تربیت
Tarbiat.Org

استخاره و کیفیت آن
مرکز غدیر‏‏‏

مفتاح دوم در بین نوع دوم استخاره است‏

که بعد از عمل استخاره رجوع به قلب خود کند و آنچه در خاطرش رجحان به هم رسانیده به آن عمل نماید.
چنانچه شیخ طوسی (قدس اللَّه روحه) در کتاب اقتصاد گفته است: که کسی که اراده امری کند سنت است که غسل کند و دو رکعت نماز به جا آورد، و بعد از آن به سجده رود و صد مرتبه بگوید أستخیراللَّه تعالی فی جمیع اموری کلّها خیرة فی عافیة پس آنچه در دلش افتد به آن عمل کند(58).
و کلینی و شیخ و سید و طبرسی (رحمةاللَّه علیهم) به سند کالصحیح روایت کرده‏اند که ابن اسباط اراده مصر داشت و در راه دریا و صحرا متردد بود، حضرت امام رضا (صلوات اللَّه علیه) فرمود: که برو به سجده در غیر وقت نماز واجب، و دو رکعت نماز بکن، و صد مرتبه طلب خیر خود از خدا بکن، و آنچه در دلت می‏افتد به آن عمل کن(59).
و به روایت علی بن ابراهیم صد و یک مرتبه أستخیراللَّه بگوید(60) و اگر أستخیراللَّه برحمته خیرة فی عافیة بگوید بهتر است.
و شیخ (رحمه اللَّه) در مجالس به سند معتبر از حضرت امام علی نقی (علیه السلام) روایت کرده است که حضرت صادق (صلوات اللَّه علیه) فرمود: که هرگاه یکی از شما را حاجتی عارض شود باید که مشورت با پروردگار خود بکند، گفتند: چگونه مشورت کند؟ فرمود: که بعد از نماز فریضه به سجده رود و صد مرتبه بگوید اللهمّ خرلی پس متوسل شود به ما و صلوات فرستد بر ما و ما را شفیع گرداند در درگاه خدا، پس آنچه حق تعالی به دلش می‏اندازد به آن عمل کند(61). و این مطالب را اگر به فارسی بگوید نیز خوبست.
و اگر بگوید که: اللهمّ انّی أتوسل الیک بنبیّک نبیّ الرحمة محمد و أهل بیته الطاهرین، و أتوجه بهم الیک أن تصلی علی محمد و آل محمد، و أن تلهمنی ما هو خیر لی فی دینی و دنیای و آخرتی خیرة فی عافیة، برحمتک یا أرحم الراحمین ظاهراً خوب باشد.
و در فقه الرضا علیه السلام مذکور است که هرگاه امری را اراده کنی دو رکعت نماز بکن و صد مرتبه أستخیراللَّه بگو پس بگو: لا اله الاّ اللَّه العلیّ العظیم، لا اله الا اللَّه الحلیم الکریم، ربّ بحق محمد و علی خرلی فیما أردت للدنیا و الاخرة خیرة من عندک لک فیه رضاً ولی فیه صلاح فی خیر و عافیة، یا ذالمن و الطول پس آنچه رأیش بر آن قرار گیرد به عمل آورد(62).
و سید (رضی اللَّه عنه) به سندهای صحیح و معتبر روایت کرده است که مردی به حضرت امام محمد جواد (علیه السلام) عریضه در باب فروختن ملکی نوشت، در جواب نوشتند: که دو رکعت نماز به جا آور و بعد از آن صد مرتبه طلب خیر خود از خدا بکن، و در اثنای استخاره با کسی سخن مگو تا صد مرتبه تمام شود، پس اگر در دلت بیفتد فروختن آن ملک بفروش(63).
و دیلمی در فردوس الاخبار روایت کرده است که حضرت رسول (صلی اللَّه علیه و آله) به انس گفت: که هر وقت که امری را اراده کنی هفت مرتبه طلب خیر از پروردگار خود بکن، پس آنچه در دل تو بیفتد بکن که خیر تو در آن است(64).
