در قرآن مجید در دو مورد، این تعبیر به کار رفته است یکی در اینجا و دیگری در سوره نساء آیه 162 آنجا که می فرماید:
((لکن الراسخون فی العلم منهم و المؤمنون یؤمنون بما انزل الیک و ما انزل من قبلک ))
((دانشمندان و راسخان در علم از اهل کتاب، به آنچه بر تو نازل شده و آنچه پیش از تو نازل گردیده است ایمان می آورند)).
همانطور که از معنی لغوی این کلمه استفاده می شود منظور از آن، کسانی هستند که در علم و دانش، ثابت قدم و صاحب نظرند.
البته مفهوم این کلمه یک مفهوم وسیع است که همه دانشمندان و متفکران را در بر می گیرد، ولی در میان آنها افراد ممتازی هستند که درخشندگی خاصی دارند و طبعا در درجه اول، در میان مصادیق این کلمه قرار گرفته اند و هنگامی که این تعبیر ذکر می شود قبل از همه نظرها متوجه آنان می شود.
و اگر مشاهده می کنیم در روایات متعددی ((راسخون فی العلم )) به پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم ) و ائمه هدی (علیهمالسلام ) تفسیر شده، روی همین نظر است، زیرا بارها گفته ایم که آیات و کلمات قرآن مفاهیم وسیعی دارد که در میان مصادیق آن افراد
@@تفسیر نمونه جلد 2 صفحه 440@@@
نمونه و فوق العاده ای دیده می شود که گاهی در تفسیر آنها تنها از آنان نام می برند.
در اصول کافی از امام باقر یا امام صادق (علیه السلام ) نقل شده است که فرمود: پیامبر خدا بزرگترین راسخان در علم بود و تمام آنچه را خداوند بر او نازل کرده بود از تاءویل و تنزیل قرآن می دانست، خداوند هرگز چیزی بر او نازل نکرد که تاءویل آن را به او تعلیم نکند و او و اوصیای وی همه اینها را می دانستند.
روایات فراوان دیگری در کتاب اصول کافی**اصول کافی جلد 1 صفحه 213*** و سایر کتب حدیث در این زمینه آمده است که نویسندگان تفسیر ((نور الثقلین )) و تفسیر ((برهان )) در ذیل این آیه آنها را جمع آوری نموده اند و همانطور که اشاره شد تفسیر ((راسخون فی العلم )) به پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) و ائمه هدی (علیهمالسلام ) منافاتی با وسعت مفهوم این تعبیر ندارد، لذا از ابن عباس نقل شده که می گفت : من هم از راسخان در علم هستم، منتها هر کس به اندازه وسعت دانشش از اسرار و تاءویل آیات قرآن، آگاه می گردد، و آنان که علمشان از علم بی پایان پروردگار سرچشمه می گیرد طبعا به همه اسرار و تاءویل قرآن آشنا هستند در حالی که دیگران تنها قسمتی از این اسرار را می دانند.