد بحث به یکی از ایرادات مشرکان لجوج در زمینه ((نبوت )) می پردازد، و می گوید: ((کافران می گویند: چرا معجزه و نشانه ای از پروردگارش بر او نازل نشده است )) (و یقول الذین کفروا لو لا انزل علیه آیة من ربه ).

واضح است که یکی از وظائف پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم )، ارائه معجزات به عنوان سند حقانیت و پیوندش با وحی الهی است، و مردم حقیقتجو به هنگام شک و تردید در دعوت نبوت این حق را دارند که مطالبه اعجاز کنند، مگر اینکه دلائل نبوت از طریق دیگر آشکار باشد.

ولی باید به یک نکته دقیقا توجه داشت که مخالفان انبیاء، همواره دارای حسن نیت نبودند، یعنی معجزات را برای یافتن حق نمی خواستند، بلکه به عنوان لجاجت و عدم تسلیم در برابر حق هر زمان پیشنهاد معجزه و خارق عادت عجیب و
@@تفسیر نمونه جلد 10 صفحه 129@@@
غریبی می کردند.

این گونه معجزات که معجزات اقتراحی نامیده می شود هرگز برای کشف حقیقت نبوده، و به همین دلیل پیامبران هرگز در برابر آن تسلیم نمیشدند، در حقیقت این دسته از کافران لجوج فکر می کردند که پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) ادعا می کند من قادر بر انجام همه چیزم و خارقالعاده گر میباشم ! و در اینجا نشسته ام که هر کس پیشنهاد هر امر خارق العادهای کند برای او انجام دهم !.

ولی پیامبران با ذکر این حقیقت که معجزات بدست خدا است و به فرمان او انجام می گیرد و ما وظیفه تعلیم و تربیت مردم را داریم، دست رد بر سینه این گونه افراد میزدند.

لذا در آیه مورد بحث می خوانیم که به دنبال این سخن می فرماید: ای پیامبر ((تو فقط بیم دهنده ای و برای هر قوم و ملتی هادی و رهنمائی است )) (انما انت منذر و لکل قوم هاد).

در اینجا دو سؤال پیش می آید :

1 - جمله ((انما انت منذر و لکل قوم هاد)) چگونه می تواند پاسخ کافران نسبت به تقاضای معجزه بوده باشد.

جواب این سؤال با توجه به آنچه در بالا گفتیم روشن است زیرا پیامبر، یک خارقالعاده گر نیست که به درخواست هر کس و برای هر مقصد و هر منظور دست به اعجاز بزند، وظیفه او در درجه اول انذار یعنی بیم دادن به آنها که در بیراهه میروند و دعوت به صراط مستقیم است البته هر گاه برای تکمیل این انذار و آوردن گمراهان به صراط مستقیم نیاز به اعجازی باشد، مسلما پیامبر کوتاهی نخواهد کرد، ولی در برابر لجوجانی که در این مسیر نیستند هرگز چنین وظیفه ای ندارد.
@@تفسیر نمونه جلد 10 صفحه 130@@@
در واقع قرآن می گوید: این کافران وظیفه اصلی پیامبر را فراموش کرده اند که مساله انذار و دعوت به سوی خدا است و چنین پنداشته اند که وظیفه اصلی او اعجازگری است .