و ایضاً در صحاح عامه از جابر بن عبداللَّه انصاری روایت کرده‏اند که حضرت رسالت پناه (صلی اللَّه علیه و آله) استخاره را تعلیم ما می‏کرد چنانچه سوره قرآن را تعلیم می‏کرد و می‏گفت: که هر یک از شما که امری را قصد نماید دو رکعت نماز بکند در غیر وقت نماز واجب، پس بگوید:
اللهمّ انّی أستخیرک بعلمک، و أستقدرک بقدرتک، و أسالک من فضلک العظیم، فانّک تقدر و لا أقدر، و تعلم و لا أعلم، و أنت علام الغیوب. اللهمّ ان کنت تعلم أنّ هذا الامر خیر لی فی دینی و معاشی و عاجل أمری و آجله، فاقدره لی و یسره لی ثم بارک لی فیه. اللهمّ و ان کنت تعلم أنّ هذا الامر شرّ لی فی دینی و معاشی و عاجل أمری و آجله، فاصرفه عنّی و اصرفنی عنه، واقدر لی الخیر حیث کان و رضنی به و حاجت خود را نام ببرد!(65)
و شیخ مفید در مقنعه و علی بن بابویه در رساله گفته‏اند: که هرگاه امری را اراده کنی دو رکعت نماز بکن و صد و یک مرتبه أستخیراللَّه برحمته بگو و این دعا بخوان:
لا اله الّا الله العلی العظیم، لا اله الّا اللَّه الحلیم الکریم، ربّ بحقّ محمّد و آل محمّد صلّ علی محمّد و آله، و خرلی فیما أردت للدّنیا و الآخرة خیرة منک ف عافیه پس هرچه بر آن عزم کنی به عمل آور.
و کلینی و شیخ و سید و غیر ایشان به سند معتبر روایت کرده‏اند که اسحاق بن عمّار، به خدمت حضرت صادق (علیه السلام) عرض کرد که بسیار واقع می‏شود که امری را اراده می‏کنم، و بعضی مرا امر می‏کنند به آن و بعضی نهی می‏کنند، حضرت فرمود: که هرگاه چنین باشد دو رکعت نماز بکن و صد و یک مرتبه طلب خیر از خدا بکن، پس نظر کن که کدم یک در دل تو راجح است، پس آن را بکن که ان شاء الله خیر تو در آن است، و باید که طلب خیر را در عافیت بکنی، یا آن که بگویی: أستخیر اللَّه برحمته خیرة فی عافیة زیرا که بسا باشد که خیر آدمی در بریدن دست او باشد، یا در مردن فرزند او، یا در رفتن مال او، یعنی: هرچند خیر در اینها باشد اما چون اکثر خلق صبر بر این بلاها نمی‏توانند کرد و حق تعالی قادر است بر آن که خیر را در امری قرار دهد که مقرون به عافیت از این بلاها باشد، پس در دعا باید که شرط عافیت بکند.(66)
و سید به سند صحیح از امام محمد باقر (علیه السلام) روایت کرده است که هر بنده که صد مرتبه طلب خیر از حق تعالی بکند البته آنچه خیر اوست در دلش می‏افتد می‏گوید: اللّهم عالم الغیب و الشّهادة ان کان ما أردت خیرا لامر دنیای و آخرتی و عاجل أمری و آجله، فیّسره لی و افتح لی بابه و رضّنی فیه بقضائک.(67)
ودر عیون اخبار الرضا از آن حضرت (علیه السلام) روایت کرده است که حضرت صادق (صلوات اللَّه علیه) فرمود: در استخاره که بعد از نماز فریضه به سجده می‏رود و صد مرتبه می‏گوید: اللّهم خرلی پس متوسل می‏شود به رسول خدا و أئمه هدیصلوات اللَّه علیهم، و صلوات برایشان می‏فرستد و ایشان را شفیع خود می‏گرداند، پس آنچه بعد از آن خدا او را الهام کند عمل به آن می‏کند، زیرا که البته از جانب حق تعالی است.(68)