مرحوم فیض کاشانی معتقد است یکی از عوامل بازدارنده از اعمال منافی عفت خوف از مردم و ترس از رسوائی در جامعه است(228).
البته ترک اعمال منافی عفت به این انگیزه جنبه مذهبی و رنگ الهی ندارد، اما از آنجا که حفظ فرد و جامعه از ارتکاب و شیوع این قبیل اعمال مهم است، این عامل بازدارنده ارزش پیدا میکند و جامعه برای حفظ عفت عمومی باید از آن بهره ببرد. اساسا شدت مجازاتهای این اعمال و جرایم و صعوبت اثبات حدود در زمینه اعمال منافی عفت و فرار نظام جزایی اسلام از اثبات این قبیل جرایم، تا آنجا که ممکن است، برای زنده نگاه داشتن این عامل بازدارنده از بیعفتی است، زیرا اگر مجازات نداشته باشد یا مجازات خفیفی داشته باشد یا روزانه تمام کسانی که مرتکب میشوند به مجازات حدی یا تعزیری محکوم و تنبیه شوند، این اعمال عادی و قبح آنها فرو میریزد. و علت اینکه اهل این معاصی دوست دارند این اعمال عادی و شایع شود قبحزدایی از اعمال منافی عفت و خنثی شدن کارکرد خوف از مردم و ترس از رسوایی در جامعه است.
روایات اسلامی با تأکید بر عنصر نهی از منکر و نهی از اشاعه و افشاء فحشاء و غیرت ورزی جامعه اسلامی به دنبال ایجاد خوف از مردم در دل کسانی است که در دین ضعیف و فاقد ایمان هستند و وسوسه اعمال منافی عفت در دل میپرورانند تا مگر به این وسیله از ارتکاب آنان جلوگیری کند.
اسلام قبل از توسل به قهر و زور و مجازات، ترس دنیائی و ترس از مردم را راهی برای مهار و جلوگیری از قبایح و زشتیها قرار داده است. اگر چه کسانی که خوف از خدا و عشق به معنویت دین در دل دارند، نیازی به این عامل بازدارنده ندارند. لذا اسلام قبل از دو وسیله خوف از مردم و ترس از رسوایی بر خوف از خدا و عشق به معنویت تأکید مینماید و به دنبال تقویت آنها است، زیرا در این صورت ترک گناه تقدس یافته و خود عبادت و سازنده و موجب تقویت معنویت میشود.