تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نمونه، جلد5
آیت الله مکارم شیرازی با همکاری جمعی از فضلاء و دانشمندان‏‏‏‏‏

توحید فطری

بار دیگری روی سخن به مشرکان کرده و از راه دیگری برای توحید و یگانه پرستی، در برابر آنها، استدلال میکند، به این طریق که لحظات فوق

@@تفسیر نمونه جلد 5 صفحه 231@@@
العاده سخت و دردناک زندگی را به خاطر آنها می آورد، و از وجدان آنها استمداد می کند که در اینگونه لحظات که همه چیز را به دست فراموشی می سپارند پناهگاهی جز خدا برای خودشان فکر میکنند! ای پیامبر به آنها بگو اگر عذاب دردناک خداوند به سراغ شما بیاید و یا قیامت با آنهمه هول و هیجان و حوادث وحشتناک بر پا شود، راست بگوئید آیا غیر خدا را برای برطرف ساختن شدائد خود می خوانید؟

(قل ا رایتکم ان اتیکم عذاب الله او اتتکم الساعة ا غیر الله تدعون ان کنتم صادقین ).**به طوری که علمای ادب عربی تصریح کرده اند (ک) در (ارایتک) و (کم) در (ارایتکم) نه اسم است نه ضمیر بلکه حرف خطاب است که در حقیقت برا تاکید می آید و در این گونه موارد فعل همیشه به صورت مفرد ذکر می شود و مفرد و تثنیه و جمع بودن آن به وسیله تغییرات در همین حرف خطاب ظاهر می شود لذا در (ارایتکم) با اینکه مخاطب جمع است فعل (رایت) مفرد آورده شده و جمع بودن آن به وسیله (کم) که حرف خطاب است مشخص گردیده جمعی معتقدند که این جمله روی همرفته از نظر معنی مساوی با جمله (اخبرنی) یا (اخبرونی) است ولی حق این است که جمله معنی استفهامی خود را کاملا حفظ می کند و (اخبرونی) لازمه معنی آن است نه خود معنی آن(دقت کنید)***

روح معنی این آیه نه تنها برای مشرکان، برای همه کس به هنگام بروز شدائد و حوادث سخت، قابل درک است، ممکن است در حال عادی و در حوادث کوچک انسان به غیر خدا متوسل گردد، اما هنگامی که حادثه فوق العاده شدید باشد انسان همه چیز را فراموش میکند ولی در همین حال در اعماق دل خود یکنوع امیدواری به نجات که از منبع قدرت مرموز و نامشخصی سر چشمه میگیرد احساس میکند این همان توجه به خدا و حقیقت توحید است .

حتی مشرکان و بت پرستان در چنین لحظاتی سخنی از بتها به میان نمی آورند

@@تفسیر نمونه جلد 5 صفحه 232@@@
و همه را به دست فراموشی می سپرند.

در آیه بعد می فرماید: بلکه تنها او را میخوانید، او هم اگر بخواهد مشکل شما را بر طرف میکند، و شریکهائی که برای خدا درست کرده بودید همه را فراموش می کنید (بل ایاه تدعون فیکشف ما تدعون الیه ان شاء و تنسون ما تشرکون ).

نکته ها