سوره ممتحنه این گونه آغاز میشود:
بسم الله الرحمن الرحیم یا أیها الذین آمنوا لا تتخذوا عدوی و عدوکم أولیاء تلقون الیهم بالمودة و قد کفروا بما جاءکم من الحق یخرجون الرسول و ایاکم.
به نام خداوند بخشنده بخشایشگر. ای کسانی که ایمان آوردهاید! دشمن من و دشمن خودتان را دوست نگیرید. شما به آنها اظهار محبت میکنید؛ در حالی که آنها به آن چه از حق برای شما آمده، کافر شدهاند و رسول الله و شما را از شهر و دیارتان بیرون میرانند.
این آیه، خطاب به مؤمنان میفرماید: ای مؤمنان اگر واقعاً به خدا و روز قیامت ایمان دارید، با دشمنان خدا رابطه دوستی برقرار نکنید. شما به آنها اظهار محبت میکنید و ارتباط سرّی با آنها برقرار میسازید؛ ولی آنها از این رفتار شما سوء استفاده میکنند و آینده جامعه اسلامی را به خطر میاندازند. از آنها فریب نخورید. مقابل آنها بایستید و با صراحت بگویید که ما با شما دشمن هستیم و تا از خوی استکباریتان دست بر ندارید، هرگز با شما آشتی نخواهیم کرد.
ادامه آیات، ما را به اسوه پذیری از حضرت ابراهیم (علیه السلام) فرا میخواند:
قد کانت لکم أسوة حسنه فی ابراهیم و الذین معه اذ قالوا لقومهم انا برآؤا منکم و مما تعبدون من دون الله کفرنا بکم و بدا بیننا و بینکم العداوه و البغضاء أبدا حتی تؤمنوا بالله وحده.(156)
برای شما سرمشق خوبی در زندگی ابراهیم و کسانی که با او بودند، وجود دارد. هنگامی که به قوم (مشرک) خود گفتند: ما از شما و آن چه غیر از خدا میپرستید، بیزاریم؛ ما به شما کافریم، و میان ما و شما دشمنی همیشگی آشکار شده است تا آن زمان که به خدای یگانه ایمان بیاورید.
این آیه میفرماید: ای مسلمانان! از ابراهیم یاد بگیرید. ابراهیم همراه آن چند نفری که به او ایمان آورده بودند، رویاروی کشوری بت پرست و قدرت اهریمنی نمرود ایستادند و صاف و صریح گفتند که ما چند نفر، از شما بیزاریم. یک اقلیت پنج - شش نفری، در برابر جمعیت چند میلیونی بابل که از عظیمترین و پیشرفتهترین کشورهای دنیا در آن زمان بود و در مقابل نمرود که ادعای خدایی میکرد، ایستادند. این کار، کار راحتی نبود. ایستادند و گفتند: ما همین اقلیت ضعیف، از شما و معبودها و بتهایتان بیزاریم.