تربیت
Tarbiat.Org

سیره پیامبر اکرم
حاج شیخ محسن قرائتی

مدیریت پیامبر برای پس از رحلت

پیامبر اسلام (صلی‏الله علیه و آله) برای دوران پس از خود علامت‏هایی را نصب کرد تا مردم دچار انحراف نشوند. به چند نمونه توجه کنید:
یک جا فرمود: فاطمه پاره تن من است. رضای او رضای من و غضب او غضب من است. (این کلام را تمام فرقهای اسلامی قبول دارند.) با این بیان به مردم بعد از خود اعلام کرد: که هر گاه در افراد بعد از من شک کردید، توجه شما به موضع‏گیری فاطمه (علیه السلام) باشد. به هر کس فاطمه رأی داد او حق است و از هر کس فاطمه (علیه السلام) ناراضی است او باطل است.
علامت دوم جهت‏گیری ابوذر است. پیامبر فرمود: زیر آسمان راستگوتر از او نیست. (این حدیث را نیز شیعه و سنی قبول دارند)
با این حدیث به مردم اعلام کرد که بعد از من در رهبری جامعه شک نکیند و نگاه شما به ابوذر راستگو باشد.
سومین علامت شخص عمار بود. پیامبر فرمود: ای عمار هر کس تو را بکشد ستمگر است و چون عمار در صفین به دست لشکر معاویه کشته شد معلوم می‏شود که لشکر معاویه باطل است.
حدیث کشته شدن عمار به دست ستمگران را که با جمله: یا عمار تقلک الفئه الباغیه آمده است، شیعه و سنی قبول دارند.(331)
بارها پیامبر (صلی‏الله علیه و آله) با جلمه علی منی و انا من علی، علی مع الحق، حسین منی و انا من حسین، سلمان منا اهل البیت افرادی را الگوی حق معرفی کرد تا بعد از رحلت خود، مردم در رهبری به سراغ کسی روند که فاطمه و ابوذر و عمار و سلمان رهبری او را پذیرفته‏اند. آری این است سیره پیامبر در رهبری بعد از خود.
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
...................) Anotates (.................
1) نهج البلاغه، حکمت 260.
2) سوره ضحی، آیه 1.
3) سوره ضحی، آیه 2.
4) سوره ضحی، آیه 3.
5) سوره انشراح، آیه 1.
6) سوره انشراح، آیات 2 - 3.
7) سوره نصر، آیه 2.
8) سوره آل عمران، آیه 164.
9) سوره انبیاء، آیه 107.
10) سوره احزاب، آیه 21.
11) سوره نساء، آیه 41.
12) سوره توبه، آیه 128،
13) سوره بلد، آیات 1 ، 2.
14) سوره احزاب، آیه 56.
15) سوره نساء، آیه 77.
16) سوره قلم، آیه 4.
17) سوره اعلی، آیه 6.
18) سوره احزاب، آیات 45 - 46.
19) سوره نجم، آیه 8.
20) سوره نجم، آیه 3.
21) سوره نجم آیه 17.
22) سوره نجم، آیه 11.
23) سوره منافقین، آیه 8.
24) سوره نساء آیه 59.
25) سوره انفال، آیه 24.
26) سوره حشر، آیه 9.
27) سوره نساء، آیه 14؛ سوره مائده 56؛ سوره احزاب، 57.
28) سوره احزاب، آیه 57.
29) سوره بقره، آیه 144.
30) سوره ضحی، آیه 5.
31) سوره کوثر، آیه 1.
32) سوره مائده، آیه 67.
33) سوره مزمل، آیه 1.
34) سوره مدثر، آیه 1.
35) سوره حجر، آیه 97.
36) سوره احزاب، آیه 33.
37) سوره انبیاء، آیه 107.
38) سوره نحل، آیه 103.
39) سوره نجم، آیه 6.
40) سوره یس، آیه 69.
41) سوره قلم، آیه 2.
42) شرح ابن ابی الحدید، ج 6، (صلی الله علیه و آله و سلم) 360؛ سنن النبی، علامه طباطبایی، ص 56.
43) نهج الفصاحه، ص 633.
44) فضائل الخمسه، ج 1، ص 43.
45) سوره فرقان، آیه 1. در سوره سبأ آیه 28 می‏خوانیم: کافه للناس پیامبر فرمود: من برای تمام جهانیان فرستاده شدم. ارسلت الی الخلق کافه فضائل الخمسه، ج 1، ص 45.
46) نهج البلاغه، خطبه 26.
47) نهج البلاغه، خطبه 176.
48) نهج البلاغه، خطبه 95.
49) سوره یونس، آیه 57.
50) نهج البلاغه، خطبه 109.
51) سوره اسراء، آیه 9.
52) نهج البلاغه، خطبه 110.
53) وسائل الشیعه، ج 4، ص 854.
54) فضائل الخمسه، ج 1، ص 17.
55) سوره ابراهیم، آیه 1.
56) نهج البلاغه، خطبه 147،
57) سوره انعام، آیه 155.
58) سوره حشر، آیه 7.
59) سوره نحل، آیه 89.
60) سوره انبیاء، آیه 107.
61) تحف العقول، ص 488.
62) سوره نساء، آیه 174.
63) موسوعه زیارات المعصومین، ج 1، ص 142.
64) سوره آل عمران، آیه 138.
65) نهج البلاغه، خطبه 96.
66) سوره ص، آیه 29.
67) صحیفه سجادیه، دعای دوم.
68) صحیفه سجادیه، دعای 42.
69) صحیفه سجادیه، دعای 42.
70) سوره واقعه، آیه 77.
71) موسوعه زیاره المعصومین، ج 1، ص 117.
72) کنز العمال، حدیث 45409.
73) سوره حاقه، آیه 51.
74) موسوعه زیاره المعصومین، ج 1، ص 95.
75) سوره یونس، آیه 57.
76) نهج البلاغه، خطبه 106.
77) سوره حجر، آیه 1.
78) سوره حجر، آیه 89.
79) سوره جن، آیه 22.
80) نهج البلاغه، خطبه 63.
81) سوره مائده، آیه 48.
82) نهج البلاغه، خطبه 63.
83) نهج الفصاحه، حدیث 1979.
84) بحار الانوار، ج 9، ص 294.
85) کنز العمال، حدیث 2400.
86) سوره انفال، آیه 33.
87) سوره کهف، آیه 1.
88) سوره یس، آیه 4.
89) سوره طارق، آیه 13.
90) نهج البلاغه، خطبه 279
91) سروه مائده، آیه 67.
92) سوره قمر، آیه 17.
93) سوره هود، آیه 1.
94) سوره نساء، آیه 9.
95) سوره اسراء، آیه 1.
96) بحار الانوار، ج 67، ص 68.
97) سوره انفال، آیه 24.
98) سوره نساء، آیه 80.
99) سوره نجم، آیه 3.
100) سوره زخرف،آیه 43.
101) سوره قلم، آیه 4.
102) سوره صف، آیه 6.
103) سوره آل عمران، 144، سوره فتح، 29، سوره محمد، 2؛ سوره احزاب، 40.
104) سوره جن، آیه 19.
105) سوره احزاب، آیه 40.
106) سروه انبیاء، آیه 107.
107) سوره احزاب، آیه 40.
108) سوره قلم. آیه 4.
109) سوره آل عمران، آیه 159.
110) سوره اعراف، آیه 157.
111) سوره توبه، آیه 33؛ سوره فتح، 28؛ سوره صف، 9.
112) سوره سبأ، آیه 28.
113) سوره جن، آیه 1.
114) سوره نساء، آیه 41.
115) سوره حجر، آیه 95.
116) سوره فرقان، آیه 32.
117) سوره ضحی، آیه 5.
118) سوره فرقان، آیه 32.
119) سوره کوثر، آیات 1 - 3.
120) سوره زخرف، آیه 43.
121) سوره ابراهیم، آیه 1.
122) سوره توبه، آیه 103.
123) سوره زمر، آیه 14.
124) سوره آل عمران، آیه 159.
125) سوره هود، آیه 112.
126) سوره مائده، آیه 42.
127) سوره اعراف، آیه 157.
128) سوره طه، آیه 132.
129) سوره شعراء، آیه 214.
130) سوره اعراف، آیه 157.
131) سوره حجر، آیه 98.
132) سوره انعام، آیه 14.
133) سوره بقره، آیه 101.
134) سوره صافات، آیه 37.
135) سوره جمعه، آیه 2.
136) سوره حجر، آیه 88.
137) سوره احزاب، آیه 48.
138) سوره توبه، آیه 73.
139) سوره اعراف، آیه 205.
140) سوره نحل، آیه 125.
141) سوره آل عمران، آیه 195.
142) این ناله تنها ناله‏ای نیست که از آن طرف دنیا به دستم رسیده است.
143) بحار الانوار، ج 16، ص 217.
144) بحار الانوار، ج 16، ص 215.
145) سوره توبه، آیه 128.
146) سوره شعراء، آیه 3.
147) سوره ص، آیه 86.
148) سوره آل عمران، آیه 159. بنگرید به: تفسیر نمونه، ج 3، ص 142.
149) مقالات سیره نبوی از استاد مطهری.
150) ماجرای احد را در کتاب فروغ ابدیت، ج 2، ص 443 - 495 و در تفسیر نمونه، ذیل آیه 195 سوره آل عمران مطالعه کنید.
151) سوره کافرون، آیه 6.
152) سوره قلم، آیه 9.
153) سوره مزمل، آیات 2 - 3.
154) سوره احزاب، آیه 51.
155) سوره نساء، آیه 3.
156) سوره احزاب، آیه 28.
157) سوره احزاب، آیه 32.
158) سوره نساء، آیه 19.
159) وسائل الشیعه، ج 14، ص 122.
160) سوره تحریم، آیه 2.
161) سوره تحریم، آیه 3.
162) در پنجاه و دو حدیث از شیعه و سنی نقل شده است که مراد از صالح المؤمنین علی بن ابیطالب است. تفسیر کنز الدقائق.
163) سوره تحریم، آیه 4.
164) سوره نحل، آیه 58.
165) مستدرک الوسائل، ج 2، ص 614 - 615.
166) وسائل الشیعه، ج 15، ص 101.
167) سیره حلبی، ج 3، ص 68.
168) کافی، ج 6، ص 48.
169) اخلاق نبوی به نقل از بحارالانوار: ج 43، ص 285.
170) سنن النبی، ص 53 و 67.
171) نوزادانی که در کودکی از یک سینه شیر بخورند با شرایطی که در کتاب‏های فقهی بیان شده است، با هم خواهر و برادر شیری می‏شوند، گرچه از پدران و مادران مختلف باشند و به این دسته از خواهران و برادران، خواهر و برادر رضاعی گفته می‏شود.

172) بحارالانوار، ج 16، ص 281.
173) سوره احزاب، آیه 53.
174) گر چه این ازدواج خیلی ادامه پیدا نکرد و کار به طلاق کشیده شد و پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) این همسر طلاق گرفته شده را به عقد خود درآورد تا در این عمل دو ضربه‏ای که به دختر همه خورده بود: (یکی همسر برده شدن و یکی آنکه آن برده هم او را نگه نداشت،) جبران کند، به علاوه به مردم بگوید (بر خلاف آداب جاهلیت) گرفتن همسر پسر خوانده مثل گرفتن همسر پسر ممنوع نیست.
175) اخلاق نبوی، ص 25.
176) سنن النبی، ص 53.
177) مکارم الاخلاق، ص 359.
178) سنن النبی، ص 42.
179) حیاه الحیوان، ج 2، ص 63.
180) بحار، ج 15، ص 335.
181) سیره نبوی، مصطفی دلشاد؛ از: العمل و حقوق العمل فی الاسلام 305.
182) سوره طه، آیه 2.
183) سوره اسراء آیه 29.
184) سوره اسراء آیه 1.
185) سوره نجم، آیه 10.
186) سوره مزمل، آیات 3 - 4.
187) کلمه ضعف در قرآن به معنای دو برابر است.
188) کلمه اضعاف در قرآن به معنای چند برابر است.
189) کمثل حبه انبتت سبع سنابل سوره بقره، آیه 261.
190) فلا تعلم نفس ما اخفی لهم... سوره سجده، آیه 17.
191) سفینه البحار.
192) بحارالانوار، ج 78، ص 145.
193) سوره فجر، آیه 4،
194) سوره تکویر، آیه 17.
195) سوره مدثر، آیه 33.
196) وسائل الشیعه، ج 5، ص 268.
197) بحارالانوار، ج 78، ص 146.
198) اعلام الدین، دیلمی، ص 263.
199) علل الشرایع، ص 363.
200) سوره ابراهیم، آیه 12.
201) سوره مؤمن، آیه 44.
202) سوره کهف، آیه 110.
203) سوره اعراف، آیه 187.
204) سوره یونس، آیه 49.
205) سوره احقاف، آیه 9.
206) سوره آل عمران، آیه 133؛ سوره حدید، آیه 21.
207) نهی از عجله در آیه 18 سوره قیامت آمده است: لا تحرک به لسانک لتعجل به
208) تفسیر مجمع البیان.
209) امالی شیخ طوسی، ص 581.
210) سوره حجر، آیه 94.
211) شرح نهج البلاغه، ج 14، ص 54.
212) سوره آل عمران، آیه 64.
213) محجه البیضاء، ج 3، ص 319.

214) سوره یونس، آیه 65.
215) سوره بقره، آیه 165.
216) بحارالانوار، ج 38، ص 335.
217) شرح ابن الحدید، ج 14، ص 214؛ بحار، ج 20، ص 121.
218) سوره مؤمنون، آیه 101.
219) سوره حجر، آیه 47.
220) سوره نساء، آیه 175.
221) بحارالانوار، ج 74، ص 167.
222) سوره زحرف، آیه 67.
223) بحارالانوار، ج 78، ص 71.
224) کافی، ج 2، ص 133.
225) بحارالانوار، ج 74، ص 236.
226) تفسیر نمونه، ذیل آیه،
227) سوره انفال، آیه 65.
228) سوره انفال، آیه 66.
229) سوره انفال، آیه 61.
230) سوره نساء، آیه 58.
231) مسند احمد حنبل، ج 3، ص 212 و 283؛ تفسیر المنار، طبری و ابن کثیر و الغدیر، ج 6، ص 338.
232) سوره مریم، آیه 96.
233) امالی شیخ طوسی، ج 1، ص 139.
234) بحارالانوار. 78، ص 192.
235) نهج البلاغه، حکمت 73.
236) سوره آل عمران، آیه 159.
237) سوره انبیاء، آیه 107.
238) سوره توبه، آیه 128.
239) سوره شعراء، آیه 3؛ سوره کهف، آیه 6.
240) مستدرک الوسائل، ج 9، ص 55.
241) و اما من کان من الفقهاء حافظاً لدینه صائنا لنفسه مخالفاً لهواه فللعوام ان یقلدوه بحارالانوار، ج 2، ص 88.
242) سوره آل عمران، آیه 79.
243) کافی، ج 5، ص 34، به نقل از میزان الحکمه.
244) سوره انفال آیه 70.
245) سوره انسان، آیه 8.
246) میزان الحکمه.
247) سوره انفال، آیه 61.
248) سوره آل عمران، آیه 63.
249) سوره انعام آیه 67.
250) سوره توبه، آیه 61.
251) البته این خراب کردن خانه به فرمان شخص پیامبر بود و این است که حدود و قهر اسلامی باید زیر نظر حاکم اسلامی باشد و هر گونه عمل خود سرانه‏ای محکوم است؛ دقت کنید.
252) سوره توبه، آیه 84.
253) سوره توبه، آیه 113.
254) سوره احزاب، آیه 48.
255) سوره نحل، آیه 127.
256) سوره یس، آیه 76.
257) سوره ق، آیه 39.
258) کافی، ج 2، ص 5.
259) سوره انفال، آیه 57.
260) سوره انفال، آیه 58.
261) بحارالانوار، ج 6، ص 216.
262) سوره اسراء، آیات 73 - 75.
263) سوره اسراء، آیه 75.
264) سوره بقره، آیه 120.
265) سوره قلم، آیه 9.
266) سوره احزاب، آیه 48.
267) سوره توبه، آیه 84.
268) سوره یوسف، آیه 14.
269) سوره مجادله، آیه 16.
270) سوره بقره، آیه 204.
271) سوره توبه، آیه 54.
272) سوره توبه، آیه 106.
273) سوره توبه، آیه 72.
274) سوره توبه، آیه 6.
275) سوره انفال، آیه 33.
276) سوره فتح، آیه 29.
277) سوره یونس، آیه 109.
278) سوره هود، آیه 115.
279) سوره احقاف، آیه 35.
280) آیه مدثر، آیه 7.
281) سوره قلم، آیه 48.
282) سوره غافر، آیه 77.
283) سوره ص، آهی 17؛ سوره مزمل، آیه 10.
284) سوره ق، آیه 39؛ سوره طه، آیه 130.
285) سوره فتح، آیه 28.
286) سوره توبه، آیه 33.
287) سوره حجر، آیه 9.
288) سوره توبه، آیه 32.
289) سوره انفال، آیه 18.
290) سوره حجر، آیه 95.
291) سوره انبیاء آیه 105.
292) سوره نور، آیه 55.
293) سوره صافات، آیات 171 - 173.
294) سوره مائده، آیه 41.
295) سوره مائده، آیه 100.
296) سوره انعام، آیه 34.
297) سوره یونس، آیه 41.
298) سوره توبه، آیه 129.
299) سوره توبه، آیات 55 و 85.
300) سوره رعد، آیه 32.
301) سوره رعد، آیه 43.
302) سوره بقره، آیه 23.
303) سوره نحل، آیه 127.
304) سوره مجادله، آیه 10
305) سوره لقمان، آیه 23.
306) سوره انعام، آیه 89.
307) سوره حجر، آیه 9.
308) نهج البلاغه، حکمت 88.
309) کعب‏بن مالک، مراره‏بن ربیع و حلال‏بن امیه.
310) بحارالانوار، ج 21، ص 237.
311) سوره آل عمران، آیات 190 - 195.
312) سوره زخرف، آیه 51.
313) سوره تحریم، آیه 11.
314) سوره حشر، آیه 7.
315) سوره نساء، آیه 65. میان یکی از مهاجرین و یکی از انصار بر سر آبیاری نخلستانی نزاع و درگیری پیش آمد، پیامبر در داروی حق را به زبیر مهاجر داد. انصاری ناراحت شده و به اعتراض گفت: چون زبیر پسر عمه توست به نفع او قضاوت کرده‏ای. رنگ پیامبر پرید و این آیه نازل شد که عجبا خود پیامبر را به داوری برگزیده‏اند اما سرباز می‏زنند.
316) سوره احزاب، آیه 56.
317) در تمام کتب مهم اهل سنت و در رأس آن کتاب صحیح بخاری (حدیث 5880) می‏خوانیم که در صلوات‏های خود کلمه آل محمد را بیاورید. جالب این که در نقل همین حدیثی که سفارش آل محمد شده است، همین که نام رسول خدا را می‏برد، نام آل محمد را نمی‏برد و می‏نویسد: پیامبر اکرم صلی‏الله علیه و سلم فرمود... .
318) تفسیر کشاف.
319) تفسیر کشاف
320) سوره انعام، آیه 19.
321) سوره سباء، آیه 28.
322) سوره اعراف، آیه 158.
323) سوره توبه، آیه 33؛ سوره فتح، 28؛ سوره صف، 9.
324) امالی شیخ طوسی، ص 484.
325) شرح این نامه‏ها در کتاب مکاتیب الرسول نوشته آیت الله احمدی میانجی در جلد 2 آمده است.
326) فروغ ابدیت، ج 2، ص 608.
327) شعراء، 214.
328) سوره انعام، آیه 92.
329) سوره مدثر، آیه 4.
330) سوره بقره، آیه 89.
331) و لذا همین که در صفین عمار کشته شد بعضی از مسلمانانی که در لشکر معاویه بودند به شک افتادند و گفتند معلوم می‏شود که ما ستمگریم. عمر و عاص که نفر دوم رژیم معاویه بود گفت: اگر علی عمار را به جبهه نمی‏آورد کشته نمی‏شد پس قاتل عمار علی (علیه السلام) است نه معاویه. طبق این نظر قاتل شهدای احد نیز پیغمبر بود چون پیغمبر آنها را به جبهه آورد.