تربیت
Tarbiat.Org

خلاصه‏ای از اصول کافی
ابی‏جعفر محمد بن یعقوب کلینی مشهور به شیخ کلینی

ایمان آنست که بر دل نشیند و بنده را بسوی خدا کشاند... ولی اسلام گفتار و کردار ظاهری است

روایت دیگری حمران بن اعین از امام باقر (علیه السلام) نقل کرده که آن حضرت می‏فرمود: ایمان آنست که بر دل نشیند و شخص را بسوی خدا کشاند و عمل به طاعت و تسلیم به امر خدا نیز مصدق او باشد. اما اسلام گفتار و کردار ظاهری است که اجتماع مردم بر آنند از همه دستجات مسلمین. و نیز در سایه اسلام جانها محفوظ و مواریث اجراء می‏گردد و زناشوئی تجویز می‏شود و بدین جهت از کفر بیرونند و به ایمان نسبت دارند. اسلام شریک و ملازم ایمان نیست ولی ایمان شریک و ملازم اسلام است. اسلام و ایمان در گفتار و کردار با هم جمع شوند همچنانکه کعبه در مسجدالحرام است ولی همه مسجدالحرام در خانه کعبه نیست... و لذا خدای متعال فرمود:
و قالت الاعراب امنا قل لم تومنوا ولکن قولوا اسلمنا و لما یدخل الایمان فی قلوبکم،
اعراب گفتند ایمان آوردیم، بایشان بگو که ایمان نیاورده‏اید بلکه بگوئید مسلمان شده‏ایم و ایمان هنوز در دلهایتان قرار نگرفته است (آیه 14 حجرات).
حمران راوی حدیث از امام (علیه السلام) می‏پرسد: آیا برای مؤمن نسبت به مسلم فضیلتی در احکام و حدود و غیر اینها هست؟ آن حضرت می‏فرماید: نه، هر دو در این باره یکسانند، ولی مؤمن بر مسلم در کردار و تقربی که بخدای تعالی می‏جوید برتری دارد. راوی می‏گوید: مگر نه اینست که خدای تعالی فرموده است:
من جاء بالحسنه فله عشر امثالها
هر کسی یک کار نیک کند برای اوست ده برابر آن از پاداش؟ (آیه 160سوره انعام) و شما معتقدید که مسلمان با مؤمن متفقند بر نماز و زکوة و روزه و حج؟
امام باقر (علیه السلام) در پاسخ می‏فرماید: مگر نه اینست که خدای عزوجل فرموده است: یضاعفه له اضعافاً کثیره خدا بیفزاید برایش چندین برابر؟ (آیه 245 سوره بقره) پس آنها مؤمنانند که خداوند حسنات‏شان را چندین برابر پاداش دهد، برای هر کار نیکی تا هفتاد برابر، اینست برتری مؤمن بر مسلم، و بقدر نیروی ایمانش به اضعاف کثیره در حسناتش می‏افزاید، و خداوند آنچه بخواهد از خیرات درباره مؤمن عطا می‏فرماید...