تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 6
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره یوسف آیه 67

(67) وَقَالَ یَبَنِیَّ لَا تَدْخُلُواْ مِن بَابٍ وَ حِدٍ وَادْخُلُواْ مِنْ أَبْوَ بٍ مُّتَفَرِّقَةٍ وَ مَآ أُغْنِی عَنکُم مِّنَ اللَّهِ مِن شَیْ‏ءٍ إِنِ الْحُکْمُ إِلَّا لِلَّهِ عَلَیْهِ تَوَّکَلْتُ وَ عَلَیْهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُتَوَکِّلُونَ‏
ترجمه: و (یعقوب) گفت: ای پسران من (چون به مصر رسیدید همه) از یک دروازه (به شهر) وارد نشوید (تا توجه مردم به شما جلب نشود) بلکه از دروازه‏های مختلف وارد شوید و (بدانید من با این سفارش) نمی‏توانم چیزی از (مقدرات) خدا را از شما دور کنم. فرمان جز برای خدا نیست، تنها بر او توکل می‏کنم و همه توکل‏کنندگان (نیز) باید بر او توکل نمایند.
پیام‏ها:
1- عاطفه پدری حتی نسبت به فرزندان خطاکار از بین نمی‏رود.(یا بنّی)
2- چاره‏اندیشی وتدبیر برای حفظ سلامت فرزندان لازم است. (یابنیّ لاتدخلوا..)
3- از بهترین زمان‏های موعظه، پندهایی است که در آستانه سفر گفته می‏شود. یعقوب در آستانه سفر گفت: (یا بنیّ لاتدخلوا من باب واحد)**در روایاتی نیز به موعظه در آستانه‏ی سفر اشاره دارد.***
4- جلو حساسیت‏ها و سوءظن‏ها و چشم‏زخم‏ها را بگیرید، ورود گروهی جوان به منطقه‏ی بیگانه عامل سوءظن و سعایت است. (لاتدخلوا من باب واحد)
5- لطف و قدرت خداوند را منحصر در انتخاب یک راه نپندارید. دست او باز است و می‏تواند از هر طریقی شما را مدد رساند. (لاتدخلوا من باب واحد)**در روایات می‏خوانیم: تجار تمام ثروت خود را در یک راه سرمایه‏گزاری نکنند تا اگر راهی بسته شد راه‏های دیگر باز باشد.***
6- هم احتیاط و محاسبه لازم است (لاتدخلوا...) و هم توکل به خداوند ضروری است. (علیه توکلت )
7- مدیر خوب باید علاوه بر برنامه‏ریزی حساب احتمالات را بکند، زیرا انسان در اداره‏ی امور خود مستقل نیست، یعنی با همه محاسبات و دقت‏ها باز هم دست خدا باز است و تضمینی برای انجام صددرصد محاسبات ما نیست. (وما اُغنی عنکم من اللَّه من شی‏ء)
8- به غیر خدا توکل نکنید. (علیه توکلت) چرا که او به تنهایی کفایت می‏کند (وکفی باللَّه وکیلا)**نساء، 81.*** و او بهترین وکیل است (نعم الوکیل)**آل‏عمران، 173.***
9- یعقوب هم خود توکل کرد و هم دیگران را با امر به توکل تشویق نمود. (توکلت... فلیتوکل...)
10- در برابر مقدّرات حتمی خدا، چاره‏ای جز تسلیم نیست. (ما اغنی‏عنکم من اللَّه من شی‏ء)
11- حاکم مطلق هستی خداست.(ان الحکم الاّ للَّه)