تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 6
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره یوسف آیه 77

(77) قَالُواْ إِن یَسْرِقْ فَقَدْ سَرَقَ أَخٌ لَّهُ مِن قَبْلُ فَأَسَرَّهَا یُوسُفُ فِی نَفْسِهِ وَلَمْ یُبْدِهَا لَهُمْ قَالَ أَنتُمْ شَرٌّ مَّکَاناً وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا تَصِفُونَ‏
ترجمه: (برادران) گفتند: اگر او سرقت کند (جای تعجب نیست، زیرا) پیش از این نیز برادر او دزدی کرده بود. یوسف (این تهمت را) در دل خود پنهان داشت و (با آنکه ناراحت شده بود) به روی آنان نیاورد. (ولی) گفت: موقعیت شما بدتر (از او)ست و خداوند به آنچه توصیف می‏کنید داناتر است.
پیام‏ها:
1- متهم یا انکار می‏کند ومی‏گوید ما دزد نیستیم؛ (ماکنا سارقین) یا توجیه می‏کند که دزدی او تازگی ندارد برادرش نیز دزد بوده است.(فقد سرق اخ له من قبل)
2- حسود حتی بعد از دهها سال ضربه می‏زند.(فقد سرق اخ له من قبل)
3- اخلاق برادر در برادر اثر می‏گذارد.(اخ له) اخلاق مادر در فرزند اثر دارد. (بنیامین و یوسف از یک مادر بودند)
4- آنجا که صفا نیست، اتّهام به افراد زود پذیرفته می‏شود.(ان یسرق فقد...) (بیرون آمدن پیمانه از بار او دلیل بر سرقت نیست ولی برادران چون علاقه‏ای به بنیامین نداشتند کلمه سرقت را بکار گرفته و مسئله را مسلّم پنداشتند.)
5- آنجا که صفا نیست، خلاف جزیی را کلی قلمداد می‏کنند. («یسرق» به جای «سرق» یعنی او همیشه اینکاره بوده است)
6- برای رسیدن به هدف باید نیشهایی را تحمل کرد.(سرق اخ له)
7- گاهی برای حفظ آبروی خود به دیگران تهمت می‏زنند.(سرق اخ له من قبل)
8- جوانمردی و سعه‏صدر رمز رهبری است.(اسرّها یوسف فی نفسه)
9- افشاگری همیشه ارزش نیست.(و لم یبدها لهم)
10- تحقیر یکی از شیوه‏های نهی‏ازمنکر است.(انتم شرّ مکاناً)