تربیت
Tarbiat.Org

زیارت جامعه کبیره (نغمه عاشقی)
محمد رحمتی شهرضا

نبی‏ء یا نبی‏

نبی در لغت یعنی پیغمبر. همین کلمه نبی از نبوت یعنی رفعت مشتق شده است. چرا رفعت می‏گویند؟ برای اینکه مرتبه پیامبر بلند است. بعضی‏ها گفتند: از نبا مشتق است که معنایش خبر است. و علتش هم این است که پیغمبر از جانب خدا خبر می‏دهد. ولی بنده روایاتی دیدم که بعضی از آن‏ها را عرض می‏کنم.
بعضی از قراء مصری نبا می‏گویند. یعنی یک اختلاف قرائت است که بعضی‏ها می‏گویند: نبی‏ء. من روایاتی از طرق خود اهل تسنن پیدا کردم که نبی با همزه خلاف است. برای اینکه نبی بگوییم به معنای پیامبر می‏شود. نبی - با نبر - بگوئیم یا پیغمبر می‏شود یا زاهد می‏شود. آن وقت ممکن است معنای انحرافی درونش باشد.
این منظور عقیقی از بزرگان علمای تسنن و از لغویون بزرگ است. البته سنی مشیعتی است؛ شیعه مذاق است که کتاب لغت او معروف است به عنوان لسان العرب که بسیار معتبر و متین است. در آنجا حدیث نقل کرده است. یک نفر در محضر حضرت سید انبیاء (صلی الله علیه و آله و سلم) آمد و به حضرت عرض کرد: یا نبی‏ء الله یا نبی‏ء الله. حضرت‏فرمود: لا تنبر باسمی(37)؛ اسم را با نبر، نگو انما انا نبی الله؛ من نبی هستم در نبر ی را همزه می‏گویند. در علم تجوید اگر همزه را ظاهر کنیم می گویند: نبر. پس از نظر لغوی نبی صحیح است. این قراء مصری هم، آقا! با قرآن بازی می‏کنند. گاهی اخلاف قرائات، از نظر تجوید مهم نیست، مثلا اماله صغری و اماله کبری خب خیلی مهم نیست؛ اما این که یکی بیاید بگوید نبی یا نبی‏ء این‏ها نمایش دادن است، مانور دادن است. به نظر بنده اینها هنر نمایی است می‏خواهند بگویند که ما این‏ها را بلد هستیم. در صورتی که خواندن اختلاف قرائات در مجالس عمومی قطعا حرام است. برای اینکه یقینا خیلی از این قرائات را که می‏خوانند، اصلا سند ندارد. حالا من دیگر وارد آن بحث نمی‏شوم. یک بحث دیگری است.
و اما چرا به این‏ها گفته می‏شود: یا اهل بیت النبوه و موضع الرساله؟ برای این که پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از میان آنها بود از این‏ها بود، جزء اینها بود، رسالت در این خاندان بوده که این‏ها واضح است. و اما بحثی که در اینجا بسیار مهم است دو بحث است. یکی ولایت و یکی فرق بین امام و پیغمبر. البته فرق امام و پیامبر زیاد است که من یک فرق را برای امشب انتخاب کردم. حالا اول ولایت را بگویم.