قیام عاشورا از مهمترین حوادث تاریخ اسلام، بلکه تاریخ بشر است. هر چند این واقعه از نظر گستره و وسعت، در مقایسه با رخدادهای دیگر تاریخ، چندان بزرگ نیست؛ از جهت عمق و عظمت، کمنظیر است: بروز قساوت و بیرحمی، از یکسوی، و صفات متعالی انسانی، از سوی دیگر، در این حماسه بیمانند است. عاشورا، همچنین از جهت تأثیرگذاری در قلبها و زنده بودنش در گذر زمان، از حوادث بیبدیل تاریخ به شمار میرود. سپری شدن قرنها، نه تنها غبار فراموشی بر این واقعه ننشانده است، آن را درخشانتر و فروزانتر، و عشق و علاقه مؤمنان به قهرمانان آن را بیشتر ساخته است. از این روی، کتابهای پرشماری در این زمینه برای سیراب کردن تشنگان معارف حسینی و رهروان راه عاشورا نگاشته شده است که بیشتر آنها به اصل واقعه و ثواب عزاداری برای امام حسین علیه السلام پرداختهاند. ولی درباره هدف قیام عاشورا، و به ویژه نحوه استفاده کاربردی از این قیام، کار چندانی صورت نگرفته است. نوشتار حاضر، کوششی است برای بیان هدف حماسه عاشورا و بررسی علل و اسبابی که به این قیام انجامید و نیز چگونگی عبرتگیری از آن.
این مجموعه، تدوین و نگارش مجدد کتاب آذرخشی دیگر از آسمان کربلا، به علاوه مباحث «زمینههای پیدایش نهضت عاشورا» و «درسهایی از نهضت عاشورا» از کتاب در پرتو آذرخش است، که بر اساس بیانات حکیمانه استاد فرزانه حضرت آیت الله علامه مصباح یزدی - دام ظله - در محرم سالهای 1421 و 1422 هجری قمری تنظیم شده و اینک در قالب تحقیقی نو، خدمت خوانندگان تقدیم میگردد.
غلامحسن محرمی