با فراگیر شدن موج خشم و نفرت عموم مردم مسلمان ایران نسبت به رژیم خائن پهلوی و تسلط بیگانگان، بسیاری از روشنفکران، چارهای جز همراهی ندیدند و با این موج خود را به ساحل انقلاب رساندند (اگر چه امثال بازرگان سعی داشتند در آخرین لحظات با متقاعد نمودن حضرت امام، تاج و تخت شاه مخلوع را حفظ نمایند) لیکن این جماعت قصد داشتند یکبار دیگر رسالت خود را انجام داده و نهضت اسلامی مردم ایران را منحرف نموده و مشروطهای دیگر به وجود بیاورند. پس از پیروزی انقلاب نیز، تلاش آنها برای تشکیل جمهوری دمکراتیک و... با هدایت و رهبری امام عظیمالشأن و هوشیاری مردم مسلمان و انقلابی کشورمان شکست خورد.
حضرت امام خمینی (قدس سره) در باره عملکرد این روشنفکرنماها در دولت موقت میفرمایند:
... اگر خدای متعال عنایت نفرموده بود و مدتی در حکومت باقی مانده بودند، ملتهای مظلوم به ویژه ملت عزیز ما اکنون در زیر چنگال آمریکا و مستشاران او دست و پا میزدند و اسلام عزیز چنان سیلی از ستمکاران میخورد که قرنها سر بلند نمیکرد.(86)