تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نمونه، جلد7
آیت الله مکارم شیرازی با همکاری جمعی از فضلاء و دانشمندان‏‏‏‏‏

آیه 5 - 6

آیه و ترجمه

کَمَا أَخْرَجَک رَبُّک مِن بَیْتِک بِالْحَقِّ وَ إِنَّ فَرِیقاً مِّنَ الْمُؤْمِنِینَ لَکَرِهُونَ(5)

یجَدِلُونَک فی الْحَقِّ بَعْدَ مَا تَبَینَ کَأَنَّمَا یُساقُونَ إِلی الْمَوْتِ وَ هُمْ یَنظرُونَ(6)

ترجمه :

5 - (ناخشنودی پاره ای از شما از چگونگی تقسیم غنائم بدر) همانند آن است که خداوند تو را از خانه ات به حق بیرون فرستاد (به سوی میدان بدر) در حالی که جمعی از مؤمنان کراهت داشتند (ولی سرانجامش ‍ پیروزی آشکار بود).

6 - آنها با اینکه می دانستند این فرمان خدا است باز با تو مجادله می کردند (و آنچنان ) ترس و وحشت آنها را فرا گرفته بود که ) گوئی به سوی مرگ رانده می شوند و (آن را با چشم خود ) می نگرند.

تفسیر :
در آیه نخست از این سوره خواندیم که پاره ای از مسلمانان تازه کار از چگونگی تقسیم غنائم بدر تا حدی ناراضی بودند، در آیات مورد بحث خداوند به آنها می گوید: این تازگی ندارد که چیزی ناخوش آیند شما باشد در حالی که صلاحتان در آن است، همانگونه که اصل جنگ بدر که فعلا گفتگو بر سر غنائم آن است برای بعضی ناخوش آیند بود و دیدید سرانجام چه نتائج درخشانی برای مسلمانان در بر داشت

@@تفسیر نمونه جلد 7 صفحه 91@@@
بنابراین نباید با دید محدود خود، احکام الهی را ارزیابی کنید، بلکه باید در برابر آنها سر تسلیم فرود آرید و از نتائج نهائی بهره مند شوید.

در آیه نخست می گوید: این ناخشنودی پاره ای از افراد از طرز تقسیم غنائم بدر، همانند آن است که خداوند تو را از خانه و جایگاهت در مدینه به حق بیرون فرستاد در حالی که بعضی از مؤمنان کراهت داشتند (کما اخرجک ربک من بیتک بالحق و ان فریقا من المؤمنین لکارهون ).

کلمه بالحق اشاره به این است که این فرمان خروج، طبق یک وحی الهی و دستور آسمانی صورت گرفت که نتیجه اش وصول به حق برای جامعه اسلامی بود.

این گروه ظاهر بین و کم حوصله در مسیر راه به سوی بدر مرتبا با تو مجادله و گفتگو در این فرمان حق داشتند، و با اینکه این واقعیت را دریافته بودند که این فرمان خدا است، ولی باز دست از اعتراض خویش ‍ بر نمی داشتند (یجاد لونک فی الحق بعد ما تبین ).

و آنچنان ترس و وحشت سراسر وجود آنها را فرا گرفته بود که گوئی به سوی مرگ رانده می شوند و مرگ و نابودی خویش را با چشم خود می بینند (کانما یساقون الی الموت و هم ینظرون ).

ولی حوادث بعد نشان داد که آنها چقدر گرفتار اشتباه و ترس و وحشت بی دلیل بودند، و این جنگ چه پیروزیهای درخشانی برای مسلمانان به بار آورد، با دیدن چنین صحنه ای چرا بعد از جنگ بدر، در مورد غنائم زبان به اعتراض می گشایند.

ضمنا از تعبیر فریقا من المؤمنین (جمعی از مؤمنان ) روشن می شود که اولا این مشاجره و گفتگو به خاطر روح نفاق و بی ایمانی نبود، بلکه بر اثر

@@تفسیر نمونه جلد 7 صفحه 92@@@
ضعف ایمان و نداشتن بینش کافی در مسائل اسلامی بود.

و ثانیا تنها عده محدودی این چنین فکر می کردند و اکثریت که از مسلمانان مجاهد راستین بودند تسلیم فرمان پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) و اوامر او بودند.