تاریخ: 15/8/1378
هر جا اسلام رفت، توده های مردم از آن استقبال کردند و قدرتهای پوشالی مانع و مزاحم، به آسانی کنار گذاشته شدند. این چه عاملی بود که توانست این طور اقتدار اسلام را پیش ببرد و بعد هم تمدن اسلامی را پایه گذاری کند، که این تمدن اسلامی، حتی در دوران انحطاط قدرت سیاسی اسلام هم در اوج تلالو و اقتدار باقی ماند، فرهنگ دنیا را تحت تاثیر قرار داد، علم را گسترش داد و فرهنگ اسلامی را رایج کرد اینها تجربیات خیلی عجیبی در تاریخ است. عامل اینها چیست این، موضوع یک بحث خیلی طولانی است. محققان و نویسندگان روی این مساله کار کردند، باز هم باید کار کنند.
... یقینا یکی از چیزهایی که عامل پیشرفت اسلام بود، اعتماد به خدا و احکام الهی بود، آمَنَ الرَّسُولُ بِما أُنْزِلَ إِلَیْهِ مِنْ رَبِّهِ وَ الْمُؤْمِنُونَ کُلٌّ آمَنَ بِاللَّهِ وَ مَلائِکَتِهِ وَ کُتُبِهِ وَ رُسُلِهِ . خود پیامبر و مومنین صدر اول، از اعماق دل به پیام اسلام معتقد بودند، اسلام را، کافی بودن اسلام رئ، برای نجات، شعارهای اسلامی را، حقایق اسلامی را، حقیقتا از بن دندان قبول داشتند. این ایمان، عامل بسیار مهمی است.
یک عامل دیگر، لااقل در راس این حرکت این بود که به خود - آنچه که به شخص و به بهره مندیهای مادی برای خود انسان برمی گردد - بی اعتنا بودند، این عامل بسیار مهمی است. این همه که ما در روایات، در نهج البلاغه، در کلمات نبی اکرم و ائمه علیهم السلام و بزرگان درباره بی رغبتی به دنیا و بی اعتنایی به زخارف دنیا برای شخص خود تاکید و توصیه داریم، به خاطر تاثیر عظیم این عامل است. البته دشمنان اسلام و کج فهمان مسلمین، گمان کردند یا وانمود کردند که اگر در اسلام گفته شده است زهد، یعنی دنبال دنیا به معنای مظاهر عالم وجود و مظاهر زندگی نروید، در حالی که مساله این نبود، بلکه دنیایبد و دنیای مذموم و این که من و شما، خود و منافع مادی خودمان را هدف قرار بدهیم و دنبال آن باشیم، مورد نظر بود، این، آن چیزی است که بیچاره کننده و ویران کننده و اساس بدبختیهاست.
... ما در جمهوری اسلامی در این بیست سال، هر جا که توانسته ایم تکلیف و اهداف را مقدم بداریم و خودمان را، اشخاص را، خودها و هواها را تضعیف کنیم، پیش رفته ایم، اما هر وقت عکس این شده است، ضربه خورده ایم.
... اولین تکلیف به گردن ماست. هر کدام ما که در نظام اسلامی مسئولیتی داریم - مسئولیتهای اجرایی، مسئولیتهای مشورتی، مسئولیتهای تحقیقی، تقنینی - بایستی سعی ما در این باشد که آن عنصر قوت و قدرت را که در تاریخ اسلام سراغ داریم و در زندگی خودمان هم تجربه کرده ایم، در خودمان زیاد کنیم، آن، اعتماد به خدا، اعتماد به آنچه که از اسلام در دست داریم، و از محوریت خارج کردن من، یعنی کم کردن منیتهای شخصی، منیتهای قومی، منیتهای گروهی، منیتهای سیاسی.