تربیت
Tarbiat.Org

آفتاب ولایت‏
آیت الله محمد تقی مصباح یزدی‏‏

ولایت تشریعی امام زمان (علیه السلام)

ارتباط با وجود مقدس ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) فقط از زاویه مسائل شخصی مطرح نیست. در عالم تکوین، او واسطه فیض الاهی و باب خدا است. دعا و عنایت خاص حضرت به شیعیان، چه در رفع مشکلات، چه در رفع بلایا و چه در قضای حوایج، گره گشا است و...؛ اما همه این‏ها در قلمرو ولایت تکوینی حضرت قرار دارد. برای حضرت افزون بر مقام ولایت تکوینی، ولایت تشریعی نیز ثابت است. او در مقام ولی امر جامعه اسلامی است. هر چند در این زمینه نیز مثل بسیاری از زمینه‏های دیگر کم کار کرده و حقش را ادا نکرده‏ایم، در هر حال، اعتقاد اجمالی خامی داریم که بر اساس نظر اسلام، به ویژه در دستگاه فکری شیعه، خداوند متعالی همان گونه که رب تکوینی است، رب تشریعی نیز هست و قانون و مجری قانون را نیز باید همو تعیین کند.
خداوند متعالی، امر قانونگذاری و تعیین مجریان قانون را در جامعه بر عهده گرفته است. قوانین اجتماعی اسلام را وضع کرده و مجریان آن را نیز پیامبر اکرم و امامان (علیهم السلام) قرار داده و کسی که هم اکنون از سوی خداوند، متصدی اصلی برای اداره جامعه اسلامی است، وجود مقدس ولی عصر (ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء) است. همه ما به ولایت تشریعی امام زمان (علیه السلام) به طور کلی تا این اندازه اعتقاد داریم؛ اما پرسش این است که آیا در طول زمان غیبت ظاهری حضرت، مقام سرپرستی جامعه اسلامی و ولایت تشریعی او لغو شده است. آیا خداوند چنین خواسته است که جامعه اسلامی در آن دوران 255 ساله که جمعیت تمام مسلمانان به یک میلیون هم نمی‏رسید، ولی امر و سرپرست داشته باشد، ولی در این زمان که جمعیت مسلمانان از یک میلیارد هم گذشته است، سرپرستی نداشته باشد؟! آیا خداوند در زمانه غیبت، مجری دستورهای خود را تعیین نکرده است؟! آیا در این دوران، مسلمانان و به ویژه شیعیان که شمارشان بیش از صد میلیون نفر شده، به سرپرست ولی امر نیازی ندارند؟! آیا در زمان غیبت کبرا، هیچ راه ارتباطی بین شیعیان و امام غایبشان نیست؟!
این مطالب، به طور اجمالی و ارتکازی در باور تمام شیعیان وجود دارد که زمان غیبت امام زمان (علیه السلام)، اطاعت از دستورهای مجتهد جامع شرایط واجب است. امام زمان ارواحنا فداه وظیفه شیعیان را در زمانه غیبت، رجوع به عالمان و راویان حدیث جامع شرایط تعیین فرموده است:
و اما در حوادثی که برایتان واقع می‏شود، به راویان حدیث ما مراجعه کنید؛ همانا که ایشان حجت من بر شمایند و من، حجت خدا بر ایشانم. بنابراین حدیث شریف، در دوران غیبت، فقیهان جامعه شرایط و در صدر آنها ولی فقیه که شبیه‏ترین مردم به امام معصوم (علیه السلام) هستند، حجت‏های امام زمان (ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء) بر ما شمرده می‏شوند.(106)