تربیت
Tarbiat.Org

شرح صد کلمه قصار از امام علی علیه السلام
حاج شیخ عباس قمی (رضوان الله علیه)

کلمه 89:

متن حدیث :
من جری فی عنان امله عثر باجله.(255)
ترجمه :
کسیکه بدست گرفته لجام آرزو را و سیر میکند در عنان آن ناگاه بسر در آید در اجل خود.
حاصل آنکه آدمی غافل از کار و مرگ مشغول بآمال و آرزوهای بسیار دراز و مشعوف بجمع کردن دنیا است که یکدفعه مرگ او را میرسد و با دل پر حسرت از دنیا میرود، پس شایسته است که آدمی مرگ را فراموش نکند و پیوسته نصب العین او باشد و هر نمازیکه میکند نماز مودع کند خصوص اگر سن او بچهل رسیده باشد که زراعتی را ماند که وقت حصادش رسیده باشد چه ایام لذت و کامرانی گذشت و روزگار نشاط و شادمانی بسر آمد و هر روز عضوی از او کوچ میکند و بیچاره از آن غافل و پای بند طول امل و فکرهای باطل است.
چو دوران عمر از چهل درگذشت - مزن دست و پا کابت از سر گذشت
چو شیبت در آمد بروی شباب - شبت روز شد دیده بر کن زخواب
چو باد صبا بر گلستان وزد - چمیدن درخت جوانرا سزد
نزیبد ترا با جوانان چمید - که بر عارضت صبح پیری دمید
دریغا که فصل جوانی گذشت - بلهو و لعب زندگانی گذشت
دریغا چنان روح پرور زمان - که بگذشت بر ما چه برق یمان
دریغا که مشغول باطل شدیم - زحق دور ماندیم و عاطل شدیم
چه خوش گفت با کودک آموزگار - که کاری نکردی و شد روزگار
زسودا که این نوشتم و این خورم - نپرداختم تا غم دین خورم
دریغا که بگذشت عمر عزیز - بخواهد گذشت این دم چند نیز
اگر در سرای سعادت کس است - زگفتار سعدیش حرفی بس است
پس ای جان برادر لختی بقبرستان برو و بر خاک دوستان گذری کن و بر لوح مزارشان نظری افکن و عبرت بگیر و تفکر کن که در زیر قدمت بفاصله کمی چه خبر و چه داستانی است.
زدم تیشه یکروز بر تل خاک - بگوش آمدم ناله دردناک
که زنهار اگر مردی آهسته‏تر - که چشم و بناگوش و رویست و سر
جهاندار بودم من اندر جهان - شدستم برابر بخاک این زمان
قال رسول الله صلی الله علیه و آله: اغفل الناس من لم یتعظ بتغیر الدنیا من حال الی حال.(256) یعنی حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمود: که غافلترین مردم آن کسی است که پند نمیگیرد از تغیر دنیا از حالی به حالی دیگر.