شیخ صدوق از حضرت صادق (ع) روایت کرده که فرمود هر که بخواهد که حق تعالی بر او سکرات مرگ را آسان کند باید صله ارحام و خویشان خود کند، و به پدر و مادر خود نیکی و احسان نماید، پس هر گاه چنین کند خداوند دشواریهای مرگ را، بر او آسان کند و در حیات خود فقر به او نرسد.
و روایت شده که حضرت رسول صلی الله علیه و آله نزد جوانی بهنگام وفات او حاضر شد پس به او فرمود: بگو: لا اله الا الله، آنگاه زبان آن جوان بسته شد و نتوانست بگوید، و هر چه حضرت تکرار کرد باز نتوانست بگوید؛ پس حضرت به آن زنی که کنار جوان بود گفت: آیا این جوان مادر دارد؟ عرض کرد: بلی من مادر او میباشم فرمود: آیا تو بر او خشمناکی؟ گفت: بلی و الان شش سال است که با او سخن نگفتهام حضرت فرمود که از او راضی شو. آن زن گفت رضی الله عنه برضاک یا رسول الله(5) و چون این کلمه را که مُشعِر بر رضایت او بود از پسرش گفت، زبان آن جوان باز شد. حضرت به او فرمود بگو: لا اله الا الله گفت: لا اله الا الله حضرت فرمود چه میبینی؟ عرض کرد: مرد سیاه قبیح المنظر با جامههای چرکین و بدبو که نزد من آمده و گلو و راه نفس مرا گرفته. حضرت فرمود: بگو: یا من یقبل الیسیر و یعفو عن الکثیر اقبل منی الیسیر واعف عنی الکثیر انک انت الغفور الرحیم(6) آن جوان این کلمات را گفت آن وقت حضرت به او فرمود: نگاه کن چه میبینی؟ گفت: مردی سفید رنگ، نیکو صورت، خوشبو با جامههای خوب را میبینم که به نزدم آمده و آن سیاه پشت کرده و میخواهد برود؛ حضرت فرمود: این کلمات را تکرار کن، تکرار کرد، حضرت فرمود: چه میبینی؟ عرض کرد: دیگر آن سیاه را نمیبینم و آن شخص نورانی نزد من است، پس در آن حال آن جوان وفات کرد.
مؤلف میگوید: خوب در این حدیث تأمل کن ببین اثر عاق پدر و مادر چه اندازه است که این جوان با آنکه از صحابه است و شخصی مانند پیغمبر به عیادت او آمده و به بالین او نشسته و خود آن جناب کلمه شهادت به او تلقین فرموده ولی نتوانست آن کلمه را تلفظ کند مگر وقتی که مادرش از او راضی شد آن وقت زبانش باز شد و کلمه شهادت گفت.
و دیگر از حضرت صادق (ع) مروی است که هر کس جامه زمستانی یا تابستانی را بر برادر خود بپوشاند، خداوند او را از جامههای بهشتی میپوشاند و سکرات مرگ را بر او آسان میکند و قبرش را گشاد میسازد.
و از حضرت رسول صلی الله علیه و آله منقول است که هر که برادر خود را حلوائی بخوراند حق تعالی تلخی مرگ را از او برطرف میکند.
و از چیزهائی که برای محتضر سودمند است خواندن سوره یس، و الصافات و کلمات فرج(7) است.
و شیخ صدوق از حضرت صادق (ع) روایت کرده که هر که یک روز از آخر ماه رجب روزه بگیرد، حق تعالی او را ایمن گرداند از شدت سکرات مرگ و از ترس بعد از مرگ و از عذاب قبر ایمن گرداند و بدان که از برای روزه گرفتن بیست و چهار روز از رجب ثواب زیادی رسیده؛ از جمله آنکه، ملک الموت به صورت جوانی با لباس خوب با قدحی از شراب بهشت، وقت قبض روح او حاضر میشود، و آن شراب را به او بدهد تا سکرات مرگ بر او آسان شود.
و از حضرت رسول صلی الله علیه و آله مرویست که هر کس در شب هفتم رجب چهار رکعت نماز بخواند در هر رکعت حمد را یک مرتبه و توحید را سه مرتبه و سوره فلق و ناس را و بعد از فراغ ده مرتبه صلوات بفرستد و ده مرتبه تسبیحات اربعه بخواند حق تعالی او را در سایه عرش جای میدهد و به او ثواب روزهدار ماه رمضان عطا میکند و برایش ملائکه استغفار میکند تا از این نماز فارغ شود و جان دادن و فشار قبر را بر او آسان گرداند و از دنیا بیرون نرود مگر اینکه جای خود را در بهشت ببیند و حق تعالی او را از فزع اکبر ایمن گرداند.
و شیخ کفعمی از حضرت رسول صلی الله علیه و آله روایت کرده است کس هر که هر روزه ده مرتبه این دعا را بخواند حق تعالی چهار هزار گناه کبیره او را بیامرزد و او را از سکرات مرگ و فشار قبر و هول قیامت نجات دهد و از شر شیطان و لشکرهای او محفوظش بدارد و دینش ادا شود، و غم و همش زایل گردد این دعا این است:
اعددت لکل هول لا اله الا الله، و لکل هم و غم ما شاء الله، و لکل نعمة الحمد لله، و لکل رخاء الشکر لله، و لکل اعجوبة سبحان الله، و لکل ذنب استغفر الله، و لکل مصیبة انا لله و انا الیه راجعون، و لکل ضیق حسبی الله و لکل قضاء و قدر توکلت علی الله، و لکل عدو اعتصمت بالله، و لکل طاعة و معصیة لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم.
و بدان نیز که از برای این ذکر شریف، هفتاد مرتبه فضل عظیم است از جمله آنکه وقت مردن او را مژده و بشارت دهند و آن ذکر این است: یا اسمع السامعین و یا ابصر الناظرین و یا اسرع الحاسبین و یا احکم الحاکمین.
شیخ کلینی از حضرت صادق (ع) روایت کرده که فرمود: از قرائت اذا زلزلت الأرض زلزالها ملول نشوید زیرا که هر که این سوره را در نوافل خود بخواند حق تعالی زلزله بر او وارد نسازد و او را به زلزله و صاعقه و به آفتی از آفات دنیا نمیراند، و در وقت مردن او ملکی کریم از نزد حق تعالی بر او نازل شود و بالای سر او بنشیند و بگوید: ای ملک الموت، نسبت به ولی خدا مدارا کن زیرا که او مرا بسیار یاد میکرد.