تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 6
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره یوسف آیه 62

(62) وَقَالَ لِفِتْیَنِهِ اجْعَلُواْ بِضَعَتَهُمْ فِی رِحَالِهِمْ لَعَلَّهُمْ یَعْرِفُونَهَآ إِذَا انقَلَبُواْ إِلَی‏ أَهْلِهِمْ لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ
ترجمه: و (یوسف) به غلامان خود گفت: آنچه را به عنوان قیمت پرداخته‏اند در بارهایشان بگذارید، تا چون به خانواده‏ی خود بازگردند آن را باز شناسند، به امید آنکه (بار دیگر) برگردند.
نکته‏ها:
حضرت یوسف که در آیات قبل از او با تعابیری چون «صادق، محسن، مخلص» یاد شده است، یقیناً بیت المال را به پدر و برادران خود نمی‏بخشد و ممکن است که پول غلّه را از سهم و ملک شخصی خود داده باشد.
پول را برگرداند تا بی‏پولی مانع سفر دوّم آنها نشود. (لعلهم یرجعون) علاوه بر آنکه برگرداندن پول، نشانه صمیمیت و سوءقصد نداشتن از اصرار برآوردن برادر است و مخفیانه در بین کالا گذاردن نشانه‏ی بی‏منّت بودن وحفظ از دستبرد سارقین است.
یوسف که دیروز برده و خدمتکار بود امروز غلام و خدمتکار دارد. (لفتیانه) اما در هنگام ملاقات برادران، نه انتقام گرفت و نه گلایه‏ای نمود و نه کینه‏ای داشت. بلکه با برگرداندن سرمایه آنان، به آنها توجه داد که من شما را دوست می‏دارم.
پیام‏ها:
1- مدیر و رهبر لایق باید طرحهایش ابتکاری باشد.(اجعلوا)
2- نه انتقام و نه کینه، بلکه هدیه‏دادن برای ارتباط بعدی. (اجعلوا بضاعتهم فی رحالهم لعلهم یرجعون)
3- برای بازیافتن انسان‏ها باید از پول گذشت.(اجعلوا... لعلهم یرجعون)
4- پول گرفتن در زمان نیاز از پدر پیر و برادران، با کرامت نفس سازگار نیست. (اجعلوا بضاعتهم فی رحالهم)
5- صله رحم یعنی کمک نمودن نه معامله کردن.(اجعلوا بضاعتهم)
6- بدی‏ها را با خوبی جبران کنید.(اجعلوا بضاعتهم)
7- در طرح‏ها وبرنامه‏ها یقین صددرصد به عملی شدن آن لازم نیست. (لعلهم یرجعون)