تربیت
Tarbiat.Org

حقوق و سیاست در قرآن‏
آیت الله محمد تقی مصباح یزدی‏‏

ادلّه طرفداران تجزیه قدرت‏

%
1- امور و شؤونی که دستگاه حاکمه عهده‏دار آنهاست بسیار متعدد و گوناگون است. برای پرداختن به هریک از این امور و شؤون نیز دانش و کارآگاهی خاصّی ضروری و بایسته است، شکّ نیست که کمتر اتفاق می‏افتد - بلکه کمیاب ملحق به معدوم است - که یک فرد انسانی دارای چنان وسعت معلومات و تجاربی باشد که بتواند شخصاً، همه امور و شؤون یک جامعه را تصدی کند. پس کثرت و گوناگونی امور مملکتی و ضرورت وجود تخصص برای تکفّل هریک از آنها، اقتضا دارد که تقسیم کار و تجزیه قدرت پدید آید.%
2- اگر در نظر آوریم که امور و شؤون جامعه چه کثرت و تعدد عظیمی دارد، به آسانی درمی‏یابیم که تمرکز آنها در یک مرکز و انباشته‏شدن آنها در یک جا موجب معوّق‏ماندن کارها و تأخیر در حلّ و فصل مسائل و مشکلات مردم می‏گردد. برای آن‏که کارها به سرعت انجام یابد و حقوق مردم زودتر استیفا شود چاره‏ای جز تقسیم کارها و مسؤولیت‏ها نیست.%
3- اگر همه قدرتها در یک دستگاه و نهایتاً در یک شخص، تمرکز یابد احتمال سوء استفاده از قدرت، قوی خواهد شد. اگر بخواهیم سو استفاده از قدرت به حداقل کاهش یابد باید، کاری کنیم که قدرتها در دستگاههای مختلف پراکنده شود و دست یک فرد در انجام‏دادن همه کارها، باز نباشد. این دلیل سوم را مهمترین دلیل، برای اثبات ضرورت تفکیک قوا می‏دانند.%
%