(78) وَاللَّهُ أَخْرَجَکُم مِّن بُطُونِ أُمَّهَتِکُمْ لَا تَعْلَمُونَ شَیْئاً وَجَعَلَ لَکُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَرَ وَالْأَفْئِدَةَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ
ترجمه: وخداوند شما را از شکم مادرانتان بیرون آورد در حالی که هیچ چیز نمیدانستید وبرای شما گوش و چشمها ودلها قرار داد، شاید شما شکر کنید.
نکتهها:
کلمهی «امهات» جمع «امّ» است و بجای «اُمّات»، «اُمهات» گفته میشود، یعنی حرفِ «ها» در جمع زاید است.
پیامها:
1- تولّد از مادر، به ارادهی الهی است. (اللَّه اخرجکم من بطون امهاتکم)
2- یاد نقصها و کمبودها و فقدانهای گذشته، روحیهی شکر را در انسان بارور میکند. (لاتعلمون شیئاً... لعلکم تشکرون)
3- حکمت و سنّت خداوند، آن است که هر کاری از راه وسیلهاش انجام شود. ابزار علم، چشم و گوش و دل است. (جعل لکم السّمع...)
4- کارآییِ گوش قبل از چشم است. (گوش در شکم مادر هم میشنود، ولی چشم بعد از تولد، تا مدتی بسته است. شاید به همین دلیل در آیه نام گوش قبل از چشم برده شده است) (جعل لکم السمع والابصار)
5- تشکر از هر نعمت، بکارگیری صحیح آن است. زیرا قرآن از گروهی انتقاد میکند که چشم دارند ولی حقایق را نمیبینند، گوش دارند ولی حاضر به شنیدن حق نیستند. (جعل لکم السمع والابصار ... لعلکم تشکرون)
6- شکر واقعی نعمت چشم و گوش، تحصیل علم است: زیرا آیه ابتدا میفرماید: شما نمیدانستید، من به شما چشم و گوش دادم تا شکر کنید، یعنی علم بیاموزید. (جعل لکم السمع و الابصار... لعلکم تشکرون)