]
و نیز علامه مجلسی رحمه اللَّه در بحار در باب حسن خلق روایتی از عیون اخبار الرضا علیه السلام نقل میکند ظاهرش آن است که امام رضا علیه السلام را دختری بود فاطمه نام که از پدر بزرگوارش حدیث روایت کرده و آن حدیث این است:
عَنْ فاطِمَةَ بِنْتَ الرِّضا عَنْ اَبیها عَنْ ابیهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ اَبیهِ وَ عَمِّهِ زَیْدٍ عَنْ اَبیهِما عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ عَنْ اَبیهِ وَ عَمِّهِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ اَبی طالِب علیهم السلام عَنِ النَّبِیِّ صلی اللَّه علیه و آله و سلم قالَ: مَنْ کَفَّ غَضَبَهُ، کَفَّ اللَّهُ عَنْهُ عَذابَهُ وَ مَنْ حَسَّنَ خُلْقَهُ بَلَّغَهُ اللَّهُ دَرَجَةَ الصّائمِ الْقائم؛(938)
یعنی فاطمه بنت رضا علیه السلام از پدران خود از حضرت رسول صلی اللَّه علیه و آله و سلم روایت کرده که فرمود هر که باز دارد خداوند تعالی از او عذاب خود را و کسی که نیکو کند خلق خود را برساند خداوند تعالی او را به درجه کسی که روزهدار و قائم به عبادت باشد. و نیز شیخ صدوق روایت کرده:
مُسْنَداً عَنْ فاطِمَةَ بِنْتِ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضا عَنْ اَبیهَا الرّضا عَنْ آبائِهِ عَنْ عَلِیِّ علیهم السلام قالَ: لا یَحِلُّ لِمُسْلِمِ اَنْ یُرَوِّعَ مُسْلِماً.(939)
و در کتب انساب نیز ذکر کردهاند که آن حضرت را دختری بوده فاطمه نام که زوجه محمّد بن جعفر بن قاسم بن اسحاق بن عبداللَّه بن جعفر بن ابی طالب برادرزاده ابوهاشم جعفری بوده و او مادر حسن بن محمّد بن جعفر بن قاسم است و شبلنجی در نورالأبصار کرامتی از این مخدره نقل کرده است طالبین به آنجا رجوع فرمایند.(940)
سوم - بدان که شعرا برای حضرت امام رضا علیه السلام مرثیه بسیار گفتهاند و علامه مجلسی رحمه اللَّه در بحار بابی در مراثی آن جناب ایراد کرده و لکن چون آن مراثی عربی است و کتاب ما فارسی است گنجایش نقل ندارد و لکن به جهت تبرک و تیمن به ذکر چند شعر اکتفا میکنیم:
قال دِعْبِل:
اَلا مالِعَیْنٍ بِالدُّمُوع اسْتَهَلّتِ - وَ لَوْ نَفِدَتْ (941) ماءَ الشُّئُونِ لَقَلَّتِ
عَلی مَنْ بَکَتْهُ اْلاَرْضُ وَ اسْتَرْجَعَتْ لَهُ(942) - رُؤُسُ الْجِبالِ الشّامِخاتِ وَ ذَلَّتِ
وَ قَدْ اَعْوَلَتْ تَبْکَی السَّماءُ لِفَقْدِهِ - وَ اَنْجُمُها ناحَتْ عَلَیْهِ وَ کَلَّتِ
فَنَحْنُ عَلَیْهِ الْیَوْمَ اَجْدَرُ بِالْبُکاءِ - لِمَرْزِئَةٍ عَزَّتْ عَلَیْنا وَ جَلَّتِ
رُزینا رَضیّ اللَّهِ سِبْطَ نَبِیِّنا - فَاَخْلَفَتِ الدُّنْیا لَهُ وَ تَوَلَّتِ
تَجَلَّتْ مُصیباتُ الزَّمانِ وَ لا اَری - مُصیبَتَنا بِالْمُصْطَفینَ تَجَلَّتِ(943)
ودعبل مرثیههای بسیار برای آن حضرت گفته.
وَ قالَ مُحَمَّدُ بْنُ حَبیبِ الظَّبِیّ:
قَبْرٌ بِطُوسٍ بِهِ اَقامَ اِمامٌ - حَتْمٌ اِلَیْهِ زِیارَةٌ وَ لِمامٌ
قَبْرٌ اَقامَ بِهِ السَّلامُ وَ اِذْ غَدا - تُهْدی اِلَیْهِ تَحِیَّةٌ وَ سَلامٌ
قَبْرٌ سَنا اَنْوارَه تَجْلُوا الْعَمی - وَ بِتُرْ بِهِ قَدْ یُدْفَعُ اْلاَسْقامُ
قَبْرٌ اَذا حَلَّ الْوُفُودُ بِرَبْعِهِ - رَحَلُوا وَ حَطَّتْ عَنْهُمُ اْلآثامُ
وَ تَزَوَّدوا اَمْنَ الْعِقابِ وَ اُومِنُوا - مِنْ اَنْ یَحِلَّ عَلَیْهِمُ اْلاِعْدامُ
قَبْرٌ عَلِیٌّ اِبْنُ مُوسی حَلَّهُ - بِثَراهُ یَزْهُوا اْلحِلُّ وَ الاِحْرامُ
مَنْ زارَهُ فی اللَّهِ عارِفَ حَقِّهِ - فَالْمَسُّ مِنْهُ عَلَی الْجَحیمِ حَرامٌ(944)
و بدان که ثواب زیارت آن حضرت بیشتر است از آنکه ذکر شود و ما در کتاب مفاتیحالجنان به چند روایت آن اقتصار کردیم (945) و در اول این فصل به مختصری از آن اشاره شد و اگر مقام را گنجایش تطویل بود به ذکر چند حکایتی از دلائل و کرامات و برکات که از مشهد مقدسش ظاهر شده کتاب خود را زینت میدادیم